عصر ساختمان- وجود رابطه مستقیم میان الگوی مصرف تسهیلات با تعداد خانههای خالی، بانکها را به فکر چارهجویی برای هدایت تسهیلات مشارکت مدنی به ساخت واحدهای کوچک و میانمتراژ انداخته است.
به گزارش پایگاه خبری«عصر ساختمان» به نقل از هیبنا، انتشار گزارش رسمی از وجود 490 هزار واحد مسکونی خالی در پایتخت طبق نتایج آخرین سرشماری کشوری، در شرایطی که صدها هزار نفر از پایتختنشینان فاقد محل سکونت ملکی هستند، موضوعی است که سوالبرانگیز شده است.
این موضوع علاوه بر اینکه دولت و بسیاری از کارشناسان را به این فکر میاندازد که با اتخاذ روشهای کارشناسی، از فرصت وجود این خانههای خالی برای خانهدار شدن مستاجران استفاده کنند، پاسخ به این ابهام را که ریشه وجود این همه خانه خالی با وجود تعداد زیادی متقاضی خرید مسکن در تهران، چیست؟ می تواند مشخص سازد.
ممکن است در نگاه اول این تصور پیش بیاید که خانههای خالی عمدتا با قیمتهای غیرمتعارف و غیرعادلانه عرضه شدهاند و به همین خاطر خالی ماندهاند یا اینکه مقصود مالکان از خالی نگه داشتن خانهها، احتکار برای ایجاد نوسان قیمتی در بازار مسکن تحت تاثیر کاهش عرضه و فروش با قیمتهای بالاتر است.
هر چند شاید ریشه خالی ماندن برخی از این خانهها را بتوان در مواردی که ذکر شد، جستوجو کرد، اما یک پاسخ دقیقتر به این ابهام نیز وجود دارد؛ اینکه متراژ خانههای ساخته شده با نیاز شهروندان تهرانی و مهمتر از آن، قدرت خرید آنها تناسبی ندارد.
در حالی که 77 درصد از شهروندان تهرانی در خانههای کوچکتر از 100 مترمربع سکونت دارند، میانگین متراژ واحدهای مسکونی در پروانههای صادر شده در سالهای اخیر بیش از 100 مترمربع بوده است. واقعیت این است که تمام آپارتمانهای خالی مانده در سالهای اخیر، لوکس نیستند و حتی تعداد قابل توجهی از آنها در مناطق جنوبی شهر واقع شدهاند. اما از آنجا که متراژ آنها بزرگتر از حدی است که قدرت خرید و الگوی مصرف متقاضیان مسکن در هر منطقه برای خرید آنها کفایت کند، خالی باقی ماندهاند.
این واقعیت علاوه بر هشدار به سازندهها درباره انتخاب متراژ بهینه، یک پیام برای شبکه بانکی است تا تلاش شود سهمی از بازار پرداخت تسهیلات ساخت و سرمایهگذاری ساختمانی با مکانیزهای تشویقی برای ساخت و سازهای کم متراژ اختصاص یابد. این یک واقعیت است که پرداخت تسهیلات برای ساخت واحدهای مسکونی با ویژگیهای غیرمتناسب با نیاز بازار مسکن ریسک عدم وصول به موقع مطالبات را به همراه دارد، چراکه ممکن است واحدهای تکمیل شده از این دست نیز به جرگه خانههای خالی بپیوندند و زمان طولانی تری تا فروش آنها سپری شود. در واقع این رخداد سبب میشود بازپرداخت تسهیلات دو ساله ساخت به تعویق بیفتد و به همان نسبت بر میزان بدهیهای سررسید گذشته و معوق افزوده شود که عواقب خاص خود را به دنبال دارد.
در این میان یکی از راهکارهای جلوگیری از ایجاد خانههای خالی، تغییر الگوی ساخت متناسب با تقاضای مصرفکنندگان واقعی است. در این راستا بانکها، شهرداریها، وزارت راه و شهرسازی، سازمان نظام مهندسی ساختمان و انجمنها و تشکلهای حرفه ای، شرایط ساخت واحدهای کوچک متراژ را باید تسهیل کنند.
مالک آزادیان، رییس اداره کل پیگیری وصول مطالبات بانک مسکن در این رابطه بر ضرورت رعایت الگوی مصرف تسهیلات اعطایی در شبکه بانکی تاکید کرد و به هیبنا گفت: لازم است اصول و ضوابطی در این رابطه تعریف و منابع به سمتی هدایت شود که مورد تقاضای بازار مسکن کنونی و آینده است.
وی با بیان اینکه حدود 90 درصد از حدود 8 میلیون مشتری بانک مسکن، اقشار متوسط و ضعیف جامعه هستند، خاطرنشان کرد: مصرف عام تسهیلات باید به شکل مشارکت در ساخت واحدهای 60 تا 100 مترمربعی برای خانهدار شدن این اقشار باشد؛ ضمن اینکه هر چه واحدهای ساخته شده با استفاده از تسهیلات مشارکتی بانکی به نیاز متقاضیان نزدیکتر باشد، زمان نقدشوندگی آنها کوتاهتر خواهد بود و از ایجاد بدهی معوق در سرفصل مشارکت جلوگیری خواهد شد.