به گزارش پایگاه خبری«عصر ساختمان» به نقل از مهر، دارالعلوم ندوه العلماء در لکهنو با هدف پایان دادن به اختلافات بین مسلمانان و توسعه علمی و آموزشی بین آنان در سال 1894م تاسیس شد. این گزارش معرفی ای از این مرکز علوم دینی در هند است که توسط رایزنی فرهنگی ایران در دهلی در اختیار ما قرار گرفته است:

پس از شورش و نهضت استقلال1857م، مسلمانان شبه قاره در شرایطی قرار گرفته بودند که نجات پیدا کردن از آن کار آسانی نبود. بنابراین همه برآن شدند که گامی برداشته شود تا بتوانند تشخص و هویت مسلمانان در این سرزمین پهناور حفظ شود. در این راستا تاسیس مراکز مهم علمی و آموزشی چون دارالعلوم دیوبند و دانشگاه اسلامی علیگره، رخدادهای قابل ذکری است. اما متاسفانه به دلیل سنت گرا بودن علمای متعلق به مکتب دیوبند و همچنین نوگرا و روشن فکر بودن دانشمندان مرتبط با دانشگاه اسلامی علیگره اختلاف نظرهایی در مورد مسائل مختلف وجود داشت؛ از آن سو نیز امپراطوری استعمار انگلیس با تمام توان بر فضای اجتماعی هند مسلط شده بود و قشر ضعیف جامعه مسلمانان  مورد توجه ویژه تبلیغات مسیحیت قرار گرفته بودند و بخشی از جوامع اسلامی سخت در تشویش بودند که به تحصیلات سنتی بپردازند یا آموزه‌های معاصر غربی؟

برخی از محققان و رهبران دینی با توجه به این بحران که امکان داشت باعث نابسامانی و اختلافات بیشتر بین مسلمانان شود، به این فکر افتادند که بایستی یک نهاد علوم دینی- عصری تشکیل داده شود تا آن نهاد بتواند نقش پل ارتباطی بین این گرایش‌های مختلف مسلمانان ایفا کند. کسانی که حامی این تفکر بودند در سال 1894م ندوه العلماء را احداث کردند. آورده اند که شخصی به نام مولانا محمد علی مونگیری اصل محرک و مشوق چنین انگیزه ای بود که بعدا به همت محمد اکرم شیخ، شبلی نعمانی، عبدالحمید دهلوی و علی میان ندوی این طرح جامه عمل پوشیده به اوج خود رسید.

طبق عقیده بنیان گذاران این پایگاه علمی و دینی پایان دادن به اختلافات بین مسلمانان و توسعه علمی و آموزشی بین آنان از جمله اهداف بنیادین این مرکز بود. فلذا این اتفاق مورد استقبال گرم عموم مردم مسلمان و حتی نواب محسن الملک و سرسید احمد خان قرار گرفت اما  افرادی مانند شبلی نعمانی در رشد و توسعه این نهاد، نقش بسزایی داشته اند.

پیرو اهداف ارائه شده، دقیقا 4 سال بعد یعنی در سال 1898م، دارالعلوم ندوه العلما تاسیس شد و با تلاش متخصصین و کارشناسان آموزش دینی و معاصر یک برنامه درسی درهم آمیخته علوم متداوله ترتیب داده شد که سایر جوانب را دربر داشت.

امروز بیش از صد سال از عمر این پایگاه علمی می گذرد که به عنوان یکی از بزرگترین مراکز آموزش دینی هندی به فعالیت  می پردازد و علاوه بر محصلین هندی، طلاب خارجی نیز از کشورهایی مانند اندونزی، مالزی، نیجریه، تایلند، آفریقای جنوبی، اوگاندا، مصر و غیره در آنجا درس می خوانند و در جمع، تعداد طلاب ثابت این مرکز که در خوابگاهش زندگی می کنند، بیش از 2000 نفر می‌باشد.

