به گزارش پایگاه خبری «عصر ساختمان»، زمانی که صحبت از استحکام و دوام ساختمان می‌شود، نام وال پست به میان می‌آید. در برابر بلایای طبیعی مقاومت اجزای سازه، مانند مقاومت دیوار باید افزایش یابد به همین دلیل باید سراغ وال پست رفت. وال پست به عنوان یک نگهدارنده به شمار می‌آید و با درگیر کردن دیوار با اسکلت ساختمان، سبب افزایش استحکام دیوار می‌شود. در واقع وال پست‌ها وظیفه یکپارچگی دیوار و مهار دیوار در برابر نیروهای جانبی را برعهده دارد، بدین صورت مانع تخریب دیوار می‌شود. در مقاله پیش‌رو به بررسی ضرورت اجرای وال پست در سازه‌ها خواهیم پرداخت و انواع مختلف پیاده سازی آن را بررسی خواهیم کرد.

وال پست چیست و ضرورت استفاده از آن
وال پست به صورت کلاف در طول‌های مشخص به عنوان نگهدارنده دیوار عمل می‌کند و استفاده از آن سبب یکپارچه عمل کردن دیوار می‌شود ، به همین دلیل در صورت به کار بردن آن، مقاومت دیوارها افزایش می‌یابد. اهمیت این موضوع به اندازه‌ای مهم است که در زلزله کرمانشاه رئیس سازمان نظام مهندسی با اشاره به اینکه در گزارشات ثبت شده از زلزله کرمانشاه در روزهای نخست، ضعف سازه‌ای مهم‌ترین علت شدت زیاد بودن خسارت بوده است، عنوان کرد: این ضعف سازه در بسیاری از ساختمان‌های استان زنجان مشاهده می‌شود.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان زنجان اضافه کرد: عدم اجرای وال پست در ساختمان‌های احداثی مهم‌ترین علت تخریب بناها در استان کرمانشاه بوده است.

اجرای وال پست در کشور ما پیشینه دیرینه نداشته و نزدیک به یک دهه است که استفاده از آن رایج شده است، اما با این حال در بسیاری از سازه‌ها هنوز اجرای وال پست صورت نمی‌گیرد و یا در صورت اجرا شدن شاهد مشکلاتی در پیاده‌سازی آن هستیم. در اجرای وال پست استفاده از نبشی بسیار رایج بوده بنابراین قیمت نبشی تاثیر بسزایی در قیمت تمام شده این پروژه خواهد داشت. کارشناسان در این زمینه اعتقاد دارند:

"کاهش هزینه ساخت سازه‌ها را می‌توان یکی از مهمترین دغدغه‌های طراحان دانست. کاربرد گسترده انواع نبشی در ساخت سازه‌ها، اهمیت انتخاب نبشی مناسب با توجه به کاربردی که در طرح دارد را دوچندان می‌کند. انتخاب درست نبشی با ضخامت و طول مناسب در بهینه سازی هزینه‌های اجرای طرح نقش مهمی را ایفا می‌کند."

برای مشاهده قیمت روز نبشی می‌توانید به سایت آهن آنلاین مراجعه فرمایید:
https://ahanonline.com/product-category/نبشی-و-ناودانی/نبشی/

در این صفحه قیمت انواع نبشی اصفهان و مشهد در اندازه‌های 3، 4، 5 و اندازه‌های دیگر به طور کامل در جداول مربوط به هر کارخانه قرار می‌گیرند.

از دید مهندسین سازه، المان‌های اساسی که سبب سالم ماندن سازه می‌شود؛ ستون، سقف و تیرها هستند. زلزله‌های اخیر در کشور سبب گردیده تا در ساخت سازه‌ها بیشتر به فکر پایداری ساختمان‌ها باشند و آسیب‌های اقتصادی و جانی وارد شده را تا حد امکان جبران کنند، اینجاست که به ضرورت استفاده از وال پست پی خواهید برد. زیرا در صورت وقوع حوادث غیرطبیعی، در صورت سالم ماندن المان‌های اصلی و  آسیب رسیدن به المان‌های غیراصلی عملکرد سازه زیر سوال می‌رود و پایداری ساختمان با خطر مواجه خواهد شد.

