مدیران خودروعصر اعتبار

مقاومت مسکن مهر خراسان رضوی در برابر زلزله

عصر ساختمان- زلزله کرمانشاه و آسیب به واحدهای مسکن مهر آن زنگ خطر را برای سایر واحدهای مسکن مهر استانهای زلزله خیز به صدا درآورد و این پرسش در ذهن بسیاری شکل گرفت که این خانه تا چه حد در برابر زلزله مقاومت دارند.

مقاومت مسکن مهر خراسان رضوی در برابر زلزله
نسخه قابل چاپ
شنبه ۱۴ بهمن ۱۳۹۶ - ۱۶:۰۸:۰۰

    به گزارش پایگاه خبری«عصر ساختمان» به نقل از ایرنا، سهم خراسان رضوی از طرح مسکن مهر حدود 120 هزار واحد بود که هم اینک بخش اعظم آن ساخته و تحویل متقاضیان شده است. این میزان واحد سهم زیادی است و اگر زلزله ای که کارشناسان نسبت به وقوع آن هشدار می دهند رخ دهد میزان خرابی این ساختمانها چقدر خواهد بود؟
    بنا بر اعتقاد کارشناسان، مسکن مهر خانه های به نسبت ارزان قیمتی بود که دولت پیشین برای خانه دار کردن طبقات متوسط به پایان جامعه طراحی کرد اما اجرای این طرح در ادامه کار با مشکلات عدیده ای مواجه شد که نوع ساختار، مصالح بکار رفته، طراحی و چگونگی نظارت مهندسان بر آن را زیرسئوال برد.

    * احتمالات بروز زلزله در خراسان رضوی
    عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی به خبرنگار ایرنا گفت: 65 درصد گستره خراسان رضوی بر روی پهنه زلزله با خطر نسبی زیاد قرار دارد که تمامی شهرهای مهم استان از جمله مشهد را در بر می گیرد.
    ناصر حافظی مقدس درباره افزایش لرزه خیزی در خراسان با توجه به زلزله های اخیر غرب کشور اظهار کرد: اثبات رابطه بین زلزله ها در غرب و شرق کشور غیرممکن است اما این موضوع که فعالیت لرزه ای در فلات ایران در چند سال گذشته بیشتر شده اهمیت دارد.
    وی ادامه داد: فعالیتهای لرزه ای روند منظمی ندارند و در طول تاریخ نیز دوره هایی با فعالیتهای شدید لرزه ای و بازه های زمانی با وقفه یا کاهش قابل توجه در فعالیت لرزه خیزی در کشور وجود داشته است.
    این زمین شناس گفت: در مجاورت عمده شهرهای مهم خراسان رضوی مانند قوچان، نیشابور، چناران، خواف، تربت حیدریه و فریمان گسلهای فعالی وجود دارند که در گذشته سبب آسیب و خرابی این شهرها شده اند.
    وی به گسلهای اطراف شهر مشهد اشاره و بیان کرد: در شمال مشهد گسلهای مهمی نظیر خیرآباد و کشف رود و در بخش جنوبی گسلهای جنوب و سنگ بست قرار دارند که از نظر مطالعات زمین شناسی توان فعالیت و ایجاد زمین لرزه هایی با بزرگی بیش از هفت ریشتر برای آنها متصور است.
    عضو کمیته علمی تدقیق گسلهای مشهد درباره سایر گسلهای مهم خراسان رضوی نیز گفت: گسل درونه (گسل کویر بزرگ) از مجاورت شهرهای کاشمر و تربت حیدریه عبور می کند.‌ گسل خواف‌ از نزدیکی شهر خواف عبور می کند و یک گسل نیز از شمال نیشابور عبور می کند.
    حافظی افزود: با توجه به پتانسیل لرزه خیزی استان و شرایط سازه ها، درباره برآوردها از خرابی حاصل از یک زلزله متوسط و بزرگ در مشهد و سایر نقاط استان می توان گفت سازه هایی که جدیدا و بر اساس آیین نامه 2800 طراحی و اجرا شده اند انتظار می رود در برابر زمین لرزه متوسط و بزرگ مقاوم باشند و حداقل گسیختگی کامل نداشته باشند.
    وی در خصوص ضرورت آمادگی مردم در برابر زلزله اظهار کرد: خطر زلزله در مشهد کمتر از تهران نیست و همچنین در سایر شهرهای بزرگ استان نظیر نیشابور، قوچان، شیروان، خواف، فریمان و تربت حیدریه نیز خطر زلزله وجود دارد لذا مردم در تهیه مسکن همینطور که به ظاهر و مبلمان منزل توجه دارند به مقاوم بودن آن در برابر زلزله هم توجه داشته باشند.
    عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی ادامه داد: پیش بینی زلزله به این معنا که زمان و بزرگی زلزله را برای یک منطقه خاص در نظر بگیریم غیرممکن است، لذا نمی توان بیان کرد در چه زمانی شهر مشهد یا دیگر شهرهای استان متاثر از زلزله خواهد شد. اما شرایط زمین شناسی و داده های تاریخی نشان می دهد که طی چند قرن گذشته بارها شهرهای استان توسط زلزله ویران شده و امکان وقوع مجدد چنین زلزله هایی در آینده نیز وجود دارد.

