عصر ساختمان- توسعه عملیات‌های ساخت و ساز ابنیه و مستحدثات مختلف در دهه‌های اخیر و تبدیل ساختمان به بخشی از سرمایه خانوار، ضرورت وجود اسنادی مبنی اطمینان از استحکام بنا و رعایت قواعد فنی در ساخت و ساز را ایجاب می‌کند.
به گزارش پایگاه خبری«عصرساختمان» به نقل از ایمنا، برای احداث هر سازه رعایت اصول و قواعد فنی و مقررات مختلفی ضروری است. مالکان ابنیه برای آنکه بتوانند مجوزهای لازم را اخذ کنند باید از آغازین مراحل ساخت و ساز با مراجعه به شهرداری، عملیات اجرایی را تحت نظر مهندسان ناظر انجام دهند.
امروزه با توجه به افزایش ساخت و سازها، انجام معاملات ملکی متعدد و تبدیل ساختمان‌ها به بخشی از سرمایه خانوارها، باید امکانی برای اطمینان از استحکام بنا وجود داشته باشد؛ به همین دلیل قانونگذار تنظیم سندی تحت عنوان "شناسنامه فنی ساختمان" را پیش‌بینی کرده است که کلیه فرایند ساخت و ساز، نظر مهندسان ناظر، میزان استحکام بنا و مصالح بکار رفته در سازه را نشان می‌دهد.
به عقیده نظریه‌پردازان املاک و شهرسازان تنظیم شناسنامه فنی ساختمان ضامن امنیت سازه‌ها، جلوگیری از رانت‌خواری و دلالی، اتقان مبایعات ملکی و الزام انبوه‌سازان به رعایت قواعد ساخت و ساز است.
صدور شناسنامه فنی ساختمان ضامن امنیت ساختمان
علیرضا اشراقی، رئیس نظام مهندسی و کنترل ساختمان گلپایگان می‌گوید: صدور شناسنامه فنی برای ساختمان باید اجرایی شود تا تفاوت بین ساختمان‌ها از لحاظ کیفیت مصالح، نمای ساختمان، سیستم دفع فاضلاب، استاندار آسانسور، سیستم گرمایشی و سرمایشی، جلوگیری از هدر رفت انرژی، مقاوم بودن در برابر سرما و گرما و نوع مصالح به کار رفته در ساختمان مشخص شود.
وی می‌افزاید: پس از ساخت و ساز نمره خوب، متوسط و عالی و مقاوم و نیمه‌مقاوم در شناسنامه ساختمان درج می‌شود، اگر مهندسان نظام مهندسی در زمینه اجرای دستورالعمل و ضوابط فنی سخت گیری دارند به منزله بی‌حرمتی به دست اندرکاران و مجریان طرح ساختمان نیست، بلکه هدف رعایت حقوق مردم به عنوان مصرف کننده واقعی است که با آسودگی خاطر بیشتری اقدام به خرید ساختمان کنند.
رییس نظام مهندسی و کنترل ساختمان گلپایگان با بیان اینکه شناسنامه فنی ساختمان، حلقه مفقوده‌ای است که باید عملیاتی شود و از برای دستیابی به این خدف همکاری شهرداری و هم‌افزایی شهروندان ضروری است، می‌افزاید: این طرح عنوان "شناسنامه فنی و ملکی ساختمان" نام دارد که تاکنون در استان اصفهان و به تبع در گلپایگان اجرایی نشده است.
اشراقی می‌گوید: طرح "شناسنامه فنی و ملکی ساختمان" در بند ذ ماده 21 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و بند چ ماده 114 آیین نامه اجرایی مصوب سال 74 آمده است، همچنین بر اساس مفاد ماده 33 فصل نهم آیین‌نامه اجرایی قانون مذکور، صدور شناسنامه فنی و ملکی ساختمان که حاوی اطلاعات مستند درباره مشخصات ساختمان است، باید در سه بخش تهیه و صادر شود.
وی تصریح می‌کند: امروزه آپارتمان به یک کالای مهم در سبد خرید شهروندان تبدیل شده است که باید در خرید آن چه در هنگام خرید، سکونت و در زمان فروش دقت شود.