برنامه درسی دارالعلوم ندوه العلماء در سطوح و مقاطع مختلف آن، به این ترتیب است:

- سطح ابتدایی یا اولیه «معهد» نام دارد. بیش از 2000 هزار دانش آموز در مکتب خانه های متعلق به این مرکز به مدت 6 سال دوره های تحصیلی شان را سپری می کنند. در این مکتب خانه ها برنامه درسی شامل متون دینی و رشته های معاصر می باشد.

- سطح دوم که «معهد ثانوی» نام دارد حاوی نظام درسی دینی - عصری چهار ساله است.

- سطح سوم یعنی «کلّیه» نیز برنامه آموزشی چهار ساله ای است که به سه قمست تقسیم شده است :

1- کلیه الشریعه و اصول الدین

2- کلیه اللغه العربیه

3- کلیه الدعوه

مدرکی تحت  «عالیه» به فارغ التحصیل برنامه درسی فوق الذکر تعلق می گیرد.

- سطح چهارم «درجات علیا» نامیده شده است و به گونه ای طراحی شده است که اگر طلاب هندی یا خارجی که صرفا تحصیلات عصری دارند و تمایل دارند به تحصیلات دینی بپردازند این دوره آموزشی 5 ساله را ببینند و دارای مدرک «عالمیت» شوند.

علاوه بر این دار العلوم ندوه العلماء بخش‌های مختلفی دارد؛ برخی از به شرح زیر می باشند:

معهد القرآن

فعالیت عمده و اصلی این بخش حفظ و قرائت قرآن کریم است و این بخش در حال حاضر 13 مدرس دارد.

بخش رسانه و زبان ها

در این بخش دوره های تربیتی رسانه ای و زبان هایی چون انگلیسی، هندی و غیره تدریس می شود.

النادی العربی

این بخش بیشتر به تحقیق و پژوهش و همچنین سخنرانی و انشا نویسی به زبان عربی می پردازد و مجله پانزده روزه «الراید» نیز از توسط این بخش چاپ می شود.

جمعیت الاصلاح

این یک انجمن فارغ التحصیلان ندوه است که پس از پایان دوران تحصیلات از ندوه، بتواند همه طلاب سابق این نهاد را باهم مرتبط نگه دارد.

بخش فقه افتاء

این بخش، در زمان تاسیس دارالعلوم ندوه، تشکیل شده بود و از آن زمان پاسخ گوی  سوالات دینی و مذهبی مسلمانان از داخل و خارج از کشور می باشد. فعلا آقای مولانا مفتی محمد ظهور ریاست این بخش را به عهده دارد.

مجلس تحقیقات شرعیه

این بخش، بخشی مجزا به منظور پاسخ گویی به مسایل جدید شرعی است و این بخش یک زیر مجموعه ای تحت عنوان «دارالقضاء» نیز دارد.

بخش دعوت و ارشاد

بخش مورد نظر پاسخ گوی  اعتراضات سیاسی و فرهنگی بر اسلام و مسلمانان است و نشانه های فعالیت آن را  به شکل تاسیس مساجد، مدارس، مکتب خانه و غیره در سراسر کشور می توان دنبال کرد.

کتابخانه علامه شبلی نعمانی

ندوه یک کتابخانه مجهز در یک ساختمان مستقل 5 طبقه ای دارد که سه شعبه دارد:

شعبه نسخ انتشارات ، شعبه نسخ خطی و شعبه انگلیسی

علاوه براین ندوه العلماء، کتابخانه های داخلی نیز دارد که به صورت خصوصی متعلق به بخش های مختلف می باشد. در حال حاضر در جمع بیش از صد و پنجاه هزار عنوان کتاب که عمدتا شامل آثار عربی، فارسی، و اردو است در کتابخانه مورد نظر وجود دارد و به زودی اغلب آثار در شبکه های اینترنتی در دسترس خواهد بود.

