به گزارش پایگاه خبری «عصر ساختمان» به نقل از مهر، الهام فخاری عضو کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای شهر تهران در نشست خبری پیش از ظهر امروز که در گنجینه اسناد ملی برگزار شد، به عنوان مسئول کمیته اجرایی "تهران، شهر کودک" گفت: تهران از جمله پایتخت‌هایی است که در سال 89 – 88 به الگوی شهر دوست‌دار کودک پیوسته و در سال 94 از طریق مصوبه شورای شهر تهران برنامه اجرایی شهر دوستدار کودک توسط شهردار وقت ابلاغ شده است.

وی افزود: اعتبار مرحله اول برنامه اجرایی تا تابستان سال 97 بود که به پایان رسیده و ما در ابتدای مرحله دوم این طرح هستیم.

فخاری با بیان اینکه بر اساس مصوبه، دو کمیته برای تهران، شهر دوستدار کودک طراحی شده است، گفت: ابتدا کمیته اجرایی که باید یک عضو از اعضای کمیته فرهنگی در آن قرار داشته باشد و دیگری کمیته نظارت که شامل اعضای شورای شهر از کمیسیون‌های مختلف هستند.

این عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه آنچه باید انجام می‌شد شامل محورهای مختلفی بود، افزود: به عنوان مثال زیرساخت‌های شهری، همکاری‌های اجتماعی، مشارکت‌های مدنی، تعامل‌ها و ... باید در این کمیته‌ها دیده و بررسی می‌شد.

وی با اشاره به اقدامات انجام شده در این زمینه اظهار داشت: در دوره شورای سوم شاهد برگزاری یک جلسه، در شورای چهارم یک جلسه و در دو سالی که شورای پنجم مستقر شده این کمیته سه جلسه رسمی و 10 جلسه هم‌اندیشی و تدوین راهبردهای نظارتی با فعالان و متخصصان برگزار کرده است.

فخاری ادامه داد: به نظر می‌رسد اقدامات صورت‌گرفته در زمینه تهران، شهر کودک بیشتر ناظر بر زیرساخت‌ها بوده است، گفت: مناسب‌سازی محوطه بازی، تعمیر وسایل، کم‌خطر کردن آنها و ... از جمله این اقدامات است اما در محورهای تعامل اجتماعی، مشارکت مدنی و فعالیت‌های محلی نیاز به کار بیشتری داریم.

این عضو شورای شهر تهران در ادامه با اشاره به بازگشایی مرکز پیام پس از دو سال گفت: اولویت ما در مرکز پیام ارائه خدمات سلامت و همکاری بین نهادی است ضمن اینکه توافقات خوبی با بیمارستان‌های محدوده منطقه 11 و 12 صورت گرفته تا در زمینه غربالگری و نظام ارجاع برای درمان و پوشش محله همکاری کند.

وی افزود: نگاه ما در بخش اول سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و در بخش دوم مهارت‌آموزی است و اگر طبق برنامه متناسب با این دو فاز پیش برویم می‌توانیم اقدامات ویژه‌ای برای کودکان و زنان تعریف کنیم.

فخاری تأکید کرد: معتقدیم مرکز پیام متعلق به مردم محله بوده و ما این مرکز را بار دیگر به مردم بازگرداندیم.

وی با اشاره به تفاوت مرکز پیام و بهاران گفت: بر اساس دستورالعمل، مجموعه بهاران وظیفه توان‌افزایی و مهارت‌آموزی را برای افراد بهبودیافته دارد نه معتادان لذا مرکز پیام، مجموعه بهاران نیست.

این عضو شورای شهر تهران در پاسخ به سؤال دیگری درباره اظهارات استاندار تهران در خصوص واگذاری مراکز بهاران به بهزیستی گفت: ما نشست‌های کاری و حقوقی بسیاری با مجموعه‌های مختلف برگزار کردیم و روال کار ما این بوده که مسائل کاری و حقوقی را پیش از آنکه به نتیجه برسد رسانه‌ای نکنیم.

فخاری تصریح کرد: استاندار تهران دیدگاه‌های خود را مطرح کرد اما ما پاسخ حقوقی به اظهارات ایشان داریم.

وی با اشاره به ماده 88 قانون گفت: شهرداری موظف است در موضوع آسیب، همکاری کند. این همکاری به این معنا نیست که ساختمان‌های خود را به مجموعه‌های دیگر واگذار کند.

این عضو شورای شهر تهران تأکید کرد: نکته دیگر این است که این به آن معنا نیست که شورا و شهرداری از انجام وظایف خود طفره رفته‌اند. شهرداری فراتر و بسیار بیشتر از دیگر دستگاه‌ها متناسب با احکام بالادستی کار کرده و اقدامات این دستگاه نیز بسیار مؤثر بوده است.

