به گزارش پایگاه خبری«عصر ساختمان» به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، هوشمندسازی خانه‌ها که در واقع اتوماتیک‌سازی خانه‌ها نام دارند یک فناوری تقریبا نوپا به حساب می‌آید که برای آسان‌تر کردن زندگی افراد و اتوماتیک کردن فعالیت‌های خانگی توسعه یافته است.

این فناوری به انسان اجازه می‌دهد که تمامی فرآیندها و فعالیت‌های روزمره را به صورت سریع و هوشمندانه صورت دهد. هوشمندسازی خانه به صورت چند قسمتی و با استفاده از اینترنت اشیاء امکان‌پذیر می‌شود.

فناوری هوشمندسازی خانه‌ها با اختراع ترموستات ممکن شد و با گذر زمان رشد فوق‌العاده چشمگیری را از خود نشان داد. با وجود آن که توسعه این فناوری به میزان شگفت‌انگیزی شکل گرفته اما محققان و تحلیلگران دنیای فناوری بر این باورند که پتانسیل اصلی برای پیشرفت هوشمندسازی خانه‌ها همچنان وجود دارد و مسیر پیشه رو از آن چه تا به امروز طی شده پربارتر و طولانی‌تر است.

اتوماتیک‌سازی خانه‌ها اکنون در مواردی همچون امنیت و حفاظت از خانه، کنترل سیستم‌های برقی، کنترل انرژی، دستیار خانگی و کنترل وسایل آشپزخانه دیده می‌شود. این فناوری بخش‌های بیشتری را نیز به خود اختصاص می‌دهد که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهد شد. در این گزارش سعی شده به اصلی‌ترین بخش‌های توسعه فناوری هوشمند‌سازی خانه‌ها پرداخته شود.

چگونگی عملکرد خانه‌های هوشمند
از آن جایی که ضوابط و آیین‌نامه‌های مختلفی برای اجرای سیستم هوشمدسازی خانه وجود دارد، توضیح نحوه دقیق فعالیت جزئی این فرآیند امکان‌پذیر نیست. این فناوری در کشورها و حتی مناطق مختلف با روش‌های تازه و متفاوتی اجرا می‌شود و به دلیل رشد سریع هوشمندسازی خانه‌ها شرکت‌های مختلف معمولا روش خاص خود را پیاده‌سازی می‌کنند.

اولین قدم در فناوری هوشمندسازی خانگی مدل X10 بود که به افراد اجازه می‌داد دستگاه‌های الکتریکی را با استفاده از سیم‌های خاص، فرکانس رادیو و قطعات با اینترنت بی‌سیم به یکدیگر وصل کنند. امروزه بخش‌نامه‌های Zigbee، Z Wave و Insteon از دیگر آیین‌نامه‌ها معتبرتر هستند و مورد توجه عموم شرکت‌ها قرار دارند.

تمامی آیین‌نامه‌هایی که در دنیای امروزی برای هوشمندسازی خانه‌ها استفاده می‌شوند تمرکز بسیاری بر روی شبکه‌های اینترنت بی‌سیم دارند. به صورت ساده باید گفت در این فرآیند الکتریسیته، موج‌های رادیویی و اینترنت‌ از طریق شبکه‌های بی‌سیم از دستگاهی به وسیله دیگر ارسال می‌شوند تا دستورات را اعمال کنند.

مدیریت خانه‌های هوشمند با استفاده از کنترل مرکزی
مدیریت مرکزی خانه‌های هوشمند یک سیستم اتوماتیک‌سازی است که به عنوان هسته خانه عمل کرده و تمامی وسایل را کنترل می‌کند. این سیستم به کاربر اجازه می‌دهد که با استفاده از یک منبع خاص چراغ‌ها، ترموستات، تلفن‌ها، دستگاه‌های آشپزخانه و وسایل الکتریکی دیگر را کنترل کند. این نوع از هوشمندسازی خانه بیشتر برای شرکت‌های خاص و خانه‌های شخصی افراد ثروتمند صورت می‌گیرد.

همچنین باید اظهار داشت که چنین سبکی برای هوشمندسازی خانه از سیستم امنیتی فوق‌العاده‌ای برخوردار است. معمولا سیستم کنترل مرکزی از یک ترمینال درون دیوارها فعالیت‌های خود را صورت می‌دهد و افراد می‌توانند با استفاده از گوشی‌ هوشمند، کنترل‌های مخصوص، تبلت و یا رایانه شخصی آن‌ها را مدیریت کنند.

نکات مثبت سرویس کنترل مرکزی: از مزایای سرویس کنترل مرکزی می‌توان به دسترسی آسان و دقیق آن اشاره کرد که تمامی قابلیت‌ها را در قالب یک سیستم به افراد ارائه می‌دهد. افراد از کنترل دمای آب در حمام تا امنیت ورودی خانه را می‌توانند با سیستم کنترل مرکزی مدیریت کنند.

