به گزارش پایگاه خبری«عصرساختمان» به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، اولین آسمان خراش ایران به نام پلاسکو که با 17 طبقه و اسکلتی فلزی در سال 1341 ساخته شده بود، در تاریخ 30 دی ماه 95 پس از تحمل چندین ساعت آتش سوزی فروریخت.

فرو ریختن ساختمان پلاسکو منجر به تخریب حدود 600 واحد تجاری و اداری فعال و بیکاری حدود 3 هزار کارگر شد. بر همین اساس مسئولان مختلف اعم از شهرداری و بنیاد مستضعفان به عنوان مالک بنا از همان لحظات ابتدایی وعده حل مشکل مغازه‌داران و کارگران را دادند.

با گذشت مراحل آواربرداری و ایمن‌سازی محیط پیرامونی ساختمان پلاسکو، رضا تقی‌پور سخنگوی سابق شورای اسلامی شهر تهران درخصوص وضعیت ساخت ساختمان جدید پلاسکو، گفت: بر اساس گزارش و پیشنهادی که در صحن شورای اسلامی شهر تهران مطرح شد، قرار است ساختمان پلاسکوی جدید در مساحت و زیربنای قبلی ساخته شود.

با روی کار آمدن مدیریت شهری جدید در سال 96 و انتخاب محمدعلی نجفی به عنوان شهردار جدید، وی در 4 آذر 96 با انتشار پستی در صفحه اینستاگرام خود پیگیری وضعیت کسبه ساختمان پلاسکو را یکی از دغدغه‌های خود عنوان کرد و نوشت: در جلسه‌ای که با مهندس سعیدی‌کیا، رئیس بنیاد مستضعفان داشتم، در این خصوص به توافق نهایی و عملیاتی دست یافتیم.

بنیاد مستضعفان در ضلع شرقی ساختمان پلاسکو زمینی به متراژ 4 هزار و 300 متر را تملک کرده است. در این جلسه توافق کردیم که با قید فوریت و با رعایت ضوابط شهرسازی یک بنا با معماری فاخر در محل ساختمان پلاسکو ساخته شود.

شهرداری متعهد است مجوز و پروانه‌های لازم را صادر کند و بنیاد مستضعفان هم متعهد است به فوریت عملیات اجرایی ساخت این بنا را آغاز کند.

بنیاد مستضعفان در تاریخ 11 دی 96 مسابقه‌ای تحت عنوان ایده‌های برتر بازتعریف پلاسکو برگزار کرد که در این مسابقه محمد سعیدی‌کیا رئیس بنیاد مستضعفان گفت: این اقدام ضمن همکاری با همه سازمان‌ها و نهاد‌های مرتبط هر چه زودتر منجر به ایجاد جایگزینی مناسب برای ارزش از دست رفته ساختمان پلاسکو می‌شود و الگویی شایان توجه در همدلی و همکاری برای پروژه‌های کلانشهر‌ها محسوب می‌شود.

مهدی حجت معاون وقت شهرسازی شهردار تهران هم در 18 دی 96 در نشست خبری که به منظور آخرین اقدامات انجام شده در مورد ساختمان پلاسکو برگزار شد، گفت: بنیاد مستضعفان زمینی را که در زیر ساختمان بود، به علاوه پارکینگ اکبر واقع در شرق ساختمان پلاسکو به مساحت 4200 متر و ساختمان پنج طبقه پشتی را خریداری کرده تا بتواند مجتمع جدید را بسازد.

وی با تأکید بر اینکه ما از سویی تراکم قانونی طرح تفصیلی را به رسمیت می‌شناسیم و از سوی دیگر هم باید حقوق مکتسبه کسبه را هم در نظر بگیریم، اظهار کرد: با جمع‌بندی‌های انجام شده به این نتیجه رسیدیم که در 29 دی ماه سال جاری کلنگ ساختمان جدید پلاسکو زده شود و ساخت پلاسکوی جدید با 5 طبقه پارکینگ و 10 طبقه روی زمین آغاز شود که این روند حدود سه سال به طول خواهد انجامید.

حجت با اشاره به قرار داشتن پلاسکو در حریم مدرسه ژاندارک گفت: سازمان میراث فرهنگی موافقت کرده که این ساختمان با رعایت ضوابط میراثی ساخته شود، هرچند که می‌توانیم بارگذاری پلاسکو را در سمتی که نزدیک مدرسه ژاندارک است با طراحی خاصی کمتر کنیم.