فخاری خاطرنشان کرد: ما متوجه نگرانی استاندار نسبت به مسائل اجتماعی هستیم اما تأکید می‌کنیم اگر قرار است کاری صورت گیرد از مجرای قانونی باشد؛ در این زمینه هم هنوز لایحه‌ای از شهرداری به شورا نیامده که ما آن را بررسی کنیم.

الهام فخاری در پاسخ به سؤالی درباره تعداد کودکان زباله‌گرد توضیح داد: مسأله زباله‌گردی موضوع پنهانی است و در واقع بچه‌ها در محوطه‌های پنهان نگهداری می‌شوند و آمار ضد و نقیضی در این باره وجود دارد، بخشی از آمار از سوی فعالان مدنی و بخشی دیگر از سوی وزارت کشور و دستگاه‌های مسئول شورای اجتماعی اعلام می‌شود. برخی معتقدند کودکان زباله‌گرد، اتباع غیرایرانی هستند و برخی دیگر اعلام می‌کنند که تعداد زیادی از آنها را اتباع ایرانی تشکیل می‌دهند.

وی با بیان اینکه در موضوع زباله‌گردی بخشی از موضوع مرتبط با بهره‌کشی از کودکان کار به مدیریت شهری مربوط می‌شود تصریح کرد: در این زمینه بهتر است تا هر چه سریع‌تر طرح جامع مدیریت پسماند به نتیجه برسد و گرفتار روند مطالعات طولانی نشود. مدیریت شهری در این باره دارای خدمات پایه بوده و نباید اجرای این طرح بیش از این طول بکشد.

حضور 12 هزار کودک خیابانی در محدوده تهران

رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران درباره تعداد کودکان زباله‌گرد گفت: درباره تعداد این کودکان آماری وجود ندارد اما بر اساس آمارهای اعلام‌شده بیش از 12 هزار کودک خیابانی در محدوده تهران وجود دارند که بین تهران و سایر شهرستان‌ها در حرکت هستند.

عضو شورای شهر تهران با تأکید بر اینکه مدیریت شهری و شهردار تهران در تلاش هستند تا پیمانکاران متخلف را شناسایی و از گردانه کار خارج کنند تأکید کرد: البته هنوز پیمانکاران متخلف به صورت کامل حذف نشده‌اند و کودکان زباله‌گرد زمانی جمع‌آوری می‌شوند که سیستم فعلی جمع‌آوری شود.

فخاری در پاسخ به سؤال دیگری درباره مهارت‌آموزی کودکان در مدارس رویش و پرتو توضیح داد: مدرسه رویش یکی از زنجیره‌های مدرسه پرتو است که به دلیل قرار گرفتن در محدوده هرندی و شوش و پرجنب‌وجوش عمل کردن از لحاظ رسانه‌ای متمرکزتر به نظر می‌آید. ما در ابتدای دوره از این مرکز بازدید کردیم تا مهارت‌های اجتماعی در این مرکز مورد بررسی قرار گیرد.

وی با اشاره به اینکه لایه دوم حمایت‌ها مربوط به سرپرستان کودکان می‌شود عنوان کرد: باید بررسی شود حمایت‌های صورت‌گرفته تا چه میزان مسأله آسیب‌مندی زندگی این کودکان را کاهش می‌دهد. مهارت‌ها باید به گونه‌ای باشد که کودکان به صورت کامل از چرخه آسیب‌مندی خارج شوند.

رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران با اشاره به حدود بیش از 10 هزار کودک خیابانی و تأکید بر حمایت طولانی‌مدت از کودکان گفت: این حمایت باید به گونه‌ای باشد تا آنها از چرخه آسیب خارج شوند. البته ارائه خدمات سلامت عمومی به کودکان در مدارس رویش به خوبی صورت می‌گیرد و بخش زیادی از این هزینه‌کردها نه از سوی دولت و شهرداری بلکه از سوی کنشگران مدنی اتفاق می‌افتد.

وی ادامه داد: مصوبه‌ای در خصوص استفاده از شرکت‌ها و کارخانجات به تصویب رسیده است تا آنها نیز مسئولیت‌های اجتماعی خود را به جا آورند. اما این مصوبه هنوز اجرایی نشده است.

وی درباره توجه به مهدکودک‌ها و نظارت بر آنها توضیح داد: بهزیستی ضوابط سخت‌گیرانه‌ای برای مهدکودک‌ها دارد و اگر شرایط نامناسب باشد مهدکودک‌ها پلمپ می‌شود و مجوز آنها باطل می‌شود همچنین برای ساخت مهدکودک‌ها ضوابط شهرسازی از شهرداری استعلام می‌شود و اگر پاسخ مثبت نباشد و شرایط ایمنی رعایت نشود می‌توانی موضوع را به سامانه 137 و 1888 اطلاع دهند

فخاری درباره هزینه سرویس مدارس استثنایی هم توضیح داد: این خدمت رایگان است. اعضای شورای شهر هم مدافع این موضوع هستند. مصوبه و دید شورای شهر این است که این خدمت باید رایگان ارائه شود.