بخش مدارس و مکتب خانه های زیر مجموعه ای

این بخش مکتب خانه ها و مدارس متعلق به ندوه را پشتیبانی می کند.

بخش امور دانشجویان خارجی

این بخش مسایل طلاب خارجی از گذرنامه تا ویزا و غیره را پی گیری می کند.

بخش نشریات

بخش نشریات ندوه در زبان های مختلف مجله دارد؛ البعث الاسلامی  مجله عربی زبان است که از سال 1955م چاپ و نشر می شود، علاوه براین مجله «تعمیر حیات» به زبان اردو و فریگرینس به زبان انگلیسی و همچنین «سچا راهی» به زبان هندی چاپ و نشر می شود.

بخش رابطه ادب اسلامی

این بخش به ایجاد و توسعه روابط ادبی فرهنگی با نهاد های داخلی و خارجی اسلامی می پردازد.

در طول این سال ها افرادی زیادی در طی فراز و فرود این نهاد علمی احساس مسئولیت کردند و تلاش وافری داشتند اما در بین آنان نام علامه شبلی نعمانی و علی میان ندوی برجستگی خاصی را همراه خود دارد. چون علامه شبلی در سال 1904 م با توجه وضع بحرانی ندوه العلماء از شغل و سمت رسمی خود کنار رفت و عازم شهر لکهنو شد و همان جا سکنی گزیده به نجات دادن این مرکز پرداخت.

این مرکز آموزشی دینی و معاصر تاکنون نخبگان و نوابغ چندانی را به جامعه عرضه کرده است که اسامی برخی از آنان بدین قرارست: مولانا سید سلیمان ندوی، مولانا محمد عمران خان ندوی ازهری، مولانا محمد رابع حسنی ندوی، مولانا واضح رشید حسنی ندوی، مولانا جعفرحسنی الندوی، مولانا عبدالله حسنی ندوی، مولانا عبدالله عباس ندوی، مولانا سعید الرحمن ندوی، مولانا عبدالسلام ندوی، مولانا سید ابو الحسن ندوی، مولانا شاه معین الدین ندوی، مولانا ابوالعرفان خان ندوی، مولانا محمداکرم ندوی، مولانا عبد الباری ندوی، مولانا عبد السلام قدوائی ندوی، مولانا محمد شهاب الدین ندوی، مولانا محمد غزالی خطیب ندوی مولانا محمد ایوب ندوی، مولانا محمد اقبال ندوی، مولانا عبد الباری ندوی و غیره...

البته یکی از شاخص ترین آن مرحوم علی میان ندوی فرزند (مولف نزهه الخواطر) است. او در روز ششم ماه محرّم سال 1332 هجری قمری برابر با 1913میلادی در دهکده تکیه ، هفتاد کیلومتری شهر لکهنو، هندوستان در خانواده ای مذهبی دیده به جهان گشود. او پس از اتمام دوره ابتدایی و متوسطه در سال 1927م وارد دانشگاه لکهنو شد و سپس در سال 1930م برای ادامه تحصیلات عالی عازم لاهور شد. او همچنین در دارالعلوم دیوبند از محضر مولانا حسین احمد مدنی کسب فیض نمود و در سال 1934 در سن 20سالگی در ندوه العلماء لکهنو به تدریس پرداخت.

وی از سال 1943 تا 1951 م در سازمان تبلیغات اسلامی لکهنو به تدریس قرآن و حدیث پرداخت و در سال 1955م از سوی دانشگاه دمشق برای همکاری و تدریس فرا خوانده شد؛ و به عنوان استاد مهمان مسئولیت را پذیرفت. همچنین در سال 1962م از سوی شاه سعودی برای تدریس در دانشگاه اسلامی مدینه منوّره دعوت شد ؛ امّا تدریس همیشگی و قبول کرسی رسمی را نپذیرفت، بنابراین در سال 1963م بنا به دعوت دانشگاه اسلامی مدینه به عنوان استاد مهمان در آنجا مشغول تدریس گردید .

