به گزارش پایگاه خبری«عصرساختمان » به نقل از خبرگزاری تسنیم ، عملیات مرمت اضطرای و استحکام بخشی خانه تاریخی کبیر اثر ثبت ملی شده بافت تاریخی گرگان که در تملک شرکت عمران و بهسازی شهری ایران قرار دارد، در راستای طرح پایلوت بازآفرینی بافت تاریخی گرگان و با هدف احیاء بنای تاریخی در حال تخریب و متروکه، همچنین تجدید حیات کالبدی و بازگشت زندگی از طریق تعریف کاربری جدید، آغاز شد.

این اثر تاریخی با بیش از 120 سال قدمت در محله سرچشمه قرار دارد و با توجه به قدمت تاریخی، شرایط نگهداری و مرمت های گذشته، خسارت‌هایی به آن وارد شد که بخش‌های عمده خسارت‌ها در سقف است.

به همین علت مرمت عملیات اضطراری با هدف استحکام بخشی سازه‌روی آن درحال اجرا است و مرمت جامع آن پس از واگذاری به متقاضیان، به عهده بهره بردار خواهد بود.

اصلی‌ترین آسیب‌های این اثر که به صورت مشترک در آثار تاریخی حوزه شمال کشور به خصوص بافت تاریخی گرگان دیده می شود، خسارت‌هایی است که به سقف ساختمان وارد شده و علت دلیل این خسارت، فشارهای بسیاری است که بر آن وارد می‌شود و همین مساله در صورتی که مرمت نشود، نابودی خانه را رقم خواهد زد؛ اتفاقی که متاسفانه برای بسیاری از آثار تاریخی رخ داده است.

خانه تاریخی کبیر که با شماره 2274 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده 12 سال پیش توسط میراث فرهنگی گلستان مرمت شده بود و این مرمت موردی بود و در اجرای آن تنها بخش‌هایی از شیرسرها و سقف را تعویض کردند و سازه کامل سقف، مرمت نشد.

با گذشت زمان استراکچر اثر دچار پوسیدگی و رانش شد و چوب ها به علت موریانه پوسیده و استحکام خود را از دست دادند و به همین علت براثر فشار دچار شکستگی شدند.

عملیات مرمت سقف خانه تاریخی کبیر با جمع کردن سازه تخریب شده قبلی و برپا کردن دوباره استراکچر و همچنین استفاده از چوب‌های جدید آغاز شد و در این پروژه از چوب های نرات و بلوط در سازه استفاده شده و با این حال هرجا که چوب‌های اصلی خانه از نظر استقامت شرایط مناسب برای استفاده مجدد را داشت، از آن مطابق با اصول مرمتی استفاده شد.

متاسفانه در مرمت سال 82 که توسط میراث فرهنگی انجام شد، تخته‌های شیرسرها به علت پوسیدگی دور ریخته شد، اما در مرمت جدید با وجود شرایط بسیار دشوار و حساس مرمتی، با هدف حفظ این اثر ارزشمند مطابق با شرایط تاریخی آن، همه شیرسرهای باقی مانده و قابل احیاء کد گذاری، مستندسازی و عکاسی شدند.

دشواری عملیات خواناسازی خط نوشته‌ها به این علت بود که چوب‌ها به علت موریانه کاملا پوسیده بودند و شرایط احیاء آن‌ها بسیار دشوار بود و از سوی دیگر مرمت گذشته سبب شد با حذف بخشی از عبارات، ترتیب نقوش هم به هم بخورد.

به همین علت توسط کارشناسان ابتدا خطوط شناسایی و عبارت‌های اصلی مشخص و آیات و جلمه‌بندی‌ها شناسایی شدند و سپس توسط رنگ‌های مخصوص خواناسازی شده و 90 درصد آن‌ها دوباره در مرمت اضطراری منطبق بر جای اصلی خود، استفاده خواهد شد.

خانه تاریخی کبیر که در محله دوشنبه ای بافت تاریخی گرگان قرار دارد، با شماره 2274 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و هم‌اکنون نیز در تملک عمران و بهسازی شهری ایران قرار دارد. این اثر پس از اتمام مرمت اضطراری به متقاضیان واگذار خواهد شد.

متاسفانه در جوار این مجموعه ساخت و سازهای جدید انجام شده که هیچ سنخیتی با بافت تاریخی گرگان ندارد و این اثر را تحت تاثیر خود قرار داده و  با این حال این خانه تاریخی همچنان سرپاست.

بافت تاریخی گرگان با مساحت 130 هکتار نخستین بافت ثبت شده کشور است که دارای تکایا، خانه ها و مجموعه‌های تاریخی ارزشمند بسیاری است.