وی با تأکید بر اینکه در پلاسکوی جدید باید 2300 پارکینگ ساخته شود، افزود: با توجه به اینکه در 5 طبقه زیرزمین امکان ساخت فقط 1300 پارکینگ وجود دارد، قرار شده است بنیاد مستضعفان پارکینگ مقابل پلاسکو را مرمت و هوشمند کند، تا بقیه ظرفیت پارکینگ‌ها در این قسمت تأمین شود.

سعدی کیا همزمان با اولین سالگرد حادثه پلاسکو در 30 دی 96 با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما اعلام کرد که کار ساخت پلاسکو جدید از دهه فجر آغاز خواهد شد.

اگرچه همزمان با دهه فجر برخی اقدامات عمرانی در محل ساختمان پلاسکو آغاز شد، اما با گذشت کمتر از یک ماه عوامل مسئول شهری با نصب بلوک‌های بتنی و پلمپ کارگاه مانع اجرای عملیات خاکبرداری و جابه‌جایی نخاله‌ها شدند.

بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، این وضعیت را به گردن کسبه ساختمان 5 طبقه شمالی پلاسکو انداخت و طی اطلایه‌ای اعلام کرد: در پی عدم همکاری و کارشکنی گروهی از کسبه ساختمان 5 طبقه، عوامل مسئول شهری با نصب بلوک‌های بتنی و پلمپ کارگاه مانع اجرای عملیات خاکبرداری و جابه‌جایی نخاله‌ها شدند.

با گذشت چندین ماه از این وضعیت رئیس بنیاد مستضعفان در 13 تیر 97 با برگزاری یک نشست خبری اعلام کرد که ساختمان 5 طبقه سمت شمالی با مسئولیت و هزینه صاحبان سرقفلی تحت نظر شهرداری تهران و سازمان نظام مهندسی ساخته و تحویل داده خواهد شد.

22 خرداد 97 و تنها چند روز مانده به پایان ماه مبارک رمضان مقیمی استاندار سابق تهران اعلام کرد که همزمان با عید فطر کلنگ ساخت بنای جدید پلاسکو زده و تا دو سال آینده این ساختمان آماده بهره‌برداری می‌شود.

همزمان با فرارسیدن عید سعید فطر محمد سعیدی کیا رئیس بنیاد مستضعفان در مراسم کلنگ‌زنی ساختمان جدید پلاسکو که در تاریخ 25 خرداد 97 انجام شد، اظهار کرد: قرار شد ساختمان 5 طبقه ضلع شمالی برج پلاسکو با شرایط بنیاد مستضعفان به کسبه ساکن واگذار شود و بنیاد مستضعفان ساختمانی در 15 طبقه و 5 طبقه منفی با کاربری پارکینگ در محل برج سابق احداث کند.

وی افزود: ساختمان 5 طبقه شمالی توسط کسبه و با هزینه خودشان و مجوز‌هایی که کسب می‌کنند، بازسازی خواهد شد.

چند روز بعد از مراسم کلنگ‌زنی علی اعطا سخنگوی شورای شهر تهران به این اقدام واکنش نشان داد و طی تذکری در صحن شورای شهر گفت: کلنگ‌زنی فعلی بر خلاف ضوابط و مقررات است و بر اساس ماده صد شهرداری، این اقدام باید بعد از گرفتن پروانه انجام شود، لذا نباید اجازه داد موضوعی که تا امروز پرونده آن باز بوده است، در این شرایط به یک مشکل بزرگتر تبدیل شود.

سخنگوی شورای شهر تهران با اشاره به اینکه این ساختمان، یک ساختمان بلند مرتبه بود، تصریح کرد: در حال حاضر بر اساس طرح تفضیلی نمی‌توان به میزان ثابت به این ساختمان تراکم داد.

اعطا با بیان اینکه حل مسئله پلاسکو با کلنگ‌زنی‌های نمایشی امکان پذیر نیست، افزود: شهرداری باید هر چه سریع‌تر مسیر قانونی را آغاز کند و به سرعت جلسه کمیسیون ماده صد و درخواست پروانه را بررسی کند.

وی افزود: اگر اقدامات لازم جهت صدور پروانه به سرعت انجام نشود و عملیات کلنگ‌زنی و گودبرداری پلاسکو به صورت غیرقانونی شروع شود، این بیم وجود دارد که گودبرداری پلاسکو به موضوعی از جنس گودبرداری کنار برج میلاد تبدیل شود.