استاد ندوی، آثار و تالیفات بسیاری دارد که تعداد آن به بیش از سیصد کتاب می رسد. او در سال 1973م سفر به ایران نیز داشته است. سرانجام، در اخرین روز سال 1999 میلادی، دار فانی را وداع گفت.

- مشاوره پیش از ازدواج در هند:

از آنجایی که بخش عمده جامعه هندی هنوز هم بسیار سنت گراست، فرهنگ مشاوره قبل از ازدواج بسیار ناچیز وجزئی است و اگر هم گهگاهی دیده می شود بیشتر در خصوص زندگی های مشترکی است که به طلاق کشیده شده است تا با مشاوره ها و رایزنی ها، قضیه به حل و فصل برسد.

75 % ازدواج های مسلمانان ساکن در مناطق شهر نشین و هم چنین مناطق روستایی توسط پدر و مادرشان صورت می گیرد در حالی که درصد بسیار کوتاهی در کلان شهر ها هستند که دختر و پسر قبل از ازدواج همدیگر می بینند و پس از تبادل نظرها به توافق می رسند و سپس به پدر و مادرشان اطلاع می دهند.

در بین هندوها نیز بیشتر همین روند وجود دارد اما برخی اوقات ازدواج شان در معبدها و یا در دادگاه‌ها صورت می گیرد که بیشتر در صورت عدم توافق والدین می باشد. البته در مناطق شهر نشین (Live-in-relationship) ازدواج سفید نیز کم کم رواج  پیدا می کند.

برخی از نکات مهم متعلق به این موضوع بدین ترتیب است:

معمولا آموزه های لازمی برای زندگی مشترک را پدر و مادر  در آستانه ازدواج به فرزنداشان به ویژه به دخترها یاد می دهند و برای این کار راه و روش مستقل و جداگانه ای وجود ندارد. اگر کسی هم به نهاد مشاوره ازدواج رجوع کرد، هزینه اش را باید خودش (یعنی متقاضی) پرداخت کند در عین حال هزینه رسم ثبت ازدواج که هنوز هم به صورت مطلوب در اینجا رایج نیست کمتر از 50 دلار می‌باشد.

از آنجایی که تعداد و کاربرد نهادهای مشاوره ازدواج در هند بسیار محدود است و اگر هست بیشتر برای مسایل طلاق است، هزینه تعیین شده ای ندارد و اکثرا منوط شرایط مالی شخص مربوطه است.

با توجه به اینکه هنوز هم اغلب خانواده های هندی به صورت خانواده مشترک زندگی می کنند، هزینه آغاز زندگی مشترک را والدین تقبل می کنند و اگر پسر در شرایطی باشد خودش تامین می کند اما ناگفته نماند که جهیزیه پدر عروس که معمولا شامل اغلب لوازم خانه و زندگی است، کار پسر تازه عروسی کرده و پدرش را تا حدودی آسان می کند. در ضمن مشاوره قبل از ازدواج در هند به هیچ وجه الزامی نیست فلذا در صورت بود ونبودش، هیچ نوع پاداش و تاوانی از طرف دولت وجود ندارد و همچنین هیچ گونه زمان بندی از طرف نهاد های مشاوره ازدواج که همه آن غیر دولتی هستند، پیش بینی نشده است. افزون براین مشاوره ازدواج تاثیری در صدور مجوز ازدواج یا عدم ازدواج را ندارد.

