عصر ساختمان- دبیرستان ماندگار امامخمینی(ره) که معماری آن تلفیقی از معماری سنتی و اروپایی است و قدمت آن بیش از ۸۰سال است، در سال ۱۳۷۷در فهرست آثار ملی ثبت شده با این حال بودجه کافی از سوی سازمان میراثفرهنگی و گردشگری برای احیا و مرمت این بنای تاریخی- فرهنگی وجود ندارد و میراثفرهنگی شهرستان بروجرد به تنهایی از عهده این کار برنمیآید
به گزارش پایگاه خبری«عصر ساختمان» به نقل از همشهری آنلاین، تن خسته و نیمه ویرانش در گردش ایام و زیر تازیانه باد و باران جسورانه به مقاومت ایستاده که زیر آوار فراموشی و بیمهری از پای ننشیند؛ کاخ دانشی که در روزگار جلال و شکوهش مردان و زنانی را در خود پرورده است.
این روزها که بنای قدیمیترین و بزرگترین مدرسه غرب کشور ثبت شده در فهرست آثار ملی در آستانه ویرانی به آشیانه کلاغها و لانه کبوترها بدل شده است، اداره آموزش و پرورش شهر بروجرد شهریورماه امسال همایشی برگزار میکند تا با حضور و کمک فارغالتحصیلان داخل و خارج کشور این دبیرستان، گامی در جهت حفظ و احیای این بنای تاریخی فراموش شده بردارد.
سرایدار در بزرگ و قدیمی را بهرویم باز میکند و به خلوت و سکوت این بنای پر خاطره قدم میگذارم؛ بنایی به وسعت 14هزار متر مربع با عمارت آجری دو طبقه که ایوان بزرگ آن شامل 12ستون آجری است و در وسط حیاط بزرگی قرار گرفته که پوشیده از درختان کهنسال است.
بنای دبیرستان امام خمینی(ره) در سال1315خورشیدی ساخته شده است. این مدرسه بعد از دارالفنون و دبیرستان البرز، سومین دبیرستان ساخته شده در ایران است. طبقه اول این بنا در زمان احداث بهعنوان دبیرستان و طبقه دوم برای استقرار نخستین آموزش و پرورش غرب ایران مورد استفاده قرار میگرفته است.
شروع به گشت زدن در ساختمان اصلی میکنم هر چند سرایدار هشدار میدهدکه داخل ساختمان چندان امن نیست و ممکن است هر لحظه سقف عمارت فروبریزد. همه جا را بوی ماندگی خاکونم پرکرده است. از تخریب جایجای سقف پیداست این بنا مدتها زیر بارش بیامان باران و برف بوده که آب به داخل ساختمان نفوذ کرده و خرابیهای زیادی به بار آورده است.
به خاطره روزهایی کشیده میشوم که در این مکان زیبا و در یکی از کلاسهای انتهای عمارت اصلی درس میخواندم. حین عبور، ردیف کلاسها را یکی یکی نگاه میکنم که حالا بهجای هیاهوی بچهها و زمزمه درس معلمها سکوتی کرکننده از آن بیرون میزند. در میان این تاریکی و سکوت، دیدن در و پنجرههای شکسته کلاسها، سقف فروریخته آمفی تئاتر بزرگ مدرسه، سرستونهای شکسته و گچبریهای ریخته نیم طاق زیبای ورودی، غم غربتی به دلم مینشاند. مدرسه ای که زمانی یکی از بزرگترین و معتبرترین مدرسههای کشور بوده و درس خواندن در آن مایه افتخار، کمر خم کرده و چیزی به از پای افتادنش نمانده است.
میراثی که ثبت ملی شده است
دبیرستان ماندگار امامخمینی(ره) که معماری آن تلفیقی از معماری سنتی و اروپایی است و قدمت آن بیش از 80سال است، در سال 1377در فهرست آثار ملی ثبت شده با این حال بودجه کافی از سوی سازمان میراثفرهنگی و گردشگری برای احیا و مرمت این بنای تاریخی- فرهنگی وجود ندارد و میراث فرهنگی شهرستان بروجرد به تنهایی از عهده این کار برنمیآید. بهعلت فرسایش بنا در طول زمان و صدمات فراوانی که بعد از زلزله سال 85به آن وارد شده است، مرمت این اثر ملی به بودجه کلانی نیاز دارد. مدرسه هر روز یک قدم به ویرانی نزدیکتر میشود و شدت آسیبهای آن به حدی است که هر لحظه ممکن است سقف آن فرو بریزد و این سند زنده فرهنگ و دانش این مرز و بوم که نفسهایش به شماره افتاده برای همیشه از پای بنشیند و به تلی از خاک بدل شود.
