عصر ساختمان- مسکن که از آن بهعنوان بخش پیشران اقتصاد یاد میشود، سومین سال رکود را پشتسر میگذارد.هرچند آمارها از افزایش نسبی معاملات در بازار مسکن حکایت دارد اما همچنان حجم معاملات به مرحلهای نرسیده که فعالان بازار از آن بهعنوان خروج از رکود یاد کنند.
به گزارش پایگاه خبری«عصرساختمان » به نقل از همشهری آنلاین، آمار ساختوسازها نیز نشاندهنده عمق رکود در بخش مسکن است. آخرین آمار اعلام شده از سوی مرکز آمار ایران حاکی از کاهش 25.1درصدی تعداد پروانههای ساختمانی در تهران و کاهش 19.9درصدی آن در کشور طی زمستان سال گذشته نسبت به زمستان سال93 است.
طی این سالها طرحها و وعدههایی از سوی وزارت راه و شهرسازی برای سامان دادن به بخش مسکن بر سر زبانها افتاده است. رونقبخشی به مسکن و همچنین تأمین مسکن برای کمدرآمدها در صدر وعدهها قرار داشته اما در مسیر اجرا نشانههایی از این طرحها نمایان نشده است. افزایش مبلغ وام مسکن در این سالها بهعنوان قابللمسترین اقدام در بخش مسکن شناخته میشود اما این رویکرد نیز به رونق بخش مسکن منجر نشده است.
تأمین مسکن برای اقشار کمدرآمد که در این دولت با عنوان مسکن اجتماعی بر سر زبانها افتاده نیز بهعنوان مهمترین رویکرد وزارت راه و شهرسازی در این بخش مطرح شده است. مسکن کم درآمدها بهعنوان یکی از اصلیترین بخشهای طرح جامع مسکن که در تیرماه سال گذشته نسخه نهایی آن رونمایی شد، شناخته میشود.
مسئولان وزارت راه و شهرسازی بارها در مصاحبهها و سخنرانیهای خود به مسکن اجتماعی اشاره کردهاند اما این طرح همچنان روی کاغذ باقی مانده است. وزیر راه و شهرسازی پیشتر اعلام کرده بود که اجرای مسکن اجتماعی در برنامه ششم دنبال خواهد شد. حامد مظاهریان معاون وزیر راه و شهرسازی نیز اظهار داشته است که مسکن اجتماعی بلافاصله پس از مسکن مهر اجرایی میشود. این مسئول دولتی در حالی چنین وعده داده که پایان پروژه مسکن مهر نیز به تعویق افتاده است.
احمد اصغریمهرآبادی، قائممقام وزیر راه و شهرسازی در امور مسکن مهر در آخرین کنفرانس خبری خود در مورد این طرح اعلام کرده است که احتمالا تا پایان سالجاری واحدهایی که مشکل حقوقی ندارند به سرانجام میرسد. پیش از این پایان سال94 بهعنوان زمان اتمام طرح مسکن مهر اعلام شده بود. در همین رابطه یکی از متقاضیان مسکن مهر در شهر جدید هشتگرد به همشهری گفت: «از سال90 برای مسکن مهر ثبت نام کردهام.
قرار بود تا یک سال واحد مورد نظر آماده شود اما هنوز واحد خود را تحویل نگرفتهام.» این متقاضی مسکن مهر ادامه داد: «مدتی است که دفترچه اقساط آن نیز صادر شده و ماهانه مبلغ قسط آن را نیز پرداخت میکنم. پرداخت آن در کنار اجارهخانه فعلیام دشوار است اما همچنان میگویند که بلوک ساختمانی ما از نظر تأمین آب، برق و گاز مسئله دارد به همین دلیل آن را تحویل ندادهاند.» گلایه متقاضیان مسکن مهر از کندی تکمیل واحدهای مسکونی و امور زیربنایی و روبنایی آن همچنان ادامه دارد و هنوز پرونده آن بسته نشده است. با تمدید زمان اجرای مسکن مهر، آغاز عملیات اجرایی مسکن اجتماعی که طرح دولت یازدهم برای خانهدار کردن اقشار کمدرآمد بهحساب میآید نیز، سرنوشت نامعلومی پیدا کرده است.
متقاضیان کمدرآمد
آنچه که در طرح جامع مسکن بهعنوان وضع موجود خانوادههای فاقد مسکن مورد توجه قرار گرفته، نشان میدهد که 40درصد هزینههای خانوار در گروههای پایین درآمدی صرف مسکن میشود درحالیکه اندازه متعارف آن در سطح جهانی حدود 25درصد است. طبق برآوردهای انجام شده، حدود 48درصد از خانوارهای فاقد مسکن در دهکهای اول تا چهارم و 29درصد آنها در دهکهای 5 تا 7 قرار دارند.
از میان خانوارهای مستأجر تنها 70درصد تحت پوشش نهادهای بیمهای قرار دارند به همین دلیل شناسایی 30درصد دیگر با دشواری همراه است. با این حساب دو میلیون و 522هزار خانوار شهری مستأجر در دهک اول تا چهارم درآمدی قرار دارند که در تأمین مسکن با مشکل جدی مواجه هستند.از این تعداد 892هزار خانوار زیر پوشش هیچگونه نهاد بیمهای و حمایتی قرار ندارند. طبق اطلاعات و اهداف پیشبینی شده در طرح جامع مسکن طی دوره 13ساله با فرض نرخ رشد اقتصادی 5.2درصد در هر سال، سالانه 64هزار خانوار به خانوارهای کمدرآمد اضافه میشوند.در این شرایط با فرض ثبات قیمت مسکن تا سال 1405، شاخص دسترسی به مسکن به 5سال و نیم میرسد.