مانعی برای شتاب‌زدگی و سهل‌انگاری در احداث ساختمان
مجید طاهری دمنه، عضو هیئت علمی گروه شهرسازی و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد فریدن می‌گوید: امروزه یکی مشکلات خریداران ساختمان بی اطلاعی از مباحث فنی ساخت و ساز است که سبب ابهام در این شده که آیا ساختمان از لحاظ فنی اشکالی دارد یا نه؟ زیرا بعضی ساختمان‌ها بعد چند سال با مشکلات زیر ساختی مواجه می‌شود.
وی می‌افزاید: در این زمینه مشاوران املاک باید افراد اشنا به مسائل فنی و مهندسی و حقوقی را استخدام کنند تا پاسخگوی خریداران باشند، البته مدتی این طرح اجرا شد، اما ادامه پیدا نکرد و مشاوران املاک به یک واسطه‌گر تبدیل شدند.
عضو هیئت علمی گروه شهرسازی و معماری دانشگاه آزاد واحد فریدن تصریح می‌کند: طرح دیگری در زمینه اطمینان یافتن از مرغوبیت ساختمان در زمان خرید این است که شهرداری و نظام مهندسی برای هر سازه علاوه بر پروانه ساختمان یک شناسنامه فنی و ملکی صادر کنند که در آن مشخصات پروژه از قبیل ناظر و مجریان طرح و ... وجود داشته باشد.
طاهری ادامه می‌دهد: اگر شناسنامه فنی در اختیار مالک یا مالکان قرار گیرد به خریدار در خرید ساختمان ایمن و مقاوم کمک می‌کند، اگر این سند در اختیار مشاوران املاک نیز باشد، حداقل از این نظر به خریداران مشاوره می‌دهند تا که در خرید دغدغه کمتری داشته باشند.
وی با اشاره به ضرورت مقاوم‌سازی ساختمان می‌گوید: ساختمان‌سازی طبق مقررات ملکی و آیین نامه‌هایی که توسط گروه‌های تخصصی تدوین شده باید انجام شود، لازم است در بحث‌های چهارگانه معماری، محاسبات سازه، برق و مکانیک، هم طراح و هم نظارت زیر نظر مهندس و بر اساس آیین نامه‌های مقررات ملکی ساختمان انجام شود.
عضو هیئت علمی گروه شهرسازی و معماری دانشگاه آزاد واحد فریدن می‌افزاید: مقاوم‌سازی سازه ساختمان ضروری است و باید توسط مجری ذی‌صلاح اجرا شود، شهرداری‌ها باید سازنده‌های ابنیه را مجبور کنند برای مقاوم‌سازی در ساخت و سازها از روش‌های مهندسی استفاده و پروانه دریافت کنند.
طاهری اظهار می‌کند: واحدهای مسکن مهر زیر نظر مشاور ساخته شد، اما حجم زیاد ساخت و سازها در مدت زمان کم و بدون برنامه‌ریزی و با شتاب‌زدگی در ساخت و انتخاب پیمانکار موجب به وجود آمدن مشکلات شد.
وی تصریح می‌کند: بی توجخی به اصول مهندسی و شتاب‌زدگی در احداث ساختمان به دلیل بی‌برنامگی در ساخت و ساز سبب کاهش مقاومت ساختمان شده است.
عضو هیئت علمی گروه شهرسازی و معماری دانشگاه آزاد واحد فریدن ادامه می‌دهد: برنامه‌ریزی در ساخت ساختمان بسیار مهم و اساسی است، اگر در اجرای عملیات ساخت عجله‌ای نیاز است، مسائل فنی و قانونی و حقوقی کاملا باید رعایت شود.
طاهری می‌گوید: در بعضی مواقع زمین مورد نیاز برای احداث ساختمان از سوی مسکن و شهرسازی به اشخاص واگذار می‌شود، اما اگر اراضی به انبوه‌سازان واگذار شود در هزینه‌ها صرفه‌جویی می‌شود؛ متاسفانه عده‌ای از افراد که اقدام به ساخت و ساز کردند، تجربه کافی ندارند و همین روش موجب مشکلاتی شده است.