همایش دانشآموختگان دبیرستان امام خمینی(ره)
این روزها همت بلند مردمان این شهر است که به یاری برخاستهاند تا در کنار اداره آموزش و پرورش و کمک و همیاری دانشآموختگان موفق این مدرسه در داخل و خارج از ایران، میراث عزیز و گرانبهایشان را را از خطر ویرانی برهانند.
آموزش و پرورش شهرستان بروجرد در طرحی نوآورانه شهریورماه امسال همایشی برگزار میکند و به این ترتیب دانش آموختگان قدیمی و جدید این مدرسه را از ایران و سایر نقاط جهان دور هم جمع میکند تا در ضمن این جنبش فرهنگی، با مساعدت این دانشآموختگان در کنار انجمن خیرین مدرسه ساز، بودجه لازم جهت احیا و مرمت بنای تاریخی- فرهنگی دبیرستان امام خمینی(ره) فراهم شود.
بهدنبال یک جنبش فرهنگی هستیم
گفتوگو با شهاب روزبهانی، معاون مدیرکل و معاون آموزش و پرورش شهرستان بروجرد درباره احیای مدرسه امام خمینی(ره)
ایده این کار از کجا شکل گرفت و مشخصا هدف آن چیست؟
مدتها بود که از طریق میراث فرهنگی و اداره نوسازی مدارس بهدنبال راهی بودیم تا مدرسه را مرمت کنیم ولی از آنجا که مرمت این بنابه عنوان اثری تاریخی با مرمت یک مدرسه معمولی فرق داشت هزینه برآورد شده رقم بالایی بود که اداره میراث فرهنگی بروجرد و اداره نوسازی مدارس قادر به پرداخت آن نبودند.
از آنجا که اغلب فارغالتحصیلان این دبیرستان، افراد برجسته و توانمندی در ایران و سایر کشورها هستند به این فکر افتادیم تا از ظرفیتهای مادی و معنوی این ثمرههای باارزش قدیم و جدید مدرسه استفاده کنیم و دست یاری و مساعدت به سوی آنهایی دراز کنیم که خود پرورش یافتگان این مکان آموزشی ارجمند هستند.
این کار با دو هدف صورت گرفت؛ اول تلاش برای احیا و مرمت دبیرستان تاریخی امام خمینی(ره) بهعنوان نماد علمی و آموزشی شهر بروجرد و دوم به راه انداختن یک جنبش فرهنگی در شهر برای کمک به حفظ و نگهداری اماکن تاریخی و فرهنگی تا اگر جایی مثل بازارها و مساجد و خانههای قدیمی و هر مکانی که بهعنوان میراث قدیمی و ارزشمند ما محسوب میشوند و حتی مکانهایی که زیرنظر اداره آموزش و پرورش یا میراث فرهنگی نیستند، زمانی نیازمند به احیا و مرمت باشند همیاری و مساعدت مردمی شامل حالشان بشود و روال حسنهای باشد تا مردم برای حفظ و نگهداری میراث ارزشمند شهر که سند هویتشان است کوشش کنند.
پای انجمن خیرین مدرسهساز چطور به این ماجرا باز شد؟
آقای محمدرضا حافظی، رئیس انجمن خیرین مدرسهساز کشور، خودشان اهل شهر بروجرد هستند، بعد از اطلاع از جنبش فرهنگی مرمت مدرسه طرح ما مورد استقبالشان قرار گرفت و خودشان شخصا به بروجرد سفر کردند و بعد از بازدید از مدرسه در همین ابتدای امر بخشی از هزینههای احیای بنا را متقبل شدند.
نحوه برگزاری همایش به چه ترتیبی است؟
همایش شهریورماه امسال در محل دبیرستان امام خمینی(ره) برگزار میشود. از طریق فراخوان در روزنامهها و فضای مجازی و از طریق ارسال دعوتنامه به ایمیل دانش آموختگان و مسئولان شهری و استانی از آنها برای شرکت در این مراسم دعوت کردهایم، به تعداد زیادی از ایمیلهای ما از طرف دانش آموختگان حتی دانشآموختگان مقیم خارج پاسخ داده شده و برای شرکت در این همایش اعلام آمادگی کردهاند.
تعداد دیگری از نخبگان حوزه علم و فرهنگ که اهل شهر ما هستند ولی در این دبیرستان درس نخواندهاند را هم دعوت کردهایم که در این حرکت فرهنگی ما را همراهی کنند. در کنار بخش اصلی همایش، نمایشگاهی از دستساختههای دانشآموزان قدیم و جدید دبیرستان را هم با هدف پیوند میان دانشآموختگان نسل گذشته و امروز برگزار میکنیم. امید داریم که آموزش و پرورش بهعنوان نهادی اثرگذار علاوه بر آموزش و گسترش دانش در سایر شئون زندگی فرهنگی و اجتماعی مردم ثمرات خیر داشته باشد.