به گزارش پایگاه خبری«عصرساختمان» به نقل از فارس، خبر رسید که دوباره میدان حسن‌آباد ‌آتش گرفت. دود کلاه‌فرنگی را در بر گرفت. میدانی که تهرانی‌های قدیم به خاطر پوشش فلزی گنبدهایش به آن هشت‌گنبد می گفتند در 4 سال گذشته 3 بار طعمه حریق شد.

هشت گنبد طی سال‌ها به حسن‌آباد تغییر نام پیدا کرد. حال این میدان به محل فروش ابزار یراق، قفل‌فروشی، سیسمونی‌فروشی، مبلمان اداری، لوازم چوبی و غیره تبدیل شده است. بسیاری از ساختمان‌های حسن آباد فرسوده است. انبارهای غیرقانونی و انبارداری‌های غیراستاندارد این مکان تاریخی که برای میرزاحسن مستوفی‌الممالک  بوده را تهدید می کند.

این مکان که به گفته برخی از کارشناسان  یک میدان قجری است، در سال 1309 ساخته و به بهره‌برداری رسید و حسن آباد 20 سال پیش با شماره ثبت 1977 به عنوان یک آثار ملی به ثبت رسید.میدان منحنی شکل حسن آباد  در 4 سال گذشته 3  بار دچار حریق شد.

حریق اول 4 سال پیش در ضلع جنوب غربی میدان حسن‌آباد در بافت تاریخی و در طبقه فوقانی یکی از انبارهایی که تبدیل به کاموافروشی شده بود رخ داد که البته با حضور مأموران آتش‌نشانی از خسارت‌های هنگفت به این مکان تاریخی جلوگیری شد.

دومین حریق آن در 27 تیر سال جاری رخ داد که البته تا کنون منابع رسمی به درستی علت وقوع حادثه را اعلام نکرده‌اند اما برخی اتصالی سیم برق را علت این حریق دانستند.

بعد از اینکه حسن‌آباد در اوایل تابستان طعمه حریق شد، محسن شیخ‌الاسلامی معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان تهران تأکید کرد که موضوع را پیگیری می‌کند و اعلام کرد در طبقه بالای ساختمان در نقطه‌ای که آتش‌سوزی رخ داده انباری بوده که می‌توانسته قابل اشتعال شود.

40 درصد بنای قجری سوخت

بر اساس این گزارش گفته می‌شود بخش چوبی در وهله اول سوخته و از بین رفته است و سپس سقف فرو ریخته است.، البته المان شرقی این ضلع از کلاه‌فرنگی از بین رفته است و المان بخش غربی سالم مانده است وگفته شد که 40 درصد از این بنای قجری در این حریق تابستانی آسیب دید. سرستون‌ها و تزئینات نما سالم ماند اما بخش‌هایی از آن طعمه حریق شد اما مسئولان شهری اعلام کردند که به زودی بازسازی آن را آغاز می‌کنند.

حسن خلیل‌آبادی رئیس کمیته میراث فرهنگی شورای شهر تهران در این باره گفت: گروهی از آتش‌نشانی موضوع حریق حسن‌آباد را پیگیری کردند البته مغازه‌ها و انبارهایی که وجود دارد که بعضاً با بی‌احتیاطی‌هایی صورت گرفته باعث بروز حریق می‌شوند.

وی به تذکرهایی که سازمان آتش‌نشانی به مالکین در این محدوده داده است اشاره کرد و گفت: تأکید شده که باید مسائل ایمنی رعایت شود.

در چند ماه آتش 2 بار به جان حسن آباد افتاد

خلیل‌آبادی با بیان اینکه در چند ماه گذشته دو بار حریق در این میدان تاریخی رخ داده است، گفت: کاربری مغازه ها  در این محدوده امکان آتش‌سوزی را افزایش می‌دهد.

شهرداری خیلی نمی‌تواند به داخل کارگاه‌ها و مغازه‌ها ورود کند

وی در خصوص حفظ این میدان تاریخی گفت: شهرداری تلاش می‌کند که به آثار تاریخی و خود میدان آسیبی وارد نشود اما متصرفان، مالکان شخصی و مستأجرانی که در این محدوده وجود دارند باید ایمنی را رعایت کنند و شهرداری خیلی نمی‌تواند به داخل کارگاه‌ها و مغازه‌ها ورود کند.

عضو شورای شهر تهران  با بیان اینکه کار ما ایمن‌سازی است،‌گفت: حتی‌المقدور کاری که از دستمان برمی‌اید این است که به مغازه‌داران تذکر دهیم و البته مغازه‌دارها باید ایمنی را رعایت و کارگاه‌های خود را استاندارد کنند.

