معیارهای زیبایی شناختی طراحی داخلی

به گزارش پایگاه خبری«عصر ساختمان»، معیارهای زیباشناختی از نظر نوع طراحی داخلی، تنوع قابل ملاحظه ای دارد.
طراحی داخلی خانه‌های مسکونی
طراحی داخلی خانه‌های مسکونی به نسبت سایر انواع طراحی داخلی، هم برای طراحان و هم برای اشخاص، بسیار آزادانه‌تر و شخصی‌تر است. در واقع، خانه‌هایی که بدون در نظر گرفتن استانداردهای چیدمانی توسط افراد طراحی شده‌اند اغلب زیبا‌ترین نمونه‌های طراحی هستند. کاراکترهای طراحی و عملکردی خاص در محل‌های مسکونی ثابت هستند، اگرچه ممکن است توسط اشخاصی که دارای سلایق شخصی هستند، این کاراکترها نادیده گرفته شود اما دست کم دستورالعمل‌های اولیه اجرا می‌شود.
طراحی خانه‌های مدرن یا آپارتمان‌ها باید دسترسی به نیازهای خاصی را برای ساکنان در نظر بگیرد. به عنوان مثال، سالن ناهارخوری باید در نزدیکی آشپزخانه قرار داشته باشد و آشپزخانه به منظور تهیه مواد غذایی و دفع زباله‌ها باید در نزدیکی ورودی خانه قرار گیرد. دسترسی به اتاق‌های خواب کودکان نباید از طریق سالن‌نشیمن بزرگسالان باشد. دسترسی به حمام‌ها باید به اتاق‌های خواب نزدیک باشد و نباید از طریق سالن‌نشیمن یا ناهارخوری باشد.
سبک زندگی و ترجیحات ساکنان برای چیدمان مبلمان سالن‌نشیمن باید با در نظر گرفته شود. اگر سالن‌نشیمن برای افراد جوان طراحی شود، ممکن است از صندلی‌ها زیاد استفاده نشود، اما برای افراد مسن‌تر، صندلی‌های راحتی برای مکالمه و فعالیت‌های دیگر ضروری است. خانه‌هایی با طراحی باز (که سالن نشیمن، ناهارخوری بدون داشتن اتاق‌های جداگانه طراحی می‌شود) برای برخی از مردم زیبا است، اما ممکن است برای یک خانواده پر جمعیت که در عین حال به حفظ حریم شخصی نیز تمایل دارند، گزینه ایده‌آلی نباشد. قفسه‌های کتابخانه، فضا برای انبار وسایل مانند دوچرخه یا تجهیزات ورزشی، نیازهای ذخیره‌سازی متفاوتی است که باید برای بسیاری از خانه ها مورد توجه قرار گیرد. چنین امکاناتی چنانچه توسط معمار تدارک دیده نشود، اغلب توسط طراحان داخلی اضافه می‌شود.
انواع مختلفی از خانه‌های مسکونی وجود دارد و هر یک ممکن است نیاز به یک رویکرد متفاوت داشته باشد که بخشی از آن مربوط به ملاحظات اقتصادی است. طراحی داخلی و سایر ویژگی‌های آن (مانند نورپردازی، کف و غیره) در خانه‌های شخصی تامین می‌شوند و به طور کلی، به فضایی نشات گرفته از ذهن طراح مطابق با بودجه صاحب‌خانه تبدیل می‌شود. آپارتمان‌های تعاونی در شهرهای بزرگ رایج هستند و آن‌هایی که توسط افراد خریداری می شوند، تا زمانی که ساختار ساختمان‌ها تغییر نکند، طراحی داخلی آن‌ها را می‌توان تغییر داد.
معمولا در آپارتمان‌ها یا خانه‌های اجاره‌ای، رویکردی متفاوت وجود دارد. تغییرات عمده و مبلمان ویژه و سایر خصوصیت‌های خانه تا جایی که می‌شود با کمترین هزینه توسط مستاجر صورت می‌گیرد، که از آن به عنوان اصلی نانوشته از سوی صاحب‌خانه‌ها یاد می‌شود.
در گذشته، کمک گرفتن از طراحان داخلی برای خانه‌های مسکونی اساسا مربوط به افراد ثروتمند می‌شد. خانه‌های مسکونی اغلب نمادهای وضعیت مالی افراد بودند و مبلمان به طور عمده مبلمان بزرگ سنتی و آنتیک بود. بهترین نمونه‌های طراحی شده معتبر، طراحی داخلی به مانند موزه بود، که در واقع تنها افراد بسیار ثروت‌مند استطاعت مالی آن را دشتند. (با این حال، نمونه‌های زیادی از طراحی داخلی موجود است که به صورت آگاهانه حاصل تولید و تقلید هستند اما با طراحی خوب ارتباط کمی دارند).