بررسی انواع وال پست

وال پست از نظر شکل ظاهری به دو صورت قائم و افقی در دیوارها مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از وال پست افقی، باعث درگیری دیوار با اسکلت سازه خواهد گردید در نتیجه باعث استحکام دیوار می‌شود. وال پست‌های قائم در صورتی که دهانه بزرگ است مورد استفاده قرار می‌گیرند، که اینکار با جوش تیر طبقه پایین به جوش طبقه بالا در قسمت دهانه انجام می‌شود.

اجرای وال پست به چه صورتی است؟
برای اجرای وال پست معمولاً از پروفیل‌هایی مانند ناودانی، قوطی، نبشی و مصالح فولادی استفاده می‌کنند. در صورتی که وال پست از نبشی ساخته شود، یکپارچگی دیوار و انتقال بار وارد شده بر دیوار بهتر از وال پست ساخته شده با قوطی عمل می‌کند. در ادامه مراحل اجرای وال پست را  در سازه‌های بتنی و فلزی مورد بررسی قرار می‌دهیم.
اجرای وال پست در سازه بتنی
در اسکلت‌های بتنی، یکی از ویژگی‌های قابل توجه، شکل‌پذیری آنها است؛  اگر از آجرهای فشاری به عنوان مصالح، در دیوار استفاده شود، امکان تخریب سازه افزایش پیدا می‌کند.
برای پیاده‌سازی وال پست‌های بتنی ابتدا باید محل قرار گرفتن وال پست‌ها مشخص شود.
سپس ورق‌های اتصال در سقف و کف نصب گردد.
زمان اجرای دیوار باید توجه داشته باشید که فاصله نصب وال پست خالی باشد.
بعد از پایان عملیات پیاده سازی دیوار، از 4 میلگرد استفاده می‌کنند، سپس آنها را به ورق‌های تعبیه شده در سقف و کف جوش می‌دهند.
در مرحله بعدی به منظور اتصال میلگردها به بست‌ها از سیم‌های آرماتوربندی استفاده می‌کنند، سپس قالب‌بندی دیوار صورت می‌گیرد.
در نهایت، داخل قالب‌های ایجاد شده، بتن می‌ریزند و با باز کردن قالب‌ها، وال پست مناسبی که منطبق با ضخامت دیوار است ایجاد می‌شود.

اجرای وال پست در اسکلت فلزی
امروزه اکثراً از اسکلت‌های فلزی در ساخت ساختمان‌ها استفاده می‌کنند، به همین دلیل به کار بردن وال پست برای عملکرد صحیح سازه امری ضروری و مهم است. اجرای وال پست در اسکلت فلزی مانند اجرای وال پست در سازه بتنی است، با این تفاوت که وال پست با جوشکاری به ستون و تیر متصل می‌گردد.

اجرای وال پست در سوله
اجرای وال پست در سوله بسیار مهم است، اجرای آن سبب افزایش استحکام سازه می‌گردد و احتمال رخداد بسیاری از خطرات کاهش خواهد یافت. چون سازه‌ها وزن کمی دارند، بنابراین برای پیاده سازی وال پست مقاطع فولادی استفاده باید سنگین‌تر باشند.

 این تصور استفاده از وال پست در دیوارهای خارجی را نشان می‌دهد.

نحوه اجرای وال پست دیوارهای خارجی
اگر دیوار پیرامونی از نوع Panel 3D باشد، به نظر می‌آید برای اجرای وال پست به مهارت خاصی نیاز نداشته باشیم؛ زیرا حضور میلگردهای اطراف دیوار، خیال ما را از این بابت راحت نموده‌اند. حال اگر دیوار از نوع آجری (سفال و فشاری) باشد می‌توانیم از نبشی‌کشی استفاده کنیم. قبل از بتن‌ریزی درون ستون‌ها، پلیت‌هایی قرار دهید که برای جوش نبشی‌ها به ما کمک می‌کنند. اما اگر به هر دلیلی فراموش کنند که پلیت‌ها را در ستون‌ها قرار دهند، می‌بایست به‌گونه‌ای کارآمد اقدامات مناسبی جهت اتصال نبشی‌ها به ستون‌ها انجام شود.
یکی از این راه‌ها استفاده از تفنگ است (پلیت را روی ستون قرار می‌دهند، سپس با تفنگ‌های میخکوب آنها را به ستون متصل می‌کنند)، راه حل دیگر استفاده از تسمه در محیط ستون بتنی است.
سپس نبشی‌ها را باید به‌گونه‌ای قرار داد که مقطع دیوار درون نبشی‌ها قرار بگیرد. سپس میلگردهای طولی را به میلگردهای عرضی جوش می‌دهند و میلگردهای طولی را به نبشی جوش می‌دهند.