به گفته خلیل آبادی، مواد اشتعال زای بسیاری در این انبارها وجود دارد و البته گفته می‌شود در حریق قبلی سیستم برق باعث آتش‌سوزی شده است و به خاطر موادی که نگهداری می شد آتش بیشتر شد.

البته شهرداری تهران در حال مرمت سازه سوخته شده حسن آباد است. احمد مسجدجامعی عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر در خصوص حریق حسن‌آباد گفت: حسن‌آباد یکی از میدان‌های قدیمی شهر است که به میدان هشت‌گنبد معروف است و حریق باعث تخریب بخشی از آن شده است و باید هر چه سریع‌تر پروسه مرمت و بهسازی آن انجام شود و همچنین شکل تاریخی این میدان حفظ شود.

مونسان و پیام توئیتری: حسن آباد هویت تهران است

بعد از حریقی که در تیرماه در میدان حسن‌آباد رخ داد علی‌اصغر مونسان معاون رئیس‌جمهور با نوشتن مطلبی در صفحه توئیتر خود اعلام کرد که میدان حسن‌آباد بخشی از هویت تهران و اثری ثبت ملی شده است و همواره مورد توجه سازمان میراث فرهنگی است. کارگروه ویژه‌ای تعیین شده تا ضمن هماهنگی با سایر نهادهای مسئول علت بروز حادثه از سوی مقامات قضایی و شهری پیگیری و آسیب‌های وارده جبران شود.

با و جود اینکه بعد از حریق تیرماه بسیاری از مدیران شهری و میراثی به این مکان تاریخی رفته و در خصوص حفظ این بنای تاریخی تأکید کردند اما باز هم آتش به جان حسن‌آباد افتاد. آثار به جا مانده از گذشتگان و به ویژه ساختمان‌های قدیمی به عنوان شناسنامه‌ای برای شهرها هستند و بهترین راه هویت‌بخشی به شهرها نگهداری و حفظ این آثار است.

این موضوع مهم است تا جایی که در برخی شهرهای تازه تأسیس دنیا به روش‌های مختلف حتی با وارد کردن برخی آثار قدیمی دیگر کشورها و یا تأسیس موزه‌های تاریخی سعی در هویت‌بخشیدن به شهر و دیار خود دارند. تهران به عنوان پایتخت ایران از حیث آثار ارزشمند تاریخی بی‌بهره نیست و وجود برخی ساختمان‌های قدیمی گواه همین مدعاست.، اما دارا بودن مستندات و ساختمان‌های تاریخی به تنهایی شرط کافی نیست و مهمتر از آن نگهداری و حفظ این آثار است که بتوانیم برای آیندگان نیز به یادگار بگذاریم.

موزه‌ها و ساختمان‌های قدیمی مجهز به آخرین سیستم اعلام و اطفا اتوماتیک حریق بوده و سیم‌کشی برق ان دائم کنترل می‌شود. لوازم و وسایلی که در آن چیده می‌شود دارای حداقل اشتغال است و اگر آن مکان موزه باشد حتی گاهی در اطراف آثار خاص پرده‌های مقاوم در برابر حرارت نصب می‌شود تمام ساختمان‌ها تحت کنترل دوربین‌ها و سسیتم مدار بسته است و نگهبانان با کارکرد سیستم‌ها آشنایی کامل دارند.  حتی گاهی ابنیه‌های قدیمی شهرهای خود را از مالکان خریداری کرده تا تبدیل به موزه، کتابخانه، رستوران سنتی و مکانی برای استفاده شهروندان کنند اما متأسفانه این وضعیت در تهران جدی گرفته نمی‌شود و بسیاری از آثار تاریخی وضعیت مناسبی ندارد.

بسیاری از ساختمان قدیمی رها شده اند

بسیاری از ساختمان‌های قدیمی و تاریخی تهران به بهانه‌های مختلف از جمله داشتن مالک شخصی، نبود پول و ... به حال خود رها شده است و هر لحظه ممکن است حادثه‌ای برای آنها رخ دهد. حسن‌آباد تهران به عنوان یکی از زیباترین و قدیمی‌ترین میادین پایتخت است که در 4 سال گذشته سه بار طعمه حریق شده است. این بنای تاریخی به بازاری برای انبار کردن کالا در بدترین شرایط ممکن و بدون رعایت اصول ایمنی تبدیل شده و با چیدمان غیراصولی اجناس و کالاهای سنگین ایستایی ساختمان به مخاطره افتاده است. حدود دو ماه قبل آتش قسمت‌های شمال‌غربی این بنای قجری را تخریب کرد اما دوباره در هفته‌ پیش آتش به جان این بنا افتاد.