امروزه، طراحی داخلی دیگر محدود به افراد ثروت‌مند نیست، در عوض طراح داخلی، فرصت گسترده‌ای برای فضای داخلی خانه‌های مسکونی در ابعاد کاملا متفاوت محیا می‌کند. دو دسته کلی خانه‌های مسکونی از نظر طراحی داخلی، خانه‌های لوکس و خانه‌های ارزان قیمت هستند. اگرچه تنها در سال‌های اخیر برخی از طراحان داخلی در این زمینه مشغول به کار کرده شده‌اند، اما با توجه به افزایش نگرانی از سوی دولت و شرکت‌های خصوصی برای محیط زیست، این زمینه باید فرصتی رو به رشد برای به چالش کشیدن کارهای خلاقانه باشد. طراحان علاوه بر ایجاد فضاهای قابل سکونت بیشتر برای افرادی که دارای بودجه محدودتر هستند، همچنین می‌توانند به ساکنان برای انتخاب مبلمان ساده، محکم، جذاب و کاربردی نیز کمک کنند. یک مشکل بزرگ برای بسیاری از مردم با هر سطح از درآمد، هزینه بالای مبلمان است؛ اشتباهات رایج در انتخاب، بیش از حد پرهزینه است که باید از بین برود. کمک متخصصان می‌تواند این مشکل را به حداقل برساند و همچنین از خرید لوازم و طراحی‌های کیفیت پایین برای خانواده‌های کم درآمد محافظت می‌کند.
طراحی داخلی مکان‌های عمومی
طراحی‌های فضا
اگرچه بسیاری از طراحان در طراحی داخلی خانه‌های مسکونی مشغول به کار هستند، با این حال از سال 1950، تغییرات چشمگیری در این زمینه ایجاد شده است و طراحان بیش از هر زمان دیگری، در طراحی فضاهای عمومی، اداری و تجاری فعالیت می‌کنند. طراحی فضا برای شرکت‌های تجاری، سازمان‌های دولتی و موسسات، جنبه مهمی از طراحی دفاتر است که عمدتا به طراحی، تخصیص فضاها و ارتباطات بین دفاتر، ادارات و افراد مربوط می شود. مرحله زیبایی‌شناسی یا طراحی با درجه اهمیت وابستگی به دفاتر مشتریان متفاوت است. در یک شرکت بزرگ، فضاهای دفتری، حسابداران و یا بایگانی از نظر نور، بهره‌وری، فضا و عملکرد به طراحی خوب نیاز دارد، در حالی که تجملات و یا جزئیات طراحی در این مکان‌ها اغلب نادیده گرفته می‌شود. از سوی دیگر، ادارات اجرایی، محل‌های پذیرش و سالن‌های کنفرانس به عنوان تصاویر شرکت‌ها و همچنین به عنوان نماد وضعیت ساکنان آن‌ معرفی می‌شوند، از همین رو، اغلب با جزئیات و به صورت لوکس طراحی می‌شوند. تصمیمات مربوط به اندازه دفاتر و مبلمان آنها اساسا به ملاحظات عملکردی وارد می‌شود. مدیر عامل در اکثر اوقات گروهی از افراد را به عنوان مهمان در دفتر خود دارد، این در حالیست که مدیر بخش یا دفتردار به ندرت به بیش از یک یا دو صندلی اضافی نیاز دارد.
طراحی قبل از معماری از این جهت اهمیت دارد که بسیاری از شرکت‌های طراحی این خدمات را ارائه می‌دهند. از طریق مطالعه دقیق و تجزیه و تحلیل، استانداردهای دفاتر رسمی، روابط دفاتر و ادارات به یکدیگر، نیاز به انعطاف‌پذیری و ذخیره‌سازی و بسیاری از جنبه‌های دیگر یک کسب و کار خاص، می‌توان دست یافت که چنین مطالعاتی پس از آن تبدیل به برنامه‌ای برای طراحی ساختمان جدید می‌شود. هنگامی که پای شرکت‌های بزرگ و یا سازمان‌های دولتی در میان باشد، تحقیقات مربوط فضای ساختمان قبل از طراحی ممکن است چند ماه یا حتی سال‌ها به طول بینجامد.
