عصر ساختمان- باید سرمان را خم کنیم و از دالان تاریک ساباط مانندی بگذریم تا به در نسبتاً کوچکی برسیم و با از گذشتن از آن، به حیاط نه چندان بزرگی میرسیم که به خانۀ سنگتراش معروف است.
به گزارش پایگاه خبری«عصر ساختمان» به نقل از ایسنا ، خانهٔ تاریخی استادرضا کوهکن معروف به آقارضا سنگتراش، واقع در میدان مصلی جهرم، یکی از خانههای تاریخی جهرم با قدمت بیش از صدسال است.
این خانه دو قسمت دارد؛ بخشی از بنا حدود200سال و دیگری حدود 120سال پیش ساخته شده است. عمارت خانه از دو طبقه تشکیل شده، سردابها در زیر و اتاقهای مهمان و سه دری و پستو در بالا و ایوانی که با دو راهپلۀ قرینه به حیاط متصل میشود.
سردابها نورگیرهای سنگی با نقوش مشبک دارند و پنجرههای اتاقهای بالا، چوبی است و دو ارسی چوبی نسبتاً بزرگ با شیشههای رنگی نیز دارد که به دلیل پرهیز از سرقت از محل اصلی آن خارج شده است.
در سراسر نمای بیرونی این بنا، از دیوارهای حیاط و سرطاقها و ورودیها، نقوشی از تصاویر مختلف تختجمشید، روی سنگ تراشیده شده و چهار طرف، عمارت ساخته شده است و کف سنگی و حوضی هندسی با عمق کم نیز دارد.
معماری آن از جهاتی چون حکاکی روی سنگ و ایوان و راهپلههای قرینه، به منزل تاریخی طوفان در جهرم نیز شباهت دارد. این بنا به دلیل جنس سنگ مصالح، مراقبت و البته دالان ورودی ساباط مانند خانه تا حدودی از نظر ظاهری، استوار مانده است.
صاحب خانه و معمار آن، آقارضا سنگتراش، سنگهای به کار رفته در این بنا را از بزرگترین غار دستساز خاورمیانه یعنی غار سنگاشکن جهرم آورده و خانهٔ خود و چند خانهٔ دیگر در جهرم را با آنها ساخته است.
در تراش سنگهای این بنا، شخصی ایتالیایی به نام مسیو آرژانتی که در سنگتراشی مهارت داشته نیز همکاری داشته است.
در حال حاضر، مالکیت این خانه در اختیار ورثهٔ مرحوم سنگتراش است. مصلینژاد، یکی از وراث و نوهٔ استاد کوهکن، با اشاره به پیشینهٔ این بنا، از تمایل وراث به مرمت اصولی و بازسازی این بنا، در صورت حمایت دولتی یا بخش خصوصی خبر داده است.
متأسفانه به دلیل تعمیرات غیراصولی، معماری این خانه تا حدودی شکل اصلی خود را از دست داده است و در صورت ادامه، اثری از معماری اصیل این بنای زیبا چیزی باقی نخواهد ماند.