مهدی داوری مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی شهرداری تهران در این باره به خبرنگار فارس، گفت: بعد از آتش‌سوزی تیرماه امسال در میدان حسن‌آباد آتش‌نشانان بازدیدهای مکرر داشته و اخطارهای ایمنی را صادر کردند.

وی به نوع کاربری و روش‌های انبارداری غیراصولی در این محدوده اشاره کرد و گفت:‌همین موضوع باعث آسیب‌دیدن به سازه می‌شود و همچنین مواد قابل اشتعال در آنجا نگهداری می‌شود مواد نگهداری شده جوری است که به سرعت آتش می‌گیرد.

برای ایمنی باید مالکان پای کار بیایند

وی با بیان اینکه باید مالکان و بهره‌برداران حسن‌آباد پای کار بیایند گفت: ما به عنوان آتش‌نشانی باید ایمن‌سازی کنیم بدون اینکه آسیبی وارد شود اما باید افرادی که از مغازه‌های حسن‌آباد هم بهره‌برداری می‌کنند ایمنی لازم را رعایت کنند.

مدیر عامل سازمان آتش نشانی شهرداری تهران به اهمیت حفظ  بناهای تاریخی در پایتخت اشاره کرد و گفت:‌باید از این بناها مراقبت کنیم تا مشکلی رخ ندهد.

داوری با بیان اینکه علت حریق تیرماه حسن‌آباد اتصالی سیم برق بوده است گفت: به بخشی از سازه آسیب وارد شده است و بیشترین آسیب در بخش چوبی سازه بوده است که بیش از 100 از عمر آن می‌گذرد.

320 مکان تاریخی در تهران ثبت شده است

وی با بیان اینکه شهرداری با مشارکت نهادهای ذی‌ربط در حال بازسازی میدان حسن‌آباد است،‌گفت: طبق آمار سازمان میراث فرهنگی 320 مکان تاریخی در تهران ثبت شده است.

داوری با بیان اینکه کارگروهی تشکیل شده است تا ایمنی اماکن تاریخی را بررسی کند گفت: نتایج  در آینده نزدیک اعلام و وارد عمل می‌شویم.

تدوین ضوابط ایمنی در برابر آتش‌سوزی

وی با بیان اینکه باید سازمان‌های ذی‌ربط دست به دست هم دهند،‌گفت: باید قوانین و ضوابط درستی برای نگهداری از سازه‌های تاریخی تهیه شود و سازمان آتش‌نشانی در حال تدوین ضوابط ایمنی در برابر آتش‌سوزی در اماکن تاریخی است.

مدیر عامل سازمان آتش نشانی شهرداری تهران به حریقی که مجدداً چند روز پیش در میدان حسن‌آباد رخ داد اشاره کرد و گفت: بسیاری از انبارهایی که در آنجا قرار داد غیراصولی است. امیدواریم که به زودی مالکین هم خودشان ایمنی را رعایت کنند.

هنوز  دستورالعمل ایمنی و حفاظت از اماکن تاریخی تدوین  نشده است و بسیاری از اماکن تاریخی در معرض خطر قرار دارند.

علی‌محمد سعادتی شهردار منطقه 12در این باره به خبرنگار فارس گفت:‌ساختمان‌های تاریخی باید ایمن‌سازی شود و همچنین هنوز تدوین دستورالعمل ایمنی و حفاظت از اماکن تاریخی صادر نشده است و ما هم یک آئین‌نامه عمومی داریم که بیشتر برای ساختمان‌های امروزی است.

وی با بیان اینکه انشعابات غیرمجاز برق در بسیاری از موارد باعث بروز حریق می‌شود، گفت: در انبارهای میدان حسن‌آباد کالاهایی دپو می‌شود که آتش‌سوزی آن بالاست.

سعادتی گفت:‌باید شیوه بهره‌برداری و فرهنگ استفاده از این ساختمان‌ها مشخص شود.

بر اساس این گزارش، نهادهای ذی ربط باید از هرگونه تغییر کاربری‌های غیرمجاز در ابنیه‌های تاریخی جلوگیری کنند .بناهای تاریخی متعلق به شهر و شهروندان است و همه باید در حفظ و نگهداری آن کوشا باشند. همچنین باید مسؤولان مربوطه  هر چه سریعتر دستورالعمل ایمنی و مقاوم‌سازی ساختمان‌های  تاریخی  را صادر کنند چرا که  بسیاری از مکان‌های قدیمی در معرض خطر قرار دارند.