    * مبنای دوام ساختمانها، قدرت زلزله نیست
    مدیر پژوهش سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: هیچکس نمی تواند بگوید ساختمانها اعم از مسکونی، تجاری یا غیرتجاری در برابر زلزله چند ریشتری مقاومت می کنند زیرا مبنای محاسبات مقاومت ساختمانها درجه ریشتر نیست.
    هادی خاتمی افزود: برای هر منطقه در کشور طبق آیین نامه های مربوطه خطر زلزله تعریف و بر آن مبنا تعیین شده که در طراحی ساختمان باید چه ملاحظاتی در نظر گرفته شود. در این ملاحظات نیز صحبتی از درجه ریشتر نیست. در مجموع طرح این سئوال که یک ساختمان در برابر زلزله چند ریشتری می تواند مقاومت داشته باشد یک پرسش غیرتخصصی است و هیچکس نمی تواند به آن پاسخ دهد.
    وی ادامه داد: در مورد ریشتر (بزرگی زلزله) به ازای هر یک درجه که افزایش می یابد مقدار انرژی آزاد شده زمین حدودا 33 برابر است.

    * دوام ساختمانها بسته به کیفیت ساخت آنهاست
    مدیر پژوهش سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی گفت: همه ساختمانها مشخصات یکسانی ندارند و اگر کیفیت ساختمان سازی در هر زمینه ای بخواهد بالا رود هزینه ساخت هم بیشتر می شود.
    وی افزود: طرح مسکن مهر خراسان رضوی در نقاط مختلف و در قالب پروژه های متفاوتی اجرا شده است. همه ساختمانهای پروژه ها مشخصات یکسانی ندارند. ممکن است یک پروژه مقاومت بیشتری داشته باشد ممکن است پروژه دیگر مقاومت ضعیفی داشته باشد لذا نظر دادن درباره مقاومت این ساختمانها نیاز به بررسی زیادی دارد.
    حافظی ادامه داد: سازمان نظام مهندسی بر روی ساختمانهای غیردولتی نظارت دارد. در مورد مسکن مهر تعرفه هایی که بابت حق نظارت مهندسان این سازمان دریافت می شده کمتر از باقی ساختمانها بوده است. بر اساس مقررات ملی ساختمان تمام ساختمانهایی که زیر نظر سازمان نظام مهندسی هستند و مهندسان ناظر بر روی آنها نظارت خود را اعمال می کنند باید براساس مقررات ملی ساختمان و آیین نامه های مربوطه طراحی، محاسبه و اجرا شوند.
    وی گفت: این نظارت فقط مختص پروژه های مسکن مهر نیست. مقررات و آیین نامه ها برای همه ساختمانها یکی اما ممکن است یک ناظر کارش را 100 درصد درست انجام دهد، ممکن است یک ناظر یک سری موارد را نبیند یا از برخی موارد چشم پوشی کند.
    مدیر پژوهش سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی افزود: زمانی هم که گواهی پایان کار برای واحدهای مسکونی صادر می شود یک گروه از مهندسان سازمان نظام مهندسی نظارت عالیه را بر روی آنها انجام می دهند.
    وی ادامه داد: برخی از ساختمان های طرح مسکن مهر در همین استان خراسان رضوی پایان کار ندارند، به این معنا که یا کار ساختشان تمام نشده یا مشکلی داشته اند که سازمان نظام مهندسی آنها را تایید نکرده است.
    او گفت: در مجموع نحوه اجرای کار در ساختمان سازی اهمیت دارد به این معنا که ممکن است در محاسبات مربوط به ساخت یک ساختمان برخی موارد دیده نشده یا ضعیف حساب شده ولی در ساختمانی دیگر محاسبات درست انجام شده اما در عمل مصالح بکار رفته مشخصات لازم را نداشته اند.
    مدیر پژوهش سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی بر تاثیر کیفیت ساخت در پایداری و مقاومت ساختمانها تاکید و بیان کرد: بعضا یک سری مصالح در ساختمانها استفاده می شود که کیفیت خوبی ندارد لذا ممکن است اسکلت ساختمان یا چارچوب آن درست باشد اما مصالح بکار رفته در آن کاربرد درستی نداشته باشد.

