عصر ساختمان- دولت سیزدهم با شناخت از فرصتها و چالشهای پیش روی ساخت و ساز در ایران، بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده را سریعترین و بهترین روش تولید مسکن میداند و تا کنون ۱۳۸ هزار واحد را در این قالب به مرحلهی ساخت رسانده است.
به گزارش پایگاه خبری «عصر ساختمان» به نقل از ایسنا، با روی کار آمدن دولت سیزدهم به نظر میرسد روند نوسازی و بهسازی بافتهای فرسوده، سکونتگاههای غیررسمی و مرمت بافتهای تاریخی تسریع شده است. شرکت بازآفرینی شهری ایران، سیاستهای دولت که توسط ستاد ملی بازآفرینی شهری با حضور 21 دستگاه و ارگان به تصویب میرسد را اجرا میکند.
طبق آخرین آمار 167 هزار هکتار بافت ناکارآمد در کشور وجود دارد که حدود 20 میلیون نفر جمعیت را در خود جای داده است. دو وزارتخانهی راه و شهرسازی و کشور به عنوان دو بال اصلی اجرای برنامههای بازآفرینی شهری به ترتیب موضوعات کالبدی و اجتماعی را پیگیری میکنند.
در طرح مسکن مهر دولتهای نهم و دهم که عمدتا در اطراف شهرها بود بیش از دو برابر هزینه احداث واحدهای مسکونی صرف ایجاد زیرساختها، خدمات، امکانات و توسعه حمل و نقل شد و هنوز آنطور که باید و شاید، امکانات زندگی در این نقاط تکمیل نشده است. بررسیها نشان میدهد به دلیل دوری سایتهای مسکن مهر از شهرهای مادر، طرف تقاضا ترجیح میدهد به جای مالکیت واحدهای مسکن مهر در شهرهای بزرگ، اجارهنشین باشد.
طی حدود دو سال گذشته بسترسازی لازم از طریق قوانین و مقررات و همچنین تسهیلات برای تسریع فرآیند نوسازی و بهسازی ایجاد شده است. ابلاغ بسته 19 بندی مشوقهای شهرسازانه، تصویب سند ملی سکونتگاههای غیررسمی، دو برابر شدن سقف تسهیلات ودیعه مسکن در بافت فرسوده، تهاتر زمینهای واقع در بافت فرسوده با اراضی خارج از محدوده شهرها، همافزایی با شهرداریهای سراسر کشور و کاهش مدت زمان صدور پروانه منجر به آن شده تا 138 هزار واحد در بافتهای ناکارآمد به مرحلهی ساخت برسد که در مقایسه با گذشته بیش از 13 برابر رشد نشان میدهد.
رییسجمهور در آخرین نشست شورای عالی مسکن عنوان کرد کاری که در نوسازی بافتهای فرسوده شروع شده با قوت ادامه پیدا کند؛ او همچنین از فرمانداران و شهرداران خواست در ارتباط با این موضوع مهم شهری، کمک و حمایتهای لازم را داشته باشند.
بنا به گفتهی محمد آیینی ـ معاون وزیر راه و شهرسازی در بافت فرسوده، تاریخی و عمدتا حاشیه شاهد یک «کلونی محرومیت» هستیم. 35 شهر را بررسی کردیم که متوجه شدیم در بافتهای ناکارآمد این شهرها بجز سرانه مذهبی و کارگاهی، مابقی سرانهها مثل آموزشی، بهداشتی، درمانی، ورزشی و انتظامی حدود یک سوم متوسط شهر است. طبق چشمانداز سند ملی بازآفرینی شهری باید این سرانهها در این محلات در پایان سال 1404 به متوسط همان شهر برسد. برای اینکه این اتفاق بیفتد در محدوده 60 هزار هکتاری حاشیه ای (سکونتگاه های غیررسمی) که 1153 محله در آن وجود دارد باید حداقل 13 هزار پروژه محلهای اجرا شود که طی یک سال گذشته شاهد افتتاحات زیادی در این عرصه بودیم.
او میگوید: هدف اصلی ما در حوزه بازآفرینی شهری این است که سقفهای لرزان در بافتهای فرسوده برچیده شود.
سریعترین و بهترین روش برای تولید مسکن
آئینی با بیان اینکه 400 شهرداری در سطح کشور آمار پروانه ساخت در محدودههای بافتهای فرسوده را در سامانه ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار ثبت کردهاند، عنوان کرد: سال 1400 تعداد 60 هزار و 788 پروانه ساخت و در سال 1401 نیز 60 هزار و 485 واحد مسکونی در بافتهای فرسوده در سامانه ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار ثبت شده است که به لحاظ تعداد پروانه 15 درصد رشد نشان میدهد. از شهرداریها انتظار داریم پروانه ساخت در بافتهای فرسوده را به صورت روزانه ثبت کنند.
معاون وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر این که در سال 1402 در حوزه بازآفرینی شهری باید جهش اتفاق بیافتد، گفت: دکتر بذرپاش، مقام عالی وزارت راه و شهرسازی به اهمیت نوسازی بافتهای فرسوده واقف هستند و حوزه بازآفرینی شهری را بهترین و سریعترین روش تولید مسکن اعلام کرده است.
آئینی با یادآوری اینکه در سطح کشور 2 میلیون و 700 هزار بنای ناپایدار وجود دارد که اگر مورد نوسازی قرار نگیرند، جان 10 میلیون نفر از هموطنمان به خطر میافتد، بیان کرد: 70 درصد از مشوقهای بافتهای فرسوده شهری منوط به اجرای بسته تشویقی 19 بندی شورای عالی شهرسازی و معماری ایران است.
وی معتقد است اگر 250 هزار واحد فرسوده به صورت هدفمند و مکانمند نوسازی شود میتوان در اکثر محلات تعداد واحدهای ناپایدار به زیر 50 درصد رساند که به طور نسبی از خطر گریختهایم و کار سنگینی نیست. در نهضت ملی مسکن، ساخت 600 هزار واحد بر عهدهی ما قرار داده شده اما اگر دو بسته تسهیلات ودیعه اسکان موقت و تسهیلات نوسازی به اندازه کافی از سوی بانکها برای ما فراهم و یارانه داده شود ما یک میلیون واحد را در چهار سال میسازیم. با 150 هزار واحد شروع میکنیم، سال دوم 200 هزار واحد، سال سوم 300 هزار و سال چهارم قابلیت ساخت 350 هزار واحد را داریم. اگر این اتفاق بیفتد این چالش را به طور محسوسی کاهش میدهیم.