عصر ساختمان- یادداشتی از مهدی سلطان محمدی، کارشناس اقتصاد مسکن: با کاهش نرخ سود بانکی مردم ترجیح میدهند در زمینههای هماهنگ با تورم سرمایهگذاری کنند و مسکن یکی از آنهاست. از سوی دیگر امکان دریافت تسهیلات برای خرید مسکن بیشتر میشود و مردم میتوانند با پرداخت اقساط به میزان قبلی مبلغ بیشتری وام بگیرند. این مسئله به افزایش دریافت وام مسکن میانجامد و ازاینجهت کاهش نرخ سود بر قیمت مسکن مؤثر است.
به گزارش پایگاه خبری«عصر ساختمان»، رابطه به نسبت روشن و اثبات شدهای بین کاهش نرخ بهره بانکی و افزایش قیمت مسکن وجود دارد. این رابطه هم در سطح جهانی در کشورهای مختلف آزموده شده و در ایران ما هم تحقیقات نشان داده است که این رابطه وجود دارد. اما علت چیست؟
یکی از دلایل این است که کاهش نرخ سود سپردههای بانکی میل به پسانداز در وجوه نقد را در مردم کاهش میدهد. مردم در این شرایط یا مصرف را بالا میبرند یا در زمینههایی سرمایهگذاری میکنند که بازدهی بیشتری دارد. بازار مسکن در کنار بازارهایی مثل بورس و ارز از این زمینههاست و البته در این شرایط سبد کالا هم در اثر کاهش نرخ بهره به افزایش قیمت تمایل دارد. رابطه بین تورم و نرخ سود بانکی منفی است و هراندازه کاهش نرخ سود، اندازهای از افزایش تورم را به دنبال خواهد داشت و بهتر است بگوییم کاهش نرخ سود نیرویی افزایشی را به تورم اعمال میکند. اینکه میزان اثرگذاری این کاهش نرخ سود بر دیگری چقدر است تحلیل جامعی را براساس کم و کیف کاهش سود میطلبد.
با کاهش نرخ سود بانکی مردم ترجیح میدهند در زمینههای هماهنگ با تورم سرمایهگذاری کنند و مسکن یکی از آنهاست. از سوی دیگر امکان دریافت تسهیلات برای خرید مسکن بیشتر میشود و مردم میتوانند با پرداخت اقساط به میزان قبلی مبلغ بیشتری وام بگیرند. این مسئله به افزایش دریافت وام مسکن میانجامد و ازاینجهت کاهش نرخ سود بر قیمت مسکن مؤثر است. نکته دیگر اینکه بازدهی سرمایهگذاری بر مسکن در عمل از قیمت اجاره است. زمانی که سود مورد انتظار در بازار کاهش پیدا کند این سناریو مطرح میشود که باقیمتهای بالاتر مسکن نرخ اجاره هم منطقی است درنتیجه نرخ اجاره بهعنوان زمینهای رقیب در جذب سرمایههای مردم جذابیت بیشتری پیدا میکند.
تحلیل اثرگذاری کاهش نرخ سود بانکی بر اجارهبها پیچیدهتر است. بهطور مشخص با کاهش نرخ سود بانکی انتظار مالکین از میزان رهن افزایش پیدا میکند. با کاهش نرخ سود رهن ارزشی برای مالک ندارد. مالک ترجیح میدهد یا اجاره بیشتری بگیرد یا رهن بیشتری دریافت میکند البته به نظر من اثرگذاری کاهش نرخ سود بانکی روی مبلغ اجارهبها قوی نیست. بازدهی پول رهن در عمل در سه سال گذشته کاهش پیداکرده و به 2.5 درصد رسیده است و اگر نرخ سود کاهش پیدا کند در عمل رهن ارزشی برای مالک ندارد. در این شرایط مالکان تلاش میکنند بازدهی پول رهن را بالا ببرند.
اثرگذاری کاهش نرخ سود بانکی بر قیمت مسکن و اجارهبها در شرایطی محقق میشود که این سیاست بهطور واقعی و درست اجرا شود. اگر کاهش نرخ سود بانکی در حد دستورالعمل و حرف باقی بماند، بازار مسکن بههیچروی تغییر نخواهد کرد.