عصر ساختمان- وزیر راه و شهرسازی با انتقاد از نحوه واگذاری و خصوصیسازی در ایران گفت: ما پیش از آنکه به دو اصل بازرگانی و رقابت در خصوصیسازی پایبند باشیم، فقط به دنبال تغییر مالکیت رفتیم و انباشت صنعتی دولتی به شبهدولتیها واگذار شد.
به گزارش پایگاه خبری«عصر ساختمان» به نقل از فارس، بیست و پنجمین همایش ارگانهای دریایی کشور امروز با حضور وزیر راه و شهرسازی، فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی و دیگر دستاندرکاران و فعالان بخشهای خصوصی و غیردولتی فعال در حوزه دریا و بندر در تهران آغاز به کار کرد.
مقرر بود این همایش در سواحل مکران و چابهار برگزار شود که در بارش برف اخیر و بروز ابطال پروازها به امروز موکول شد.
در این مراسم وزیر راه و شهرسازی اظهار داشت: بخش خصوصی در ایران ترجیعبندی است که در همه گفتهها مطرح میشود، اما جزو کممفهومترین مسائل ایران شده است و جای بحث جدی دارد.
عباس آخوندی گفت: نقدی که فرنگیها و خارجیها نقدی ما دارند این است که ایرانیها هنرمندی بینظیری در قلب معانی دارند، یعنی چنان مفهوم را قلب معنی میکنیم که کسی نمیفهمد چه بود و چه شد، ضمن آنکه از دیگر هنرمندی ما این است که بر جای خود نمیایستیم و این موردتوجه دیگران است.
وی بیان داشت: مفهوم خصوصیسازی اصلیترین مفهوم جلسهای نظیر همایش ارگانهای دریایی است. ما هم مثل بقیه مدعو این همایش هستیم و این همایش توسط بخش خصوصی برگزار میشود.
وزیر راه و شهرسازی با تأکید بر اینکه باید در موضوع معناپریشی بخش خصوصی در اقتصاد ایران تأمل کرد، گفت: واقعاً خصوصیسازی یعنی چه؟ وقتی میگوییم تمایل داریم بخش خصوصی فعال شود، یعنی چه؟ این سؤال به ظاهر روشن است، ولی من معتقدم که بسیار پیچیده و پنهان است، ابعاد آن در کشور ما بهخوبی تعریف نشده است و دچار پریشانی معنای گسترده در حوزه خصوصیسازی هستیم که ضرورت دارد نقد مدنی دراینباره انجام شود تا به اجماع کلی برسیم.
آخوندی افزود: از ابتدای خصوصیسازی تا اواخر سال 86 حدود یک میلیارد دلار از انباشت صنعتی دولتی ایران واگذار شد و در دو سال فعالیت دولت دهم هم حدود 99 میلیارد دلار انباشت صنعتی ایران واگذار شد، اما آیا آنچه که انجام گرفته است مفهوم خصوصیسازی واقعی است؟
وی ادامه داد: به نظرم واگذاری کاملاً غیررقابتی و تحت عنوان پرداخت دیون دولت، خصوصیسازی نیست تا بخشی از داراییهای صنعتی دولت بهعنوان ارگانی پاسخگو به بخشهای شبهدولتی غیرپاسخگو واگذار شود،بنابراین نمیتوان از این خصوصیسازی دفاع کرد.
وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: نه قیمتگذاری در بازار رخ داد و نه فرآیند رقابتی شکل گرفت، بنابراین مفهوم استقرار نهادهای رقابت در ایران شکل نگرفت و این خصوصیسازی جای تأمل دارد.
آخوندی اظهار داشت: دهها میلیارد دلار انباشت سرمایهای صنعتی ایران تحت عنوان خصوصیسازی در ایران واگذار شد. من خودم از مدافعان سرفصل خصوصیسازی هستم اما آیا میتوان از این پریشانی معنا در خصوصیسازی دفاع کرد؟
وی با تأکید بر اینکه باید بازنگری در خصوصیسازی داشته باشیم، گفت: این اتفاق در یک بستری رخ داد و مجموعه عوامل آن را شکل دادند، آن زمان که 99 میلیارد دلار واگذار شد هیچکس مقاومت نکرد.
وزیر راه و شهرسازی افزود: ما باید به سهم ملی برای تغییر خصوصیسازی دست یابیم و در غیر اینصورت بیشتر آب به آسیاب پریشانی معنا در خصوصیسازی میریزیم.
آخوندی اضافه کرد: من عضو شورای رقابت بودم. واگذاری مخابرات مطرح شد و این از آن مواردی است که باید موردبحث جدی قرار گیرد و تا بررسی نشود امکان اصلاح فرایندهای اقتصادی فراهم نیست.
