به گزارش پایگاه خبری«عصر ساختمان» به نقل از ایسنا، قیمت مسکن در پایتخت به میانگین 9 میلیون و 970 هزار تومان در هر متر مربع رسیده و تنها طی پنج ماه اخیر متری یک میلیون و 870 هزار تومان گران‌تر شده است. در این شرایط وام 160 میلیونی خانه اولی‌ها که از سال 1394 تا کنون بدون تغییر مانده و تنها سود آن به تدریج از 14 به 8 درصد کاهش یافته، تنها 21 درصد از ارزش یک واحد 75 متری در تهران با توجه به الگوی مصرف مسکن را پوشش می‌دهد.

با این حال هنوز در شهرهای کوچک به دلیل پایین بودن قیمت مسکن، استفاده از این نوع تسهیلات متقاضی خود را دارد؛ به طوری که در 15 استان آذربایجان شرقی، مازندران، گیلان، البرز، کرمان، همدان، هرمزگان، کرمانشاه، آذربایجان غربی، بوشهر، قم، یزد، سیستان و بلوچستان، اردبیل، چهارمحال و بختیاری هدف‌گذاری برای جذب منابع صندوق پس‌انداز مسکن یکم به طور 100 درصد محقق شده است. به بیان دیگر، مردم در این استان‌ها هنوز با استفاده از از تسهیلات بانک مسکن در این استان‌ها خانه‌دار می‌شوند.

با وجود جهش قیمت مسکن در کلان‌شهر تهران که به کاهش استفاده از وام خانه اولی‌ها در تهران بخصوص از نیمه دوم سال جاری منجر شده، آمارها نشان می‌دهد که میزان استفاده از تسهیلات خرید مسکن در کل کشور طی سال 1397 بیش از 30 درصد نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.

تحقق بیش از 90 درصدی اهداف جذب در صندوق پس‌انداز مسکن یکم

هرچند آمار بانک مسکن می‌گوید بیش از 90 درصد اهداف جذب در صندوق پس‌انداز مسکن یکم محقق شده و به بیان دیگر هنوز متقاضیان زیادی برای دریافت وام مسکن وجود دارند اما شواهد و قرائن حاکی از آن است که دیگر نمی‌توان در کلانشهرها با وام‌های فعلی خانه‌دار شد. برنامه‌ای هم از سوی وزارت راه و شهرسازی برای افزایش سقف تسهیلات وجود ندارد. وزیر جدید راه و شهرسازی مهم‌ترین عامل تعادل‌بخشی به بازار مسکن را ایجاد توازن بین عرضه و تقاضا می‌داند. البته موضوع افزایش مبلغ وام نیز از سوی نمایندگان مجلس که معتقدند رونق مسکن به رونق اقتصادی می‌انجامد پیگیری می‌شود.

با این حال مطابق اهداف بانک مسکن تا پایان سال 1397 جذب 7 هزار و 563 میلیارد و 400 میلیون تومان به صندوق پس‌انداز مسکن یکم در دستور کار قرار گرفته و پیش بینی می‌شود در پایان سال 1397 بیش از 100 درصد از هدف گذاری صورت گرفته محقق شود. علت این موضوع افزایش استقبال از تسهیلات خرید مسکن یکم از محل صندوق پس‌انداز مسکن یکم به خصوص در شهرهای کوچک است.

مانده صندوق پس‌انداز مسکن یکم در پایان سال 1396 معادل 6 هزار و 233 میلیارد و 400 میلیون تومان بوده که در هدف گذاری برای سال 1397 باید این میزان با رشد 21.3 درصدی به 7 هزار و 563 میلیارد و 400 میلیون تومان برسد. خانه اولی‌ها و همچنین متقاضیان خرید مسکن در بافت‌های فرسوده مشتریان اصلی تسهیلات صندوق پس‌انداز مسکن یکم هستند که برای دریافت این تسهیلات ابتدا اقدام به افتتاح حساب و سپرده گذاری برای دوره‌ای مشخص می‌کنند.
در میان استان‌های مختلف کشور تقریباً در نیمی از استان‌ها 100 درصد و بیش از 100 درصد هدف تعیین شده برای جذب سپرده به صندوق پس‌انداز مسکن یکم تا پایان سال 97، تنها در 10 ماهه اول امسال- پایان دی ماه- محقق شده است.

با این حال به دلیل رشد نجومی قیمت مسکن در استان تهران حدود 86 درصد هدف گذاری یک سال 1397 برای جذب سپرده به صندوق یکم ظرف 10 ماهه اول امسال محقق شده است؛ بر اساس هدف گذاری صورت گرفته مانده صندوق پس‌انداز مسکن یکم استان تهران در پایان سال 97 باید به عدد سه هزار میلیارد تومان برسد که این رقم در پایان دی ماه امسال دو هزار و 562 میلیارد تومان برآورد شده است؛ از میان حساب‌های باز شده در صندوق پس‌انداز مسکن یکم برای دریافت تسهیلات خرید مسکن نیز 569 هزار و 581 حساب مربوط به استان تهران بوده است؛ تعداد کل حساب‌های موجود در این صندوق در پایان دی ماه امسال در همه استان‌های کشور به دو میلیون و 535 هزار و 39 حساب رسیده است.

مدت انتظار خانه‌دار شدن به حدود 25 سال رسیده است

یک کارشناس اقتصاد مسکن می‌گوید: میانگین درآمد خانوارها با شاخص‌های متوسط حدود چهار تا پنج میلیون تومان است. از سوی دیگر خط فقر به بیش از 2.5 میلیون تومان رسیده، یعنی اگر پس‌انداز خانوارها را بدون احتساب تورم در نظر بگیریم و مبلغ باقی‌مانده برای هزینه خرید مسکن اختصاص یابد حدود 25 سال زمان می‌برد تا افراد صاحب خانه شوند.

سلمان خادم‌المله معتقد است: افزایش 2.9 درصدی قیمت مسکن در بهمن ماه نسبت به دی‌ماه 1397 به دلیل بالا رفتن تقاضای شب عید است که هر ساله معمولاً با آن مواجهیم. ولی نکته این است که قیمت مسکن مثل سایر کالاها از تعادل عرضه و تقاضا حاصل می‌شود و قیمت میانگین 10 میلیون تومان برای کسانی که تقاضای مصرفی دارند عدد بسیار بالایی است.

وی واکنش بازار مسکن نسبت به افزایش قیمت‌ها را خنثی دانست و افزود: توان مالی خانوارهایی که تقاضای مصرفی مسکن دارند به شدت توان کاهش یافته و نمی‌توانند مسکن مناسب تهیه کنند. خروجی این مساله به کاهش حجم معاملات، مهاجرت معکوس و حاشیه‌نشینی منجر می‌شود.

آمار بانک مرکزی از تحولات بازار مسکن شهر تهران در بهمن ماه 1397 نشان می‌دهد متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیر بنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران 9 میلیون و 970 هزار تومان بود که نسبت به ماه گذشته و ماه مشابه سال گذشته به ترتیب 1.7 درصد و 85.1 درصد افزایش داشته است. هم‌چنین در این ماه تعداد معاملات آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران به بیش از 9300 واحد رسید که نسبت به ماه قبل 39 درصد افزایش داشته، اما نسبت به ماه مشابه سال گذشته 49.2 درصد کاهش را نشان می‌دهد.