    * مقایسه دوام پروژه های مسکن مهر در خراسان رضوی
    مدیر مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: مقاومت هیچ سازه ای در برابر بزرگی زلزله یا ریشتر محاسبه نمی شود بلکه مقاومت سازه در مقابل نشست، باد و زلزله براساس آیین نامه ای است که در آن مقاومت لازم ساختمانها در برابر زلزله مشخص شده است.
    رضا نوروزی افزود: وقتی بارگزاریهای لازم بر اساس آیین نامه در ساختمان سازی اعمال شود و مقاومت خاص سازه رعایت شود ساختمانها در برابر زلزله پایدار می مانند.
    وی ادامه داد: مهندسان ناظر باید در نظارت خود مبانی آیین نامه های مربوط به ساختمان سازی را رعایت کنند لذا پروژه مسکن مهر نیز مانند ساختمانهای دیگر براساس همان آیین نامه یا مقررات ملی ساختمان ساخته شده است.
    مدیر مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی گفت: در زلزله کرمانشاه در اکثر ساختمانهای مسکن مهر سازه های اصلی یا چارچوب اصلی ساختمان پایدار مانده بودند اما ریزش مربوط به سازه های الحاقی این ساختمانها بود که به نحوه اجرای طرح بازمی گشت.
    وی افزود: بر اساس مقررات ملی ساختمان نباید تفاوتی در نحوه ساختمان سازی در کل ساختمانهای مسکن مهر کشور وجود داشته باشد اما در نحوه اجرای طرح یا ساخت خانه بعضا ممکن است سازندگان به ضوابط مربوطه و نقشه هایی که برای ساختمان اعمال شده عمل نکرده یا از نیروی کار ماهر بهره نبرده باشند.
    او ادامه داد: عموما در طراحی ساختمانهای مسکن مهر کمتر اشتباه رخ می دهد و عمده مشکل مربوط به نحوه ساخت آنهاست. نظارت از سوی عوامل نظارتی نیز مربوط به کنترل طراحی ساختمان می شود که بعد برای آن ساختمان پروانه ساخت صادر می کنند.
    مدیر مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی گفت: از کل تعهد این استان مبنی بر ساخت 120 هزار واحد مسکن مهر از سال 1386 تاکنون 91 هزار 591 واحد مسکن مهر به متقاضیان تحویل داده شده است. 43 هزار و 555 واحد از این مجموعه در شهرهای جدید گلبهار و بینالود، 56 هزار و 976 واحد در شهرهای بالای 25 هزار نفر جمعیت و نیز 18 هزار و 861 واحد مسکن مهر در شهرهای زیر 25 هزار نفر جمعیت استان خراسان رضوی قرار دارند.
    وی افزود: ساخت این واحدها به صورت تعاونی، انبوه سازی و خودمالک با بهره گیری از تسهیلات 25 میلیون تا 30 میلیون تومانی و آورده متقاضی بوده که هر بخش تقریبا یک سوم طرح مسکن مهر ساخته شده را در برمی گیرد.
    نوروزی ادامه داد: پروژه مسکن مهر سه جانبه نیز چون هم مهندس ناظر حقوقی و مشاور ناظر داشته و در مجموع نظارت بیشتری از سوی دست اندرکاران بر روی ساخت انها انجام شده به لحاظ مقاوم سازی از اطمینان بیشتری نسبت به سایر پروژه های مسکن مهر استان برخوردار است.
    وی گفت: در مورد پروژه مسکن مهر خودمالک در استان از آنجا که تعداد کمتری داشته و پروژه کوچکتر بوده نظارت مهندسان بر آنها بهتر انجام شده و بعد از پروژه های سه جانبه در درجه دوم قرار می گیرند.
    او افزود: چگونگی نظارت بر ساخت تعاونیهای مسکن مهر استان به نحوه عملکرد مسئولان تعاونی مربوط می شود به این معنا که مسئول تعاونی نظارت را با دستگاههای ناظر به خوبی انجام داده یا خیر. در مجموع نظارت بر ساخت مسکنهای تعاونی ساز انجام شده اما کیفیت آنها با یکدیگر تفاوت دارد.
    کارشناس مسئول طرح مسکن مهر بنیاد مسکن انقلاب اسلامی خراسان رضوی که مسئولیت اجرای این طرح را در 58 شهر زیر 25 هزار نفر جمعیت استان برعهده داشته نیز به خبرنگار ایرنا گفت: در کل پروژه مسکن مهر استان مهندسان ناظر حضور داشته اند و بر روند طراحی و ساخت آنها نظارت کرده اند.
    مجتبی نوفرستی افزود: پروژه مسکن مهر در شهرهای زیر 25 هزار نفر جمعیت در قالب پروژه 99 ساله شامل تعاونی، تفاهم نامه سه جانبه، گروه ساخت اجرا شده که در این پروژه زمین دولتی است و ناظران مرحله به مرحله بر ساخت واحدها نظارت داشته اند و استحکام بنای مطلوبی دارند.
    وی ادامه داد: از 18 هزار و 861 واحد مسکن مهر در شهرهای زیر 25 هزار نفر جمعیت استان ساخت 2 هزار و 500 واحد هنوز به اتمام نرسیده که اغلب مشکل اجرایی دارند. عمده واحدهای مشکل دار مسکن مهر پروژه سه جانبه هستند.

    برچسب ها
    پورسعیدخلیلی
    پربازدیدترین های ۲ روز گذشته
      پربازدیدترین های هفته
        رویداد ها در یک نگاه
        • ساختمان فردا ۴
        • ساختمان فردا ۳
        • ساختمان فردا ۲
        • نشریه ساختمان فردا ۱
        • شماره ۱۷ و ۱۸
        • ۰
        • ۰
        • هفته نامه
        • ۰
        آخرین بروزرسانی ۲ ماه پیش
        آرشیو