وی ادامه داد: نحوه واگذاریها را بررسی کنید تا ببینید چگونه برخی افراد تحت عنوان عدم اهلیت در شب آخر واگذاری مخابرات خط میخورند و بعد از اتمام وقت دریافت پیشنهادات، پیشنهاد جدیدی میآید که با پیشنهاد قدیم مشترکالمنافع است و یک دستگاه برنده مزایده میشود.
وزیر راه و شهرسازی گفت: من دهها بار درباره این واگذاری در شورای رقابت شکایت و اعتراض کردم اما در سفری که به شیراز داشتم و در جلسه شورای رقابت نبودم، رأیگیری میشود که این واگذاری صحیح بوده است درحالیکه همه میدانند این واگذاری غلط انجام شد؛ چندین میلیارد دلار سرمایه ایران به بخش خصوصی واگذار شد که بخش خصوصی واقعی نیست.
آخوندی با تأکید بر اینکه در خصوصیسازی باید به چندین مطلب بنیادین توجه کرد، اظهار داشت: نیاز داریم امور بر مبنای بازرگانی اداره شود و بدون بازرگانی کردن مطلب، هیچ اتفاقی رخ نمیدهد، ضمن آنکه اگر قرار باشد تحت عنوان بخش خصوصی هزینه بر گردن دولت بیندازیم، این خصوصیسازی معنا ندارد.
وی ادامه داد: در کشوری که ما هنوز قیمتگذاری داریم، هنوز سازمان تعزیرات حکومتی داریم و هنوز درفش برای قیمت داریم، اصول بازرگانی رعایت نمیشود و سخن گفتن از خصوصیسازی جای تأمل دارد.
وزیر راه و شهرسازی عنوان کرد: مگر خصوصیسازی بدون رقابت امکانپذیر است؟ وقتی میخواهیم وارد خصوصیسازی شویم آیا فرآیند رقابتی کردن بازار را فراهم کردیم؟
آخوندی افزود: خصوصیسازی دارای یک هدف مقدس است و از این جهت ارزش دارد که در بازار رقابت ایجاد کند تا کاهش قیمت و ارتقای فناوری و کارآیی به همراه داشته باشد و اگر قرار باشد رقابتی در کار نباشد و این یعنی توزیع رانت.
وی اضافه کرد: اگر دوستان ما از خصوصیسازی در دریا صحبت میکنند، ما آمادگی همکاری داریم. در این حوزه تجاریسازی و رقابتی کردن فعالیتها ضروری است. در نتیجه خصوصیسازی رخ میدهد و البته خصوصیسازی فقط انتقال مالکیت نیست؛ اگر سنگاپور بهشت خصوصیسازی شده است، به خاطر استقرار اصل رقابت و بازرگانی است. باید به اصل بازرگانی و رقابت معتقد بود سپس وارد خصوصیسازی شد و مالکیت را واگذار کرد. درحالیکه ما بدون تعیین تکلیف دو اصل اول فقط به دنبال تغییر مالکیت هستیم.
وزیر راه و شهرسازی گفت: باید بررسی شود که چگونه میتواند نهادهای اقتصاد ایران را بازسازی کرد تا بخش خصوصی در آن رشد کند. من آماده هستم با شما به صورت شفاف همکاری کنم و اگر هرگونه اقدام تبعیضآمیزی در خصوصیسازی در حال انجام است، آن را رفع کنیم.
آخوندی افزود: ما همیشه در ایران میگوییم که ایران چهارراه جهان است اما آیا میتوان در چهارراه جهان «بگیر و ببند» راه انداخت، آیا میتوان در چهارراه جهان انواع سیستمهای تبعیضآمیز را پیاده کرد.
وی افزود: باید قانونمندترین و روانترین حرکتها در چهارراه جهان فراهم شود درحالیکه ما میگوییم چهارراه جهان هستیم همزمان هم میگوییم بیایید میخواهیم دندانهای شما را بشماریم؛ اگر ایران چهارراه جهان است نمیتوان دندانهای مردم را شمرد. این دو معنا با هم متفاوت است و آثار متفاوتی دارد.
وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: چندی پیش ابلاغیهای داشتم مبنی بر اینکه مالک ساختمان خود مهندس ساختمان را بابت ساخت انتخاب کند، ضمن آنکه کسی حق ندارد 5 درصد حقالزحمه از مهندس دریافت کند، اما عدهای گفتند که نه، ما باید برای مالک مشخص کنیم از چه مهندسی استفاده کند، پس 5 درصد هم پول میگیریم و این حرف را تحت عنوان خصوصیسازی مطرح میکردند، درحالیکه اینگونه نیست.
آخوندی گفت: خصوصیسازی در بخش دریا یعنی بینالمللی کردن همه فعالیتهای دریا، دریا اقتصاد جهانی به هم پیوسته است و اگر دنبال خصوصیسازی در دریا هستیم یعنی باید دریا را بینالمللی کنیم و این حرفها به هم پیوسته است؛ باید به افزایش قدرت رقابتپذیری ایران در منطقه برگردیم.