در این خصوص درخور ذکر است که هیچ گونه ثبت ازدواج غیر دولتی وجود ندارد اما در بین مسلمانان هند چیزی به نام «نکاح نامه» وجود دارد که پس از خواندن صیغه عقد روی آن امضای عروس و داماد به اضافه چهار شاهد صورت می گیرد و آن نکاح نامه در دادگاه و اداره های ذیربط جهت ثبت ازدواج و حتی تهیه کردن گذرنامه اعتبار دارد. در ضمن فرهنگ ثبت ازدواج هم در هند مقبولیت چندانی نداشته است البته به دلیل اجباری ساختن ثبت ازدواج از سوی دولت، بین اشراف هندوان و مسلمانان کم کم رواج پیدا می کند. البته ازدواج هایی که در دادگاه ها صورت می گیرد نیاز به ثبت شدن را ندارند.

- دکتر ذاکر نایک

ذاکر نایک درتاریخ 18 اکتبر 1965م، در اطراف شهر بمبیی هند به دنیا آمد. او موسس و مدیر بنیاد پژوهش اسلامی است که  یک سازمانی غیر انتفاعی و صاحب شبکه ماهواره ای تحت عنوان Peace Tv است. دکتر ذاکر یک سخنران مردمی و یک نویسنده در موضوعات اسلام و تطبیق ادیان مختلف است.

نایک شغلش را به‌ عنوان یک پزشک با داشتن کارشناسی پزشکی و جراحی از دانشگاه بمبئی آغاز کرد. پس از الهام‌گیری از احمد حسین دیدات، او سخنرانی‌های دینی برای عموم مردم شروع کرد که به شهرت او انجامید.

وی از سال 1991 در زمینه تبلیغ  دینی و تطبیق ادیان آغاز فعالیت نمود، تا این که در سال 1997 تصمیم گرفت کاملاً خود را برای دعوت متمرکز سازد.ذاکر ناییک در راستای هدفش از فعالیت در این مجال می‌گوید: وی در تلاش است تا مبانی اسلام را در لباس عصری برای عموم مردم تبیین کند.

به گفته خود دکتر ذاکر هر مسلمانی موظف است تا در مورد مفاهیم نادرستی که پیرامون اسلام از طرف رسانه های غربی مطرح می شود به ویژه بعد از حملات 11 سپبتامبر آگاهی کامل داشته از آن دفاع کند. برخی از مقالات وی در مجلات هندی مثل (صدای اسلام)«Islamic Voice» به نشر می رسد.

ذاکر نایک صرفا به صحبت و سخنرانی و نوشتن مقالاتی چند بسنده ننموده بلکه تالیفات مفصلی نیز دارد. از جمله آثارش می توان به : 20 سوال مشهور غیر مسلمانان؛ مفهوم اله در ادیان بزرگ؛ قرآن و علم جدید و… اشاره نمود».

بیش از 1200 خطبه، سخنرانی و مناظره که به  او منسوب است تا اکنون گردآوری شده است. بنیاد تحقیقات اسلامی که در سال 1991 تاسیس یافته است با استفاده از تکنولوژی جدید در راستای تبلیغ اسلام فعالیت می کند.  شبکه ماهواره ای صلح (Peace TV) و سایت های انترنیتی با زبان های مختلف و وسایل مطبوعاتی نیز زیر نظر آقای دکتر ذاکر نایک در همین زمینه به فعالیتش می پردازد.

موسسه آقای دکتر ذاکر نایک که بنیاد پژوهشی اسلامی نام دارد، زیر مجموعه‌های بدین شرح می باشد:

- شبکه‌ ماهواره (Peace TV) تلویژیون صلح: 100 کشور سراسر جهان به ویژه اروپا،  آفریقا، آسیا و خاور میانه  را تحت پوشش  خود دارد.

-  استدیوی تولید.

- انتشارات: نشریات این موسسه در سراسر هند به طور رایگان توزیع می گردد و از این مطبوعات در موسسات تعلیمی در سطوح مختلف استفاده می شود.

-  سالن مجهز با استفاده از جدیدترین ابزار تکنالوژی برای تنظیم کنفرانس ها، نمایشگاه‌ها و دوره های آموزشی.
مدرسه رسمی اسلامی در شهر بمبئی.