فخاری در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه حوزه وظایف شهرداری در زمینه آسیب‌های کودکان و نوجوانان در شهر چیست توضیح داد: اگر بخواهیم به بخش سنی کودک و نوجوان در شهر بپردازیم باید آسیب‌های هر حوزه را نیز بررسی کنیم مثل بی‌سرپناهی، اعتیاد، بی‌سرپرستی و نیازها و مشکلات کودکان و نوجوانانی مانند توان‌یابان.

وی با بیان اینکه نظام سلامت فقط به منزله مداخلات پزشکی نیست گفت: کاری که در نظام سلامت شهرداری هم انجام می‌شود تأکید بر آموزش و سلامت روح و روان دارد. برخی از آسیب‌ها مانند اعتیاد و بی‌سرپناهی و بسیاری آسیب‌های دیگر به طور مستقیم با بهزیستی در ارتباط است. آن طور که قانون مشخص کرده دستگاه‌ها وظایف مشخصی در این زمینه دارند. از طرف دیگر مداخله در کار یکدیگر هم سبب برهم‌ریختگی و بی‌راهه رفتن قانون می‌شود.

به گفته فخاری آنچه که شهرداری انجام داده و جزو وظایفش است فراهم کردن فضا و ظرفیت بسیار ارزشمندی به عنوانه مدارس پرتو است. مدارس پرتو تأکید بر توانمندسازی اجتماعی و آموزش مهارت‌ها با تمرکز بر حمایت از کودکان کار و خیابانی طراحی شده است.

رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران با بیان اینکه از این مدارس بازدید شده و به زودی هم در صحن علنی شورای شهر درباره مدارس پرتو توضیحاتی خواهیم داد افزود: اخیراً از این مدارس با عنوان مدارسی از جنس مدارس آموزش و پرورش به ویژه برای اتباع و کودکانی مانند کودکان افغانستانی استفاده می‌شود. فارغ از اینکه همه ما معتقد هستیم کودکان فارغ از اینکه اتباع چه کشوری هستند باید آموزش ببینند بحثی نداریم اما باید آیین‌نامه مدارس پرتو به درستی اجرا شود و به مدارس آموزش و پرورشی تبدیل نشود چرا که این مدارس برای کودکان کار و با تأکید بر آموزش مهارت‌ها طراحی شده است.

فخاری تأکید کرد: ما نمی‌گوییم این مراکز تعطیل شود اما زیرساخت‌ها را باید طوری طراحی کنیم که مدارسی مانند پرتو خدمت اصلی خود را که آموزش مهارت است را انجام دهد.

این عضو شورای شهر تهران درباره ایمنی و مربی‌های خانه‌های کودک در سطح شهر توضیح داد: یکی از مواردی که در برنامه اقدام تحقق شهر دوست‌دار کودک بر آن تأکید شده بود طراحی خانه‌های کودک محلات است که اتاق‌های بازی و با هدف تأمین عادلانه وسایل بازی برای گروه‌های کم‌برخوردار شهر احداث شد.

وی ایجاد اتاق‌های بازی در سطح شهر را ایده خوبی عنوان کرد اما گفت: در عمل بسیاری از این اتاق‌ها و خانه‌ها به سمتی برده شده که عملکردش شبیه مهدکودک‌ها شده است. کار نظارتی در این زمینه انجام شده و گزارش آن در حال تکمیل است که اگر طبق دستورالعمل انجام شود این اتاق‌ها، اتاق بازی است و ضوابط تعیین‌شده‌ای دارد.

فخاری با بیان اینکه اگر این کار در پاسخ به یک نیاز محله‌ای به صورت مهدکودک درآمده، بهزیستی باید این موارد را ارزیابی کند اظهار کرد: وضعیت واحدی برای هر 22 منطقه وجود ندارد اما اگر در جایی از شهر نیاز به مهدکودک احساس می‌شود شهرداری می‌تواند زیرساخت‌های اتاق‌های بازی در محلات را در اختیار بهزیستی قرار دهد. اما باید ضوابط و مقررات جدیدی برای آنها از لحاظ ایمنی و آموزش‌ها تعیین شود.

وی ادامه داد: بر اساس مصوبه‌ای، مال‌ها و فضاهای عمومی و اقتصادی باید بخشی از فضای خود را به عنوان اتاق کودک طراحی کنند. نظارت بر اینکه چقدر در مورد مراکز خرید این امر انجام شده باید پیگیری صورت گیرد اما متأسفانه هر چقدر به سمت مناطق برخوردار می‌رویم رعایت حقوق عمومی کمتر دیده می‌شود.

فخاری افزود: مثلاً بسیاری از کوچه‌های منطقه 1 فاقد پیاده‌رو شده است. اصلاح این مسایل در شهر نیاز به یک عزم عمومی دارد. البته یک نهاد مثل شهرداری به تنهایی نمی‌تواند الگوی مناسب‌سازی شهر را به سرانجام برساند و نیاز به مشارکت مردم و نهادهای اجتماعی دارد.