روز چهارشنبه 30 خرداد 97 جلسه‌ای به منظور رفع موانع اجرای نوسازی ساختمان پلاسکو به ریاست مقیمی استاندار تهران، حناچی معاون وقت فنی و عمرانی شهرداری تهران، محسنی شهردار منطقه 12، اعطا، حبیب‌زاده و سالاری از اعضای شورای شهر تهران و نمایندگانی از بنیاد مستضعفان و شورای ساختمان پلاسکو برگزار شد.

استاندار تهران در این جلسه با اشاره به علت تأخیر در اجرای طرح بنیاد مستضعفان براساس تفاهم‌نامه با شهردار وقت گفت: شهرداری، میراث فرهنگی را علت عدم دریافت مجوز برای بنیاد اعلام کرده است، زیرا طبق اعلام میراث فرهنگی باغ اکبر که در همسایگی پلاسکو است، در محدوده آثار فرهنگی و تاریخی قرار دارد و امکان اخذ مجوز ساخت در این زمین وجود ندارد.

مقیمی با تأکید بر اینکه میراث فرهنگی در خصوص باغ اکبر، کاملا حقوقی و قانونی نظر داده است، اظهار کرد: علاوه بر آن شهرداری هم بدون هماهنگی و تأیید میراث فرهنگی قادر به صدور پروانه نیست و بنیاد مستضعفان هم بدون پروانه امکان ساخت ندارد.

استاندار تهران افزود: بنیاد مستضعفان فرصت دارد طی دو ماه با رعایت مسائل فنی و ایمنی و با دستور شهرداری کار گودبرداری را آغاز و پروانه ساخت را اخذ کند و طرح خود را به تأیید نظام مهندسی و شهرداری برساند.

مقیمی ادامه داد: این جلسه شاخه‌ای از شورای تأمین استان و با نظر دستگاه قضایی است و اگر بنیاد مستضعفان و هر سازمان دیگری به تعهدات خود در این خصوص متعهد نباشند، باید پاسخگو باشند.

اعطا سخنگوی شورای شهر تهران نیز که در این جلسه حضور داشت، پیشنهاد داد: اگر مجوز ساخت از سوی بنیاد دریافت نشده است، مصوبه‌ای از کمیسیون ماده 5 دریافت شود تا تراکم، طبقات و زیربنا مشخص شده و خاک‌برداری طبق این طرح اجرا شود.

این عضو شورای شهر تهران به موضوع معافیت دریافت عوارض از سوی شهرداری برای نوسازی پلاسکو اشاره کرد و افزود: این موضوع نیازمند نظر جمعی اعضای شورا است، اما شورا هر اقدامی برای تسریع در اجرای این پروژه انجام می‌دهد و با نگاه مثبت وارد شده است.

دو هفته بعد سید محمدعلی افشانی شهردار وقت تهران با بیان اینکه مقرر شده بنیاد مستضعفان به عنوان مالک نقشه‌های اجرایی را تهیه کرده و به شهرداری تحویل دهد، گفت: شهرداری پس از تطبیق نقشه‌های تهیه شده با ضوابط و مقررات، پروانه را صادر می‌کند و ساخت ساختمان پلاسکو به سرعت آغاز می‌شود.

وی با اشاره به زمان‌بر بودن بررسی نقشه‌های تأسیسات، سازه و معماری، گفت: طبق پیش‌بینی استاندار، 2 سال برای ساخت پلاسکو زمان لازم است، در حالی که پیش‌بینی من سال 1400 یعنی 3 سال بعد است.

پیروز حناچی معاون وقت شهرسازی و معماری شهرداری تهران در 15 تیر 97 گفت: براساس قانون، بنیاد مستعفان برای اخذ پروانه ساخت باید اسناد مالکیت و نقشه‌های ساختمان را ارائه دهد که هنوز این امر محقق نشده است و طبق روال، بخشی از این فرآیند از طریق دفاتر خدمات الکترونیک پیگیری می‌شود.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران با اشاره به تغییرات و محدودیت‌های جدید برای ساخت بنای پلاسکو گفت: در حال حاضر زمینی که قرار است پلاسکوی جدید در آن ساخته شود بسیار محدود شده است، چراکه قرار است بخش شمالی ساختمان مقاوم‌سازی شود و در عین حال به دلیل برخی از مشکلات احتمال حذف زمین شرقی که قبلاً برای توسعه زمین پلاسکو تملک شده بود، وجود دارد.

