به گزارش پایگاه خبری«عصر ساختمان» به نقل از ایسنا، سوادکوه- کوه سیاه- در استان مازندران منطقه‌ای پر از کوه‌های مرتفع و سخت‌گذر است که از انبوه درختان بلند و کهنسال پوشیده شده است. بخش وسیعی از این جنگل‌ها دارای درختانی همچون راش، افرا، توسکا، و نوع کمیاب درخت سردار یا سرخدار هستند و کل، بز، قوچ و میش و حتی پلنگ حیات‌وحش غالب این منطقه است.

بخشی از جنگل‌های سوادکوه به عنوان منطقه حفاظت شده زیر مجموعه سازمان محیط زیست و بخشی دیگر زیز مجموعه سازمان‌جنگل‌هاست مدیریت موازی یا دوگانه در این جنگل‌ها این روزها خودش را در ساخت و ساز جاده در منطقه سوادکوه نشان می‌دهد به گونه‌ای که جاده 6 کیلومتری در دل ارتفاعات سوادکوه در حال ساخت است و آنطور که یک فعال محیط زیست هم به آن اشاره کرده در این ساخت و سازها که درباره مجوز دار بودن یا نبودش اختلاف نظر وجود دارد، یکهزار اصله درخت نابود شده است.

این منطقه تاکنون زیستگاه کل، بز، قوچ و میش بود اما با ورود لودر و بولدوزر،  تیشه به ریشه زیستگاه این حیوانات خورده و حیات آنها در منطقه به خطر افتاده است بی شک تخریب منطقه بکر و طبیعی در ارتفاعات سوادکوه همانند هر منطقه بکر حفاظت شده، خسارت‌های پیدا و پنهان بسیاری دارد که ذکر همه آنها در این مقوله نمی گنجد.

به گفته ابراهیم فلاحی - مدیرکل حفاظت محیط زیست شهرستان سوادکوه -، منطقه‌ای که در آن جاده احداث‌شده است، جزو مناطق مرتعی و کوهستانی به‌شمار می‌آید و منطقه جنگلی هیرکانی نیست اما جاده در ارتفاعاتی واقع‌شده که پوشش گیاهی آن، ‌گونه‌های علفی و ارس خزنده هستند که متأسفانه بخشی از آن تخریب‌شده است.

احتمال مخالفت سازمان محیط زیست با ساخت جاده سوادکوه

وی همچنین در مورد شکایت به مراجع قضایی درباره جاده‌سازی در مناطق مرتعی می گوید: ما گزارشی در این زمینه تهیه‌ کرده‌ایم اما با توجه به اینکه مالک و متولی این مناطق اداره منابع طبیعی است نمی‌توانیم شکایت کنیم البته انتظار داشتیم براساس ماده 38 برنامه ششم توسعه، پیش از احداث جاده از ما استعلام می‌کردند. شاید اگر همان زمان از ما استعلام می‌کردند موافقت نمی‌کردیم چراکه این جاده‌سازی در منابع مرتعی باید ابتدا کارشناسی می‌شد.

صدور مجوز ساخت جاده به شرط رعایت شرایط خاص

اما مسعود منصور - معاون حفاظت و امور اراضی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری- در گفت‌وگویی که با ایسنا داشت از صدور مجوز به شرط و شروط‌ها برای احداث جاده در سواد کوه خبر می‌دهد و می‌افزاید: اجازه ساخت یک ایل‌راه 4 کیلومتری در ارتفاعات سواد کوه به اداره کل امور عشایر داده شده است. چنانچه سازمان حفاظت محیط زیست با ساخت این‌راه مشکلی دارد باید مخالفت خود را اعلام کند و اگر در این مسیر گونه‌های جانوری و گیاهی خاصی وجود دارد - که سازمان حفاظت محیط زیست نسبت به از بین رفتن آن‌ها نگران است - باید به این موضوع ورود پیدا کند.

به گفته وی اداره کل امور عشایر استان مازندران قبل از دریافت مجوز از اداره منابع طبیعی شروع به ساخت یک ایل‌راه در ارتفاعات سواد کوه کرده بود. هنگامی که همکاران ما در اداره منابع طبیعی استان مازندران متوجه ساخت این ایل‌راه می‌شوند جلوی این کار را می‌گیرند و ساخت ایل‌راه را متوقف و مسیر 4 کیلومتری جایگزینی را با شرایط خاصی برای ساخت ایل‌راه معرفی می‌کنند.