نکات منفی سرویس کنترل مرکزی: یکی از بزرگ‌ترین ایرادهایی که به سیستم کنترل مرکزی وارد می‌شود هزینه بالا برای فراهم‌سازی آن است. از آن جایی که قیمت اجرای این سیستم بسیاری بالا است کاربران و مردم عادی ترجیح می‌دهند از اتوماتیک‌سازی چند بخشی بر پایه نرم افزارها استفاده کنند. یکی دیگر از معایب بزرگ سرویس کنترل مرکزی محدودیت در انتخاب دستگاه‌ها است. کاربرانی که از سرویس کنترل مرکزی استفاده می‌کنند معمولا با دستگاه‌های هوشمند موجود در بازار به مشکل بر می‌خورند چرا که تنها تعداد محدودی از وسایل هوشمند با چنین سیستمی همخوانی دارند.

مدیریت خانه‌های هوشمند با استفاده از سیستم مبنی بر نرم افزار
سیستم‌های کنترل خانه‌های هوشمند که بر پایه نرم افزارها فعالیت می‌کنند از قابلیت ارتباط شبکه‌ای با استفاده از فضای ابری برخوردارند. همان‌طور که مشخص است سیستم فضای ابری یکی از حیاطی‌ترین بخش‌های اینترنت اشیاء به حساب می‌آید و به همین جهت توانسته طی سال‌های گذشته رشد بسیار زیادی را از خود نشان دهد. سیستم هوشمندسازی خانگی با استفاده از نرم افزار دستگاه‌های هوشمند محیط را توسط اینترنت بی‌سیم به شبکه فضای ابری وصل می‌کند.

کاربر نیز با اتصال به شبکه مورد نظر می‌تواند به تمامی دستگاه‌های موجود در خانه دسترسی داشته باشد. افراد پس از ایجاد حساب‌های کاربری خاص در برنامه‌های این چنینی می‌توانند وسایل موجود در خانه را به فهرست دستگاه‌های هوشمند خود در برنامه اضافه کنند و از این طریق آن‌ها را تحت نظر داشته باشند. با وجود آن که بیشتر سرویس‌ها ابری از اینترنت بی‌سیم و وای‌فای استفاده می‌کنند اما مواردی وجود دارند که قابلیت پشتیبانی از بلوتوث را نیز دارند.

نکات مثبت سرویس کنترل توسط نرم افزار:کنترل وسایل هوشمند توسط نرم افزارها یکی از آسان‌ترین راه‌های اتوماتیک‌سازی خانه برای مردم عادی به حساب می‌آید. این فناوری هزینه بسیار کمتری نسبت به سیستم کنترل مرکزی دارد و دستگاه‌های بیشتری برای آن طراحی شده است. هوشمندسازی خانه به این روش بسیار آسان و کم‌هزینه است و کاربران می‌توانند به راحتی هر دستگاهی را با برندهای متفاوت در بازار پیدا کنند.

نکات منفی سرویس کنترل توسط نرم افزار: برخلاف سیستم کنترل مرکزی، عموم سرویس‌های هوشمندسازی خانه که توسط برنامه‌ها و فضای ابری کنترل می‌شوند به چند نرم افزار متفاوت نیاز دارند. از آن جایی که دستگاه‌های متفاوت توسط شرکت‌های مختلف تولید می‌شوند هر کدام از آن‌ها به یک برنامه جدا نیاز دارند و کاربران برای مدیریت تمامی دستگاه‌های هوشمند خود نمی‌توانند از سرعتی مانند سرویس کنترل مرکزی برخوردار شوند.

آیا هوشمندسازی خانه ایمن است؟
هیچ فناوری جدیدی در دنیا وجود ندارد که 100 درصد امنیت داشته باشد و در نتیجه هوشمدسازی خانه نیز خطرات خود را دارد. وقتی کاربران خانه‌های خود را هوشمند می‌کنند این امکان برای شرکت‌های مختلف فراهم می‌شود که داده‌های اشخاص استخراج شوند. یکی از اصلی‌ترین وسایلی که برای استخراج داده‌ها تاکنون به بازار جهانی راه پیدا کرده‌اند دستیارهای هوشمند هستند که با دریافت دستورات از سوی کاربران اطلاعات بسیاری را ذخیره می‌کنند و بعدها در اختیار شرکت سازنده خود قرار می‌دهند.

بسیاری از کاربران همواره دستیارهای هوشمند خود را روشن می‌گذارند که باعث می‌شود صحبت‌های آن‌ها توسط این وسایل مورد شنود قرار گیرد. این وسایل به بهانه ارائه خدمات بهتر از تمامی صحبت‌های کاربر استفاده می‌کنند. برای مثال اگر کاربری از دستیار صوتی الکسا سوالی در رابطه با دستگاه ظرفشویی بپرسد باید انتظار مشاهده تبلیغی در رابطه با جدیدترین فناوری ظرفشویی‌های جدید را داشته باشد. گفتنی است؛ استخراج داده‌های مسئله جدیدی نیست و این اتفاق همواره در شبکه‌های مجازی مختلف مانند فیسبوک، اینستاگرام و حتی یوتیوب نیز صورت می‌گیرد. در واقع استخراج داده‌های کاربران نه تنها در فروش آگهی‌های شخصی‌سازی شده کمک می‌کند بلکه کشورها و سازمان‌های مختلف نیز تمایل بسیاری به خرید آن‌ها دارند.