عصر ساختمان: خیابان ۱۸ کیلومتری ولیعصر تهران که تاریخ و فرهنگ پایتخت را از میدان راهآهن تا میدان تجریش در آن میتوان مرور کرد.
به گزارش پایگاه خبری «عصرساختمان» به نقل از باشگاه خبرنگاران، احداث خیابان پهلوی سابق (ولیعصر فعلی) از سال 1300 شمسی آغاز شد. رضاخان سردار سپه در دوران وزارت جنگی خود 1302 - 1300 تصمیم به احداث این جاده گرفت. او تازه شروع به خریدن املاک و مستغلات کرده و باغی در سعدآباد را که قبلاً از مستغلات بانو عظمی خواهر ظل السلطان و دختر ناصرالدین شاه بود در شمال قصبه تجریش خریداری کرده بود.
همچنین درختکاری اطراف این خیابان و کشیدن نهر برای آبیاری درختان آن نیز از سال 1300 آغاز شد.در سال 1307 خیابان پهلویِ بالا بهدست «بلدیه تهران» سنگفرش شد و سپس با راهیابی آسفالت به پهنه خیابان سازی شهرها، در سال 1309 مجلس شورای ملی قانونی را برای ساخت و گسترش خیابانهای تهران تصویب کرد و پس از آن گامهای ساخت «جادهٔ مخصوص پهلوی» آغاز و برای نخستین بار این خیابان قیرریزی شد. در سال 1310 خورشیدی پیش از آمدن ملک فیصل، پادشاه عربستان به تهران، خیابان الماسیه(باب همایون) و میدان توپخانه و آغاز خیابان لالهزار برای نخستین بار آسفالت شد و یک سال پس از آن در سال 1311 خورشیدی، خیابان پهلوی نیز آسفالت شد.
از آنجایی که چنار با آب و هوای تهران بسیار سازگار است، در ابتدا دو طرف خیابان ولیعصر را چنار کاشتند. همان زمان برای آبیاری آنها در سه راه زعفرانیه دو حلقه چاه حفر کردند. عبدالله مستوفی انگیزه ساخت این خیابان را تصمیم رضاشاه برای پیوند دادن کاخ سعدآباد به کاخ مرمر میداند. بر اساس کتاب «شرح زندگانی من یا تاریخ اجتماعی و اداری دور قاجاریه» نوشته عبداله مستوفی، در زمان رضاشاه در خیابان پهلوی به فاصلهٔ هر دو متر، یک چنار و بین هر دو چنار یک بوته گل سرخ کاشتند؛ بنابراین در دو سوی مسیر 18 کیلومتری خیابان مجموعاً 18 هزار چنار کاشته شد. البته برخی این تعداد را تا 24 هزار اصله نیز برآورد کردهاند. در زمستان 1319 برای نگهداری از درختان پای چنارها را به عمق یک متر و نیم گودبرداری کردند و به جایش کود ریختند. همچنین یک استخر بزرگ هم بین محمودیه و تجریش پیکنی کرده بودند که ذخیره آب برای چنارها فراهم باشد، اما قضایای شهریور 1320 این اقدام را ناتمام گذاشت.
جاده مخصوص یا جاده پهلوی تا سال 1320 اختصاصی بود و مردم از جاده قدیم شمیران به تجریش میرفتند.خاصان، درباریان، وزیران، سفرا و نظامیان که دستور شرفیابی به آنان ابلاغ میشد از جاده مخصوص تردد میکردند. پس از شهریور 1320، این سد شکست و این جاده عمومی شد. خودروهای متفقین و سپس مردم از این جاده عبور کردند اما سالها گذشت تا جاده پهلوی به صورت خیابان پهلوی درآمد.
چون در آن دوره منطقه. شمیرانات بیشتر چهرهای ییلاقی داشت این گذرگاه نیز به گونه جادهای بود که از میان تپهها میگذشت و چندان همسانی با خیابانهایی چون سپه (امام خمینی) و شاهرضا (انقلاب) که در پیرامون آنها ساختمانهای نوین ساخته شده بود، نداشت. این جاده با ردیفهای چنار منظم در دو سوی آن شناخته میشد. وجود چنارهای خیابان ولیعصر چنان زیبایی دلپذیری به این خیابان داده، که آن را جزو زیباترین خیابانهای جهان درآورده است. پیترو دلاواله، جهانگردایتالیایی سده 17، نوشتهاست:
در سمت راست این خیابان کمی بالاتر از چهارراه انقلاب امروز، بوت کلاب یا باشگاه قایقرانی در فاصله سالهای 1330–- 1320 راهاندازی شد که تفرجگاه کودکان و مورد توجه آنان بود. در سمت چپ این خیابان جایی که امروز بلوار کشاورز قرار دارد، آب نمای کرج قرار داشت که سالها دانش آموزان و دانشجویان در سایه درختان پر شاخ و برگ آن کتابهای درسی خود را برای امتحانات خردادماه مرور میکردند.
پس از انقلاب اسلامی، در آغاز، خیابان پهلوی، خیابان مصدق نامگذاری شد؛ ولی پس از چندی نام آن به خیابان ولیعصر تغییر یافت.
جهت دریافت آخرین اخبار از طریق تلگرام به کانال اختصاصی عصرساختمان (http://telegram.me/asresakhteman) بپیوندید. برای دریافت آخرین نسخه از نرم افزار تلگرام اینجا را کلیک کنید.