رییس سازمان نقشهبرداری کشور:
تراز دریای خزر بیش از ۲ متر کاهش یافت
عصر ساختمان- رییس سازمان نقشهبرداری کشور گفت: تراز دریای خزر طی ۱۵ سال اخیر براساس رصد ایستگاههای پایش سطح تراز دریا بیش از ۲ متر کاهش یافته است.
عصر ساختمان- رییس سازمان نقشهبرداری کشور گفت: تراز دریای خزر طی ۱۵ سال اخیر براساس رصد ایستگاههای پایش سطح تراز دریا بیش از ۲ متر کاهش یافته است.
به گزارش پایگاه خبری «عصر ساختمان» به نقل از ایرنا، علی جاویدانه روز پنجشنبه در شورای برنامه ریزی و توسعه مازندران در ساری افزود: ایستگاههای پایش سطح تراز دریا که در مناطق جنوب و شمال کشور کاربرد دارد، بررسی رفتار زجر و مد دریا را انجام می دهد.
وی ادامه داد :20 ایستگاه تراز سطح دریا در کشور وجود که از این تعداد پنج ایستگاه در شمال کشور مستقر است که از این تعداد سه ایستگاه در سواحل دریا در مازندران قرار دارد.
رییس سازمان نقشهبرداری کشور گفت : این ایستگاهها وضعیت جزر مدی دریا را به صورت سالانه ارائه میدهد و براساس اطلاعات این ایستگاهها تراز دریای خزر طی 15 سال بیش از 2 متر کاهش یافته است.
جاویدانه گفت : کاهش قابل توجه تراز آب دریای خزر موضوع مهمی است و جای تامل بیشتری را دارد.
سطح آب دریای خزر پس از بالاترین تراز آب 80 سال اخیر در سال 1995 میلادی، با سیری غیریکنواخت در حال کاهش بوده و بیشترین میزان این کاهش طی سالهای 2008 تا 2015 میلادی به وقوع پیوسته است.
البته طی سالهای اخیر علاوه بر تغییرات موثر منابع آب رودخانهای، افزایش دمای هوا و اثرگذاری آن بر میزان تبخیر و هدر رفت آب، در روند تغییرات سالانه و نوسانات آب تاثیر داشته است. ویژگی بارز دریای خزر، نوسانات دورهای سطح آب است که آن را از دیگر پهنههای آبی متمایز میسازد. براساس آمار ثبت شده در ایستگاههای ترازسنجی دریای خزر، سطح آب این دریا از سال 1837 تا پایان سال 2020 میلادی از روند تغییرات و رفتار نوسانی متنوعی برخوردار بوده است. در حدود نیمی از این بازه زمانی حد فاصل سالهای 1837 تا 1930 میلادی، دریای خزر روند نوسانی بسیار ملایم و به طور متوسط بین یک تا دو سانتیمتر کاهش در سال داشته است.
بیشترین تراز آب این دوره در سال 1882 میلادی و برابر منفی 24.4 متر بوده است. از سال 1930 تا سال 1941 میلادی، دریای خزر با کاهش شدید تراز آب (حدود 14 سانتیمتر در سال) مواجه شد. از سال 1940 تا اواخر 1950 میلادی، کاهش تراز آب به کندی صورت گرفت. در سالهای دهه 1960 میلادی، دریای خزر دارای ثباتی نسبی در روند نوسانات بوده و سطح آب در حدود رقم ارتفاعی 27.5- متر قرار داشت، اما از سال 1970 میلادی تراز آب شدیدا کاهش پیدا کرد و در سال 1977 میلادی (1356 هجری شمسی) در پایینترین سطح خود (حدود منفی 28.2 متر) قرار گرفت و کاهش کلی تراز آب دریا از ابتدای قرن بیستم تا سال 1977 میلادی به میزان 3.2 متر رقم خورد.
این کاهش در ابتدای این قرن حاصل رژیم طبیعی مولفههای آب و هواشناسی و در سالهای دهه 30 میلادی به علت احداث و بهرهبرداری از سدهای آبی و برق آبی روی رودخانههای حوضه آبریز دریای خزر شروع و در دهه 40 میلادی با تشدید فعالیتهای انسانی روی رودخانه ادامه یافت. از سال 1978 تا 1995 میلادی تراز آب به میزان 2.5 متر و به طور متوسط 13 سانتیمتر در سال افزایش یافت. تغییر شرایط اقلیمی در حوضه ابریز دریای خزر در این بازه زمانی، افزایش مقدار نزولات جوی و افزایش حجم آب ورودی رودخانهای سبب شد تا سطح آب دریای خزر از سال 1978 میلادی به طور چشمگیری بالا آمده و در سال 1995 تا سال 2020 میلادی به میزان 1.5 متر کاهش یافت.
روند کاهشی اخیر به عوامل آب و هوایی و تغییرات اقلیمی حاکم بر منطقه ارتباط داده شده است. به طور کلی روند نوسانات تراز آب دریای خزر دراین دوره حاصل تلفیق عوامل اقلیمی و فعالیتهای انسانی بوده و در این میان به ویژه در حال حاضر عوامل اقلیمی نقش غالب را دارا است.
طبق گزارش موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو، سطح آب دریای خزر پس از بالاترین تراز آب 80 سال اخیر در سال 1995 میلادی، با سپری غیریکنواخت در حال کاهش است. بیشترین میزان این کاهش در بازه زمانی سالهای 2008 تا 2015 میلادی به وقوع پیوسته و این رخداد با کاهش قابل ملاحظه آبدهی رودخانههای مهم شمالی از جمله رودخانه ولگا هم زمان بوده، البته در طی سالهای اخیر علاوه بر تغییرات موثر منابع آب رودخانهای، افزایش دمای هوا و اثرگذاری آن بر میزان تبخیر و هدر رفت آب، در روند تغییرات سالانه و نوسانات آب تاثیر داشته است.
250 نقطه کشور درگیر فرونشست زمین
وی افزود : در سالهای گذشته در کشور پایش های فرونشست زمین انجام شده و اولین فرونشست در دهه 80 در کشور شناسایی و اکنون 250 نقطه کشور درگیر این چالش هستند.
رییس سازمان نقشه برداری کشور گفت : مازندران به عنوان استانی که با توجه به منابع آبی دارد انتظار فرونشست در آن وجود نداشت اما فرونشست هایی در این استان هم داریم.