برای ساخت جاده‌ای دیگر در ارتفاعات سواد کوه با بلدوزر به جان مراتع افتاده‌اند

سازمان‌جنگل‌ها در حالی مجوز ساخت 4 کیلومتر جاده یا ایل‌راه در سوادکوه را صادر کرده که از منطقه خبرهای امیدوارکننده‌ای به گوش نمی رسد و به گفته محسن موسوی تاکامی - مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران - اداره امور عشایر نه تنها در ساخت این ایل‌راه 4 کیلومتری مرتکب تخلف شده بلکه برای ساخت جاده‌ای دیگر در ارتفاعات سواد کوه با بلدوزر به جان مراتع افتاده‌ است.

محسن موسوی تاکامی در گفت و گو با ایسنا با اشاره به اینکه اداره امور عشایر در ابتدا بدون دریافت مجوز از منابع طبیعی اقدام به ساخت جاده در مراتع لولشت - سواد کوه - کرده بود، می گوید: 300 متر از جاده را احداث کرده بودند که ما متوجه این اقدام غیرقانونی شدیم و جلوی کار را گرفتیم اما متاسفانه مقداری از پوشش گیاهی گون و ارس از بین رفته بود. 

اداره کل امور عشایر پس از متوقف کردن عملیات برای دریافت مجوز به اداره منابع طبیعی مراجعه کردند. پس از بررسی کارشناسان منابع طبیعی در یک کمیته فنی مجوز احداث جاده 4 کیلومتری در همان مسیر به‌ اداره امور عشایر داده شد. قرار بود که در این مسیر 4 کیلومتری فقط اقدام به جمع‌آوری سنگ‌ها کنند و از بلدوزر برای تیغ انداختن در جاده استفاده نکنند.متاسفانه نه تنها این مسائل رعایت نشد بلکه به جای ساخت جاده 4 کیلومتری، 6 کیلومتر جاده احداث کردند البته علیه آن‌ها شکایت شده است.

سازمان جنگل‌ها در حالی مجوز  راه‌سازی صادر کرده که این پرسش همچنان مطرح است که آیا ساخت این جاده و اعطای مجوز به آن ضرورت داشت، پرسشی که مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران به آن اینگونه پاسخ می‌دهد: شش دامدار در منطقه حضور داشتند که نزدیک به 100 روز در آن منطقه زندگی می‌کردند. ما منکر و مخالف جاده‌سازی برای این‌ دامداران نیستیم، ما مخالف جاده‌سازی‌های غیر منطقی و خارج از چارچوب هستیم. ساخت جاده در مناطق مرتعی سواد کوه باید در حدی باشد که ماشین‌های کمکی دامداران بتواند طی مدتی که در مراتع اقامت دارند رفت و آمد داشته باشند نه در حدی که مرتع تبدیل به اتوبان شود و شن ریزی کنیم.  اداره منابع طبیعی با شرایطی برای ساخت جاده در سوادکوه مجوز می‌دهد که بلافاصله پس از خروج دامدار علف در مرتع و جاده سبز شود اما متاسفانه برای ساخت جاده در مراتع سوادکوه تخلف صورت گرفته و به دستورات ما عمل نشده است.

وی در ادامه به تشریح سه تخلفی که در راستای ساخت ایل‌راه در مراتع سواد کوه صورت گرفته می‌پردازد و می گوید: تخلف اول این بود که بدون دریافت مجوز از ما اقدام به ساخت جاده کردند. تخلف دوم در طول مسیر و استفاده از بولدوزر بود که مسیر را از 4 کیلومتر به 6 کیلومتر افزایش دادند که ما نیز شکایت کردیم و بولدوزر را متوقف کردیم. تخلف سوم نیز اینکه متاسفانه دیروز نیز با خبر شدیم که در یک مسیر دیگری غیر از مسیر لولشت در حال احداث جاده هستند که بلافاصله این کار را نیز متوقف کردیم. تمام این تخلفات را گزارش کرده‌ایم و به‌طور قطعا برخورد قانونی خواهیم کرد.

مسعود منصور - معاون حفاظت و امور اراضی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری- نیز پیش از این درباره خسارت وارد شده به منابع طبیعی اظهار کرده بود: خسارتی که به منابع طبیعی از این راه وارد شده است باید جبران و هزینه آن به حساب خزانه ریخته شود.

در حالی‌که کشور به دلیل کمبود بارش از نظر وسعت و کیفیت منابع طبیعی فقیر است، انتظار می‌رود دستگاه‌های مسئول از جمله منابع طبیعی، سازمان حفاظت محیط زیست، اداره امور عشایر و.... حساسیت بیشتری نسبت به حفظ جنگل‌ها و منابع طبیعی باقی مانده در کشور داشته باشند. با توجه به اینکه کشور ما به دلیل بی‌توجهی به مسائل زیست محیطی در برابر عوامل طبیعی تخریب و تغییر اقلیم از آسیب‌پذیرترین نقاط جهان است باید عوامل انسانی تخریب محیط زیست کشور را به حداقل برسانیم تا تاثیر منفی تغییر اقلیم را به حداقل برسانیم.