چه اشتباهات رایجی در پیاده سازی وال پست وجود دارد؟
در پیاده سازی وال پست همواره اشتباهاتی صورت می‌گیرد که بخش عظیمی از آن توسط پیمانکار صورت می‌گیرد و عمده‌ترین دلیل آن کاهش هزینه تمام شده پروژه است. برای مثال زمانی که قصد اجرای کلاف افقی را دارند، از میلگرد به جای نبشی استفاده می‌کنند یا از اجرای پشت به پشت نبشی‌های قائم و افقی جلوگیری می‌کنند. در مقاله نقش وال پست در مقاومت سازه‌ها می‌توانید اطلاعات تکمیلی در مورد این روش را مطالعه کنید.

قوانین ملی ساختمان در رابطه با استفاده از وال پست در ساختمان
در مقرارت ملی ساختمان برای وال پست نیز قوانینی وضع شده است، که در اجرای وال پست باید به آنها توجه شود و به کار گرفته شود. در ادامه به برخی از این قوانین اشاره خواهیم کرد.
در سازه‌ها در تمامی بازشوها باید از وال پست‌ها استفاده شود.
حداکثر ارتفاع مجاز برای تیغه‌ها (جداگرها) و دیوارهای غیرسازه‌ای، 5/3 متر است و اگر این ارتفاع بیشتر از مقدار گفته شده باشد، برای مهار آن از وال پست استفاده می‌کنند.
حداقل میزان عرض در نظر گرفته شده برای دیوارهای غیرسازه‌ای نباید از 30/1 متر کمتر باشد.
لبه‌های قائم تیغه‌ها باید به یک دیوار عمود، یک تیغه دیگر یا وال پست اتصال داشته باشد و به هیچ عنوان نباید آزاد باشد.

 این تصویر وال پست در دیوارها را به طور کامل نشان می‌دهد.

قیمت پیاده سازی وال پست چقدر است؟
اجرای وال پست معمولاً با هزینه کم انجام می‌شود. با صرف قیمت پایین برای پیاده سازی وال پست، بهبود ایمنی سازه‌ها و کاهش زیان‌های مالی و جانی امکان‌پذیر خواهد بود. به همین دلیل در سال‌های اخیر شاهد توجه طراحان و مهندسین سازه به وال پست‌ها بوده‌ایم. به طور کلی قیمت تمام شده پیاده‌سازی وال پست به قیمت متریال‌های به کار رفته، مانند قیمت نبشی و پلیت‌های فولادی و قیمت اجرا بستگی دارد.  برای اطلاع از قیمت آهن آلات می‌توانید به سایت آهن آنلاین مراجعه فرمایید. در این سایت قیمت انواع محصولات و مقاطع فولادی از قبیل میلگرد، تیرآهن، پروفیل و محصولات دیگر به صورت روزانه در اختیار شما قرار می‌گیرند.
بررسی نکات کنترلی و اجرایی در پیاده سازی وال پست‌ها:
ورق پایه (بیس پلیت)، زیر ورودی تیربتنی و قبل از بتن ریزی سقف (در محل اجرای وال پست) انجام می‌شود.
در صورت اجرا نشدن بیس پلیت قبل از بتن ریزی، دو حالت ایجاد می‌شود:
باید میلگرد در تیر کاشته شود و وال پست را به آن جوش دهند.
یا پلیت‌ها به کمک رول بولت از بالا و پایین به تیرها متصل شوند.
توجه داشته باشید که، جهت اتصال پلیت‌ها به تیرها به هیچ عنوان از میخ‌های 3 سانتی  استفاده نشود.
ابعاد ساختمان، قبل از انجام عملیات جوشکاری وال پست، اندازه‌گیری شود؛ تا بعد از دیوارچینی دردسری وجود نداشته باشد.
نبشی مورد استفاده برای اجرای وال پست حداقل باید در 5 باشد.
شاغول بودن وال پست را کنترل کنید.
جوشکاری وال پست، توسط افراد با سابقه انجام شود.
با دستور کار، موارد مرتبط با وال پست به سازنده ابلاغ شود.