در حالی که جمیع شرایط نشان می‌داد، مراحل ساخت پلاسکوی جدید روی ریل افتاده و همه اقدامات طبق برنامه جلو خواهد رفت، ناگهان محمدرضا رضایی‌کوچی رئیس کمیسیون عمران مجلس در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان، خبر از توقف دوباره این پروژه داد و آب پاکی را بر روی دست همه ریخت.

رضایی کوچی اظهار کرد: شورای عالی شهرسازی اجازه ساخت بیش از یازده طبقه را نمی‌دهد و از طرف دیگر شهرداری مجوز ساخت پنج طبقه در زیرزمین به دلیل ایجاد مشکل در پارکینگ‌ها را صادر نمی‌کند و همین موضوع باعث ایجاد مشکلاتی برای پیشرفت فیزیکی ساختمان پلاسکو شده است.

زهرا نژادبهرام عضو کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران  با اشاره به توقف ساخت بنای جدید پلاسکو، گفت: در این موضوع در دو بخش اختلاف نظر وجود داشته است.

عضو کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران تصریح کرد: بنیاد مستضعفان به عنوان مالک نظرش این بوده که در آن محل، بنایی با 15 طبقه روی زمین و 5 طبقه زیرزمین بسازد، تا از این طریق هم برای خودش تأمین منابع کند و هم مجموعه‌هایی که قبلا در آن مستقر بودند، به محل کار سابق‌شان بازگردند.

نژادبهرام با بیان اینکه بر اساس ضوابط میراث فرهنگی نمی‌توانیم ارتفاع ساختمان را از یک میزان مشخص بیشتر کنیم، گفت: زیرا چهارراه استانبول منطقه حفاظت شده میراث فرهنگی است، ساخت بنای 15 طبقه در آن امکان‌پذیر نیست.

وی با بیان اینکه شهرداری اعلام کرده بود که به خاطر اهمیت موضوع آمادگی دارد خارج از نوبت خدمات لازم را به سازندگان پلاسکو ارائه دهد، گفت: شهرداری این کار را منوط به کسب مجوز سازندگان از میراث فرهنگی کرده بود که بنیاد هم نمی‌توانست مجوز میراث را کسب کند.

عضو کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران با بیان اینکه آن‌ها 7 ماه پیش به استانداری رفتند تا از آنجا مشکل‌شان را حل کنند، اظهار کرد:، چون رویکرد استانداری حل مشکل کسانی بود که در پلاسکو دچار حادثه شده بودند، از شهرداری خواست که همکاری کند تا کار این افراد هم انجام شود که در نهایت پرونده به کمیسیون ماده 5 رفت.

نژادبهرام ادامه داد: در کمیسیون ماده 5 که شهرداری تنها یک عضو آن است، برای احداث ساختمان 15 طبقه رأی‌گیری می‌کنند و اعلام می‌کنند که کار باید توسط شورای عالی شهرسازی هم تأیید شود.

وی با بیان اینکه شورای عالی شهرسازی از شهرداری درخواست مدارک کرد، گفت: با توجه به اینکه وضع موجود برخلاف ضوابط بود و هنوز هیچ مدرکی هم به شهرداری داده نشده بود، شهرداری باید تنها در چارچوب ضوابط اقدام می‌کرد و چون می‌خواست خارج از ضوابط کار کند، حتما باید دستور مراجع بالادستی را هم کسب می‌کرد، لذا تاکنون هم هیچ دستوری صادر نشده است.

عضو کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران با بیان اینکه محدوده خیابان جمهوری دارای بنا‌های ارزشمند میراثی است، تصریح کرد: چند ماه پیش که بنیاد با هماهنگی استانداری اقدام به کلنگ‌زنی کرد، این کار از سوی شهرداری متوقف شد و علت هم این بود که مجوز شهرداری را نداشتند.

 3 شهردار رفتند و فروریختگی پلاسکو هم وارد سال سوم خود می‌شود، اما مسئولان مربوطه هنوز اندر خم کسب مجوز از سازمان‌های مربوطه است.

از آنجایی که علت توقف این پروژه تعداد طبقات بالا و مخالفت میراث فرهنگی اعلام شده، اکنون مسئولان باید پاسخگو باشند که چرا در این مدت عملیات نقشه‌کشی را در مسیری هزینه کرده‌اند که عملا اجرای آن غیر قانونی است.

باید شفاف سازی شود که چرا در دو سال گذشته، مسئله ارتفاع ساختمان با میراث فرهنگی حل نشده که حالا پس از انجام این همه هزینه بابت طراحی و نقشه و برگزاری مسابقه، دوباره باید به خانه اول بازگشت و از نو هزینه شود.