عصر ساختمان- بازار ملک ایران سوت و کور است اما آن سوی مرز ایرانی‌ها برای خرید خانه در کشورهای همسایه سر و دست می‌شکنند. حالا مرکز آمار ترکیه اعلام کرده که ایرانی‌ها امسال ٣ برابر پارسال خانه خریده‌اند؛ البته قضیه تنها به خرید ملک محدود نمی‌شود و برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که ثبت شرکت در کشورهای همسایه هم شدت گرفته است.
به گزارش پایگاه خبری«عصر ساختمان» به نقل از شهروند، البته قیمت خانه در ترکیه، امارات و گرجستان هم نرخ‌های وسوسهکنندهای دارد. در شرایطی که متوسط قیمت هر مترمربع ملک در تهران به حدود ٧ و نیم‌میلیون تومان رسیده است متوسط قیمت خانه در امارات تنها حدود ٤,٥میلیون تومان و در گرجستان و ترکیه قیمت‌ها تفاوت چندانی با ایران ندارند. خانه‌هایی که گفته می‌شود برای شهروندان ایرانی اقامت در آن کشورها را به دنبال دارد اما این تمام ماجرا نیست. اگر شما قصد اقامت در یک کشور خارجی را دارید، باید بدانید خرید خانه هیچ ضمانتی برای دریافت اقامت ایجاد نمی‌کند و اگر قصد سرمایه‌گذاری دارید، بهتر است بدانید که ارزش سرمایه‌تان در بازار مسکن کشورهای خارجی چندان تغییری نمی‌کند.
خرید ملک در ترکیه ٣برابر شد. این خبری است که مرکز آمار ترکیه منتشر کرد و گزارش داد که شهروندان ایرانی با خرید 944واحد مسکونی در شهرهای مختلف این کشور، بیشتر از ٣برابر مدت مشابه سال قبل، واحد مسکونی در این کشور خریداری کرده‌اند. این موضوع در حالی رخ می‌دهد که گزارش‌های موجود حاکی از آن است که ایرانی‌ها نه تنها خانه‌های زیادی در کشورهای همجوار خریداری کرده‌اند، بلکه ثبت شرکت و انتقال کسب‌وکار به این کشورها هم رشد داشته است.
رضا مسرور، مدیرعامل سازمان منطقه آزاد تجاری – صنعتی انزلی در این زمینه گفته است: «اخیرا تعداد زیادی از افراد سرمایه خود را از کشور خارج کرده و در حوزه املاک در کشورهای همسایه سرمایه‌گذاری می‌کنند و کار تا جایی پیش رفته که تعداد املاک خریداری شده در سال 96 در قیاس با سال 95، ٢برابر شده است.» همچنین جلال ابراهیم، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکیه به افزایش شرکت‌های ایرانی در کشورهای همجوار اشاره کرده و گفته است: ثبت بیش از 150 شرکت از طرف تجار ایرانی در شهرهایی همچون ازمیر، آنکارا، آنتالیا، مرسین و حتی افزایش صنعتگران ایرانی در این کشور به این علت است که با تاسیس این شرکت‌ها راحت‌تر می‌توانند کالاهای خود را از طریق شرکت‌های وابسته به ترکیه یا حوزه اروپا وارد کنند یا اینکه شرکت‌های ایرانی بخشی از سرمایه خود را به این کشورها انتقال داده‌اند.
مظنه چقدر؟
قیمت مسکن در کشورهای همسایه تفاوت زیادی با قیمت خانه در ایران ندارد. در ادامه جزییات قیمت ملک در ٣کشور محبوب ایرانی‌ها یعنی گرجستان، ترکیه و امارات آورده شده است:
خارجی‌ها با خرید ملک به قیمت حداقل ٣٥ هزار دلار آمریکا می‌توانند در گرجستان اقامت موقت بگیرند. قیمت ملک در گرجستان از متری ٣٥ دلار شروع می‌شود و تا متری ٢ هزار دلار که معمولا خانه‌های مبله شمال شهر است، می‌رسد. اگر نرخ دلار را در بازار غیررسمی حدود ٩ هزار و ٥ تومان در نظر بگیریم در واقع قیمت هر مترمربع ملک در گرجستان از حداقل ٣ میلیون و ٣٢٥ هزار تومان شروع می‌شود و حداکثر به ١٩ میلیون تومان می‌رسد.
قیمت ملک در ترکیه تفاوت زیادی با ایران ندارد و در برخی موارد ارزان‌تر است. آنتالیا گران‌ترین شهر ترکیه است و میانگین قیمت ملک در آن ٤ هزار لیر است. استانبول، آلانیا و ازمیر و سپس آنکارا به ترتیب گران‌ترین شهرها از نظر قیمت ملک پس از آنتالیا هستند. میانگین قیمت ملک در استانبول ٢ هزار و ٢١٦ لیر، در آلانیا ٢ هزار لیر، در ازمیر یک هزار و ٤٧٩ لیر و در آنکارا یک هزار و ١٣٦ لیر است. قیمت لیر ترکیه در بازار ایران حدود ٢ هزار و ٣٣ تومان است. با این حساب میانگین قیمت ملک در آنتالیا حدود ٩میلیون و ٣٢ هزار تومان است که از میانگین قیمت ٧میلیون و ٥ هزار تومانی ملک در تهران بالاتر است. میانگین قیمت ملک در استانبول حدود ٥میلیون و ١٦٣ هزار تومان، در آلانیا ٤ میلیون و ٦٦ هزار تومان و در ازمیر ٣ میلیون و ٤٤٦ هزار تومان است. در آنکارا میانگین قیمت ملک به پول ما ٢میلیون و ٦٤٦ هزار تومان می‌شود.
