عصر ساختمان:تعیین حرایم آثار و محوطههای میراثفرهنگی، عاملی مهم در جلوگیری از تخریب مواریث فرهنگی به شمار میرود. با توجه به اینکه طی سالهای گذشته توسعه شهرها شتاب غیرقابل پیشبینی به خود گرفته، لزوم حفاظت از عرصهها و حرایم تاریخی بیش از پیش احساس میشود. بدون شک اگر برنامهریزیهای مدون در این خصوص صورت نگیرد طی سالهای آینده بخشی از میراث تاریخی استان به برج، خیابان و خانه تبدیل میشود.
به گزارش پایگاه خبری«عصرساختمان » به نقل از ایسنا، «نادر حیدری»، کارشناس باستانشناسی ، در خصوص اهمیت حفاظت از تپهها و آثار ملموس تاریخی گفت: تپههای تاریخی بخشی از فرهنگ و تاریخی کهن کشور را در خود جا دادهاند از همینرو حفاظت از آنها از اهمیت به سزایی برخوردار است.
وی افزود: بدون شک بخشی از مانایی تمدن ایرانی به واسطه حفظ و نگهداری از این داشتهها و اسناد ملموس تاریخی صورت گرفته است.
حیدری خاطرنشان کرد: هم دولت و هم مردم باید قدر این داشتهها را بدانند و با بیتفاوتی از کنار آنها رد نشوند؛ چراکه آیندگان برای شناخت هویت خود به این آثار نیاز دارند.
وی ادامه داد: متاسفانه حفاریهای غیر اصولی و عدم حفاظت از عرصهها و تپههای تاریخی در طول چند سال گذشته لطمه زیادی به این آثار زده است.
حیدری یادآورشد: امروزه شاهد هستیم در حریم این آثار تاریخی و حتی گاه دردل آنها رستوران، هتل، مرکز تفریحی و... ساخته شده است.
این کارشناس باستانشناسی با اشاره به غیر اصولی بودن بسیاری این ساخت و سازها گفت: بسیاری از این ساخت و ساز ها به بدنه تاریخی این آثار آسیب وارد کرده و از عمر ماندگاری آنها میکاهد.
مردم مهمترین حامیان میراث فرهنگی کشور هستند
حیدری توضیح داد: هرچند دولت یازدهم نگاه ویژهای به حفاظت از نگهداری از آثار ملموس و ناملموس میراثی دارد، اما با توجه به محدودیتهای اعتباری اگر مردم برای حفاظت این آثار دست به کار نشوند راه زیادی از پیش نخواهیم برد.
وی خاطرنشان کرد: مردم مهمترین حامیان و حافظان میراث فرهنگی کشور هستند از همینرو باید از ظرفیتهای آنان دراین حوزه استفاده کرد.
تجاوز به عرصههای تاریخی دغدغه معاونت میراث فرهنگی
«مهناز طاهری»، سرپرست معاونت میراثفرهنگی البرز در گفتوگو با خبرنگار ایسنا منطقه البرز، گفت: توسعه شهری و عمرانی استان در طول سالهای گذشته آسیبهایی رابه محوطهها و عرصههای میراثی استان وارد کرده است.
وی افزود: وضعیت موجود باعث شده زمینخواری و تجاوز به عرصهها و حریمهای تاریخی استان به یکی از دغدغههای معاونت میراث فرهنگی در طول سالهای اخیر تبدیل شود.
سرپرست معاونت میراثفرهنگی البرز توضیح داد: برای جلوگیری از روند موجود، معاونت میراث فرهنگی استان حفاظت از این داشتههای تاریخی را دراولویت کاری خود قرار داده است.
طاهری با اشاره به مراحل تعیین حریم یک محوطه تاریخی ادامه داد: بعد از اینکه اعتبارات لازم برای تعیین حریم یک محوطه تاریخی در نظرگرفته شد، مجوزهای لازم برای گمانهزنی از پژوهشکده سازمان میراث فرهنگی اخذ میشود و پس از آن فردی با سابقه علمی و تجربه لازم برای اجرای عملیات گمانهزنی به سازمان معرفی میشود.
این مسئول گفت: این فرد حتماً باید دارای مدرک کارشناسی ارشد باستانشناسی باشد و حریم چند محوطه تاریخی را در کارنامه کاری خود داشته باشد.
سرپرست معاونت میراثفرهنگی البرز خاطرنشان کرد: پس از تایید این شخص، یک مشاور از سوی سازمان میراثفرهنگی و یک مشاور نیز از سوی ادارهکل میراثفرهنگی استان موظف میشوند تا اتمام عملیات گمانهزنی و تعیین حریم محوطه تاریخی مشخص شده در کنار پیمانکار تعیین شده حضور پیدا کنند.
