روش‌هایی که ساختمان‌سازی رامتحول کرد

به گزارش پایگاه خبری«عصر ساختمان»، با وجود پیشرفت تکنولوژی، ایجاد مراکز تحقیق و توسعه، حضور نیروی کار متخصص و جوان در صنعت ساختمان، امکاناتی از قبیل ماشینآلات پیشرفته و کارآمد و نوآوریهای فنی و علمی هنوز در برخی از کشورهای جهان ساختمانسازی به روشهای نسبتا سنتی انجام میگیرد و همین امر مانع پیشرفت این صنعت در این قبیل کشورها شده است. پایینبودن سطح کیفی و ایمنی ساختمان، قیمت تمامشده بالا، پایینبودن سرعت ساختوساز و مهمتر از همه بالا بودن بار مرده ساختمان از عمده معایبی هستند که بهکارگیری روش سنتی ساختوساز با خود به همراه دارد. همچنین بهکارگیری مصالح سنتی نظیر آجر مجوف، تیرچه بلوک، موزائیک، بلوک و... در کنار هزینه بالایی که به همراه دارد، بار مرده ساختمان را بالا برده و مقاومت آن را در برابر زلزله کمتر میکند. امروزه روشهای سنتی در ساختمانسازی جای خود را به روشهای نوینی دادهاند که بنا به نوع ساختمانها متفاوت هستند. برای مثال، روش نوین «تیلتآپ»یا «تیلتوال»( Tilt – Up) مناسب برای انبوهسازی، آپارتمانسازی، بیمارستان، انواع ساختمانهای اداری، تجاری، آموزشی و صنعتی است در حالی که برای آپارتمان و ویلاهای تا چهار طبقه روش «وود-استاد» (Wood Stud) و تا هفت طبقه روش «متال-استاد» (Metal Stud) مناسب است، چرا که با استفاده از این روشها و با سیستم اسکلت فلزی پیشساخته پیچ و مهره و دیوارهای متال استود در کنار ایزولاتور و سقفهای سبک چوبی و یا فلزی، بار مرده و به طبع آن وزن ساختمان به طور چشمگیری کم میشود. سالیان سال است که در کشورهای پیشرفته به خصوص آمریکا از روش وود-استاد و متال-استاد برای احداث ساختمانهای سبک استفاده میشود. در ابتدا این ساختمانها با چوب اجرا میشدند یعنی از چهار تراشهای 5 الی 10 سانتیمتری اسکلت ساختمانها ساخته و دو طرف آن نازککاری میشد اما رفته رفته و با پیشرفت تکنولوژی روش نازککاری این ساختمانها نیز تغییر کرد. به طوری که امروزه تنها صفحات پیشساخته بتنی و گچی با قطر یک سانتیمتر مورد استفاده قرار میگیرند، در این روش استود سوراخ میشود و لولههای آب و سیمهای برق در آن جاسازی میشوند  و ایزولهای که بین دو استود قرار میگیرد، تبادل حرارت و صدا را به طرز چشمگیری کاهش میدهد. متال استود هم دقیقا به همین شکل اجرا میشود با این تفاوت که در این روش پیچ خودرو جایگزین میخ میشود؛ همچنین مقاومت ساختمانهایی که با این روش ساخته میشوند به دلیل ارتجاعیبودن این نوع استود، در برابر زلزله بالا بوده و در ساختمانهایی تا هفت طبقه استفاده از تیر و ستون فلزی ضرورتی ندارد. 
اما یکی دیگر از رایجترین روشهای نوین در صنعت ساختمانسازی یعنی همان روش تیلتآپ در بسیاری از موارد اعم از مجتمعهای اداری و تجاری، ساختمانهای صنعتی، فروشگاههای زنجیرهای، هتلها و همچنین اغلب آپارتمانها کاربرد ویژهای دارد چرا که این روش از مزایای بسیاری برخوردار است که از مهمترین آنها میتوان به کیفیت و دوام بالا، انعطافپذیری در طراحی، سرعت بالای طراحی و ساخت و نیز قیمت تمامشده مناسب اشاره کرد. تنها با یک برنامه دقیق و منظم میتوان این روش را پیاده کرد. از آنجا که در  تیلتآپ متغیرها تنها به چند مورد محدود میشوند، میتوان به راحتی هزینههای نیروی انسانی متبحر، حملونقل، داربست و مصالح را تحت کنترل درآورد. از جمله این متغیرها میتوان به محلیبودن نیروی کار ماهر، سهولت در آرماتوربندی و همچنین قابل دسترسبودن بتن آماده اشاره کرد که همه این عوامل به سرعت ساخت کمک کرده و در نهایت هزینهها را برای کارفرمایان و پیمانکاران به کمترین و استانداردترین حالت کاهش میدهد. سازههای تیلتآپ علاوه بر زیبایی و تنوع در طراحی معماری، در برابر نیروهای جانبی و نیز زلزله، نشست، زنگزدگی و ترکخوردگی نیز بسیار مقاوم هستند.
در ساختمانسازی نوین، برای ساخت برجهای بلند از «بیس ایزولیتور دمپر» (Base Isolator Dumper ) استفاده میشود؛ روشی که در آن قطعات جداکننده انعطافپذیری که سایزمیک ایزولاتور نام دارند، در پی به منظور ایجاد مفصل در ساختمان به کار گرفته میشوند و به دلیل خاصیت خمیدگی و انعطافپذیریشان فشار واردشده بر ساختمان را کاهش میدهند.  در این نوع ساختمانسازی برای دیوار از متال استود یا همان پوشش فلزی، صفحات گچی و بتنی و نیز ایزوله استفاده میشود. متال استود و ورقهای فولادی گالوانیزه نیز در ساخت سقف این ساختمانها کاربرد دارند. همچنین برای ایجاد مقاومت در برابر زلزله برای ستونها، ایزولیور(Isolator) و تیرهای پیشساخته پیچ و مهرهای به کار برده میشود. بدین ترتیب ثمره به کارگیری این روش مدرن در ساخت این ساختمانهای بلند سبک، سرعت بالا، هزینه تمامشده پایین، کیفیت و ایمنی استاندارد و نیز کمشدن بار مرده ساختمان و به طبع آن مقاومت بالا خواهد بود.  به طور کلی ضرورت استفاده از تکنولوژی و فناوریهای نوین در صنعت ساختمان کاهش هزینهها، افزایش سرعت ساخت و نیز عمر مفید ساختمان، بهبود الگوی مصرف انرژی آن و سبکسازی را به دنبال دارد بنابراین توجه به صنعتیسازی و استفاده از فناوریهای نوین از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. به همین منظور لازم است بستر لازم برای افزایش نوآوری در این صنعت در سازمانها فراهم شود و شیوههای مدیریت و ساختارهای سازمانی متناسب با فناوریهای نوین سازماندهی شوند.