قیمت ملک در امارات هم چندان با گرجستان و ترکیه تفاوتی ندارد و متوسط قیمت هر مترمربع خانه در این کشور حدود ٤٦٨ دلار آمریکاست که اگر قیمت دلار را ٩ هزار و ٥ تومان در نظر بگیریم، در واقع متوسط قیمت ملک در امارات ٤,٥ میلیون تومان است.
خانه به شرط اقامت
بسیاری از ایرانی‌ها خرید ملک در کشورهای همسایه را به شرط اقامت انجام می‌دهند. تبلیغات وسیع برای این موضوع انجام می‌شود، در حالی‌که اتحادیه مشاوران املاک می‌گوید هیچ مشاور املاکی در ایران اجازه ندارد به‌صورت قانونی برای خرید املاک در خارج از کشور فعالیت کند.
با این‌حال، دفاتر ریز و درشت زیرزمینی در ایران این کار را انجام می‌دهند و مشتریان را به شرکای خود در خارج از کشور وصل می‌کنند؛ شرکایی که معمولا ایرانی و در بازار املاک خارج از کشور مشغول به فعالیت هستند.
بر اساس قانون کشورهای همسایه، هر شهروند خارجی می‌تواند با خرید ملک اجازه اقامت یک‌ساله در ترکیه، گرجستان یا امارات را دریافت کند. این اجازه اقامت تنها با ارایه سند ملکی سالیانه قابل تمدید است.
اقامت به این سادگی‌ها هم نیست
اما اگر گمان می‌کنید به همین راحتی خودتان و خانواده‌تان اجازه اقامت دارید، این‌طور نیست، چراکه محمود زعفرانلو، مالک یکی از بزرگترین آژانس‌های املاک تهران می‌گوید که اقامت تنها برای خریداران است؛ به‌طوری که اجازه اقامت در آن زمان حتی مشمول خانواده خریدار هم نمی‌شود. در واقع شما با خرید یک خانه تنها می‌توانید برای خودتان اقامت بگیرید، نه اعضای خانواده‌تان. او همچنین توضیح می‌دهد که معمولا در این کشورها باید ٦ سال متوالی اقامت موقت‌تان را تمدید کنید تا شاید بتوانید اقامت دایم بگیرید، اما خرید ملک به هیچ‌عنوان ضمانت اقامت را برای دولت این کشورها ایجاد نمی‌کند.
زعفرانلو همچنین می‌گوید: «خرید خانه در کشورهای دیگر مزایا و معایبی را به دنبال دارد. به همین دلیل بهتر است برای خرید ملک به همراه وکیل و افراد آگاه به آژانس‌های معتبر مراجعه کنید، چراکه در غیر این‌صورت ممکن است با کلاهبرداری‌هایی نظیر اضافه بندهای قرارداد، چون سلب امتیاز خانه پس از چند سال مواجه شوید.»
سرمایه‌گذاری در بازار کشورهای همسایه سودآور نیست
اگر به خرید ملک در کشورهای همسایه به چشم سرمایه‌گذاری نگاه می‌کنید باید بگوییم که سخت در اشتباهید، زیرا نرخ تورم در این کشورها بسیار پایین است و در نتیجه قیمت ملک آن‌گونه که در بازار ایران تجربه کرده‌اید، رشد نمی‌کند.
بر اساس آخرین گزارش‌های موجود، نرخ تورم گرجستان تنها ٢,٥ درصد است که پایین‌ترین نرخ تورم در ١٦ ماه اخیر این کشور است.
نرخ تورم در امارات هم تنها ٣,٥ درصد است و پیش‌بینی شده است که این کشور عربی تا پایان سال ٢ ١٨ این رقم را حفظ کند.
نرخ تورم در ترکیه حدود ٧ درصد است که البته تورم در این کشور سیر کاهشی دارد و ترکیه‌ای‌ها تلاش می‌کنند که میزان تورم خود را به زیر ٥ درصد برسانند.
بر اساس آمار رسمی، تورم تیرماه در ایران ١ ,٢ درصد بوده است و البته قیمت ملک در ایران به‌طور متوسط سالانه ٢ درصد رشد را تجربه می‌کند. به‌جز این، اگر بخواهیم رشد قیمت ملک در ایران و در یک دهه را بررسی کنیم به نتایج قابل توجهی می‌رسیم.
بر اساس گزارش بانک مرکزی، در دهه هشتاد یعنی فاصله سال‌های ٨ تا ٩ ، درآمد تهرانی‌ها ٣١ درصد رشد داشته است. این در حالی است که همین دوره زمانی قیمت مسکن ٥ درصد و اجاره ماهانه معادل ٥٧ درصد رشد داشته است. این گزارش نشان می‌دهد که رشد قیمت ملک و اجاره‌بها از رشد درآمد خانوار در ایران بسیار جلوتر است و سرمایه‌گذاری در بازار مسکن ایران بسیار سودآور است.