وی ادامه داد: پیمانکار موظف است در بازه زمانی مشخص تعیین حریم لازم را انجام داده و گزارشهای مربوط را به ادارهکل میراث فرهنگی استان ارائه دهد.
وی یادآورشد: پس از تعیین حریم و گمانهزنی، تابلویی برای معرفی محوطه تاریخی تهیه و شناسنامهای برای آن تهیه میشود.
برنامهریزی برای تعیین حریم 5 تپه تاریخی استان
طاهری در ادامه صحبتهایش به برنامه معاونت میراث فرهنگی برای تعیین حریم محوطههای تاریخی استان در سال جاری اشاره کرد و گفت: معاونت میراثفرهنگی استان تعیین حریم یان تپه ازبکی، آق تپه مهر شهر ،تپه حیدرآباد، تپه دشت بهشت و امامزاده قاسم ماهدشت را جزو اولویتهای کاری خود در سال جاری قرار داده است.
این مسئول توضیح داد: مجوز تعیین حریم آق تپه و تپه حیدرآباد آماده شده و روند اداری برای دریافت سایر مجوز ها نیز در حال انجام است.
وی ادامه داد: بنا شده منابع مورد نیاز برای تعیین حریم این تپهها از محل اعتبارات استانی تامین شود که هنوز این اتفاق نیفتاده است.
طاهری افزود: به محض تامین اعتبارات استانی لازم، عملیات تعیین حریم این تپههای تاریخی که جزئی از داشتههای فرهنگی و میراثی استان محسوب میشوند، آغاز میشود.
تپه مردآباد 7000 سال قدمت دارد
وی همچنین به تامین بودجه مورد نیاز برای تعیین حریم تپه باستانی لشکر آباد ساوجبلاغ و مردآباد کرج اشاره کرد و گفت: خوشبختانه منابع مالی لازم برای تعیین حریم این دو تپه تاریخی از محل اعتبارات ملی تامین شده و فرآیند تعیین حریم آنها از ابتدای سال تاکنون در حال انجام است.
وی با اشاره به وضعیت تپه تاریخی مردآباد افزود: این تپه بیش از 7000 سال قدمت دارد و آثار پنج دوره فرهنگی را در خود جا داده است.
این مسئول ادامه داد: این تپه که سال 73 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده هنوز کاوش نشده و در مرحله تعیین حریم قرار دارد.
سرپرست معاونت میراث فرهنگی البرز توضیح داد: تپه مردآباد پس از تپه ازبکی و موشلان تپه مهمترین تپه تاریخی استان به شمار میآید.
قطعهبندی حریم تپه مردآباد
وی در ادامه به وجود برخی مشکلات در مسیر تعیین حریم این تپه اشاره کرد و گفت: زمانی که البرز جزئی از استان تهران محسوب میشد بخشی از این تپه توسط شهرداری قطعهبندی و به فروش رسیده است.
وی خاطرنشان کرد: هرچند تاکنون به جز یک قطعه ساخت و سازی در قطعات فروخته شده انجام نشده، اما میراث فرهنگی برای مالکیت این تپه با خریداران قطعات و شهرداری مشکلاتی دارد.
طاهری یادآور شد: بررسیهای انجام شده از وجود لایه فرهنگی در یک و نیم متری جادهای که در غرب این تپه قرار گرفته خبر میدهد از همینرو میراث فرهنگی از هرگونه ساخت و ساز در اطراف این تپه جلوگیری میکند.
وی خاطرنشان کرد: هرچند شهرداری ادعا میکند که زمینهای اطراف این تپه تثبیت شده و دارای سند هستند، اما میراث فرهنگی تا تعیین حریم کامل این محوطه تاریخی از انجام هرگونه عملیات عمرانی و خرید و فروش زمین جلوگیری میکند.
آیندگان ما را قضاوت میکنند
طاهری ادامه داد: بیشک اگر امروز نسبت به داشتههای تاریخی خود بیتفاوت باشیم آیندگان ما را مورد قضاوت قرار داده و نخواهند بخشید.
وی با بیان اینکه تاکنون برنامهای برای آغاز عملیات کاوش در این تپه پیشبینی نشده است، گفت: تا زمانی که تعیین حریم این تپه به پایان نرسیده آغاز عملیات کاوش منطقی به نظر نمیرسد.
این مسئول یادآور شد: تعیین حریم این محوطه تاریخی درحقیقت نجات آن اثر است و مانع از آسیب و تخریب آن میشود.
جهت دریافت آخرین اخبار از طریق تلگرام به کانال اختصاصی عصرساختمان (http://telegram.me/asresakhteman) بپیوندید. برای دریافت آخرین نسخه از نرم افزار تلگرام اینجا را کلیک کنید.