نوآوری نسبتا جدیدی در طراحی دفاتر به عنوان چشم‌انداز دفاتر دفتر نام برده می‌شود (از کلمه آلمانی Bürolandschaft  گرفته شده است). ظاهر فضای "چشم‌انداز دفتر" ممکن است به نظر بی نظم باشد، اما در واقع، این سیستم در دهه 1960 میلادی توسط یک تیم مشاوران طراحی و مدیریت آلمانی ساخته شد که به صورت هوشمندانه از تکنولوژی رایانه‌ای برای رسیدن به روابط قابل پیش‌بینی بین افراد و ادارات در یک ساختار سازمانی مشخص استفاده کردند. چشم‌انداز دفتر نیز هزینه‌های بالای ساختمان و نیاز مداوم برای تغییر در شرکت های بزرگ را در نظر می‌گیرد. راه‌حلی که توسط این طراحان ارائه شد، ساخت دیوارهای سنتی دائمی و دفاتر خصوصی نبوده است، بلکه یک فضای باز بزرگ همراه با یک طرح کاملا کاربردی است. جداسازی بین افراد و ادارات توسط صفحات جداگانه ایجاد می‌شود و گیاهان اغلب برای جداسازی و افزایش فضا استفاده می‌شوند. چشم انداز دفتر، در چندین شرکت تأسیساتی بزرگ در ایالات متحده، به دنبال محبوبیت قابل توجهی که در اروپا داشته، مورد استفاده قرار گرفته است، اما تردیدهایی وجود دارد که ادعاهای اساسی طرفداران سبک چشم‌انداز دفتر در مورد این ادعا که برای ایجاد روحیه آزادانه و روابط کاری بهتر بین کارکنان فضای کمتری مورد نیاز است را زیر سوال می‌برد.
همواره در برنامه‌های حتی معمول و متعارف نیز بر سر این موضوع که آیا ساکنان یک دفتر باید در طراحی آن دخالت داشته باشند یا خیر، بحث‌هایی وجود دارد. طراحان تمایل دارند که تمام تصمیمات را خودشان اتخاذ کنند و مدیران معمولا از این دیدگاه حمایت می‌کند، اما روانشناسان، مدعی هستند که دخالت بیشتر فرد در محیط شخصی خود، مطلوب است.

طراحی داخلی محل‌های دولتی
ویژگی قابل توجه طراحی داخلی برای ساختمان‌های عمومی مانند سالن‌های دادگاه، سالن‌های مجلس (در تمام سطوح دولتی از جمله سازمان ملل)، سالن‌های شهر و ساختمان‌های فرهنگی این است که مصرف کننده از مشارکت در تصمیم‌گیری محروم می‌شود. دیگر خصوصیت آن این است که در تمام موارد، طراحی‌های داخلی سعی می‌کنند تا یک تصویر یا نماد بسیار مشخص از آن ساختمان یا فضا را ارائه دهند. ساختمان‌های دولتی، به ویژه در گذشته، به گونه‌ای طراحی شده‌اند که هم در ساختار معماری و هم در فضای داخلی آن‌ها، تصاویر جدی، هیجان انگیز، شکوهمند و حتی کمی بدبینانه ارائه دهند. برای قرن‌ها، سنگ مرمر، سنگ، سقف‌های بلند و اعمال عناصر معماری به صورت سنتی بوده است.
طراحی داخلی موسسات
مدارس، بیمارستان‌ها و دانشگاه‌ها نمونه‌هایی از طراحی موسسات هستند که در حال حاضر به طور گسترده‌ای از خدمات طراحان داخلی و معماران استفاده می‌کنند. بسیاری از دانشگاه‌ها، طراحانی دارند که با بسیاری از نیازهای طراحی موسسات از فضای اداری تا خوابگاه سروکار دارند. نیازهای نهادی خاص مانند اتاق عمل در بیمارستان‌ها کاملا کاربردی هستند، همچنین اتاق‌های بیمار و بسیاری از امکانات دیگر بیمارستان در محدوده طراحی داخلی قرار می‌گیرند. با این حال، تا همین اواخر چنین مشارکتی رایج نبوده است و به نظر می‌رسید که بیمارستان صرفا یک فضای استریل و خسته کننده است. آگاهی بیشتر از تاثیرات محیط‌زیست بر رفتار انسان، باعث افزایش تاکید بر استفاده از آن در طراحی داخلی برای انواع فضای داخلی شده است. در حقیقت، حتی اگر تا امروز کارهای کوچکی توسط طراحان در موسسات کیفری انجام شده، پیش‌بینی مطمئنی است که در کوتاه مدت نگرانی‌های قابل توجهی در مورد کیفیت محیط زیست این نهادها بوجود خواهد آمد.
طراحی داخلی مکان‌های تجاری
طراحان معاصر با فضاهای تجاری مانند فروشگاه‌ها، هتل‌ها و رستوران‌ها درگیر هستند. بسیاری از طراحان و شرکت‌های طراحی در زمینه‌های خاص مانند رستوران‌ها و برخی دیگر در طراحی نمایشگاه‌ها و شوروم‌های صنعت پوشاک متخصص می‌شوند. اغلب طراحی یک رستوران، مغازه یا هتل در یک حوزه اختصاص داده می‌شود. باشگاه قایق بادبانی ممکن است در حوزه دریایی قرار بگیرد. بدیهی است، تمام فضاهای تجاری باید به روش بسیار کاربردی طراحی شوند. یک فروشگاه با طراحی داخلی زیبا، چنانچه برای گردش مشتری‌ها، نمایش، ذخیره‌سازی، و در کل برای فروش طراحی نشده باشد، با شکست مواجه خواهد شد. برخی از این نیازهای عملیاتی، مشکلات طراحی دشواری را ایجاد می کنند. برای مثال، اتاق هتل باید برای افراد، زوج‌ها و گروه‌های خانوادگی طراحی شود. تعمیر و نگهداری نیز به عنوان یک عامل مهم در طراحی فضاهای تجاری محسوب می‌شود.
طراحی داخلی مکان‌های مذهبی
معماری مذهبی به شدت تحت تاثیر مفاهیم نمادین و همچنین آیین و سنت‌های یک دین خاص قرار می‌گیرد. بنابراین طراحان فضاهای داخلی مذهبی باید رویکرد خود را بر مجموعه‌ای از قوانین پیش از تمام ملاحظات دیگر طراحی بنا کنند.
طراحی داخلی محیط‌های صنعتی
طراحان داخلی محیط‌های صنعتی معمولا جزء طراحان داخلی محسوب نمی‌شوند. البته، فضاهای صنعتی بسیاری مانند کارگاه‌ها، آزمایشگاه‌ها و کارخانجات وجود دارند که توسط معماران و طراحان، طراحی شده‌اند، و تعداد کمی از آنها بر برخی ملاحظات زیبایی‌شناختی تأکید دارند. با این حال، فضای داخلی محیط صنعتی به طور کلی، به عنوان یک فضای کاملا کاربردی طراحی می‌شود. به همین دلیل، برخی از این فضاها کاملا زیبا هستند، ممکن است متناقض به نظر برسد، اما مانند پل مدرن یا هواپیما، بدون آنکه آگاهانه تلاشی برای زیبایی داشته باشند، ایجاد شوند.
طراحی داخلی فضاهای خاص
اگر چه تلاشی برای طبقه‌بندی انواع طراحی داخلی صورت گرفته که از نگرانی‌های متداول در طراحی داخلی هستند، انواع مختلفی از طراحی‌های داخلی خاص وجود دارند که در حقیقت، در حوزه‌های بزرگتر طراحی محیط‌زیست قرار می‌گیرند و در یک دسته خاص و یا حتی یک فوق تخصص حرفه‌ای قرار نمی‌گیرند. طراحی حمل و نقل ممکن است بخشی از مهندسی، بخشی از طراحی صنعتی، بخشی از معماری و بخشی از طراحی داخلی باشد. طراحی داخلی کشتی‌ها قطعا جزء طراحی داخلی محسوب می‌شود، اما طراحی داخلی خودروها، هواپیماها و قطارها اغلب ترکیبی از تخصص‌های متعدد است. ظهور هواپیماهای تجاری بزرگ، داخل هواپیما را از محدوده صرفا کاربردی خارج کرده و در واقع معرفی این هواپیماهای بزرگ، باعث شکل‌گیری رقابتی شدید بین خطوط هوایی به منظور ایجاد فضایی شد که فراتر از مفهوم صندلی است. همچنین شامل طراحی حمل و نقل می‌شود که ساختمان‌های ترمینال با سیستم‌های حمل و نقل هوایی، جاده‌ای و آبی در ارتباط  می‌باشد.
نمونه کوچکتر آن، طراحی نمایشگاه است که زمینه دیگری از طراحی است، و دارای ارتباط با زمینه‌های دیگر، از جمله، گرافیک و تبلیغات در این مورد است. طراحی موزه، نمایشگاه، حفاظت و بازسازی ساختمان‌های تاریخی مربوط به این زمینه است.
واضح است که هر فضای داخلی یا فضای خارجی با طراحی یا عدم طراحی آن تحت تاثیر قرار گرفته است. مهمتر از تهیه فهرستی از انواع مختلف طراحی داخلی، واقعیت اساسی این است که طراحان در تمام جنبه‌های